জলাতংক বা ৰেবিজ ৰোগ হৈছে এক প্ৰকাৰৰ জুনোটিক ৰোগ ৷ যাৰ কাৰণ সাধাৰণতে মানুহে কেৱল কুকুৰে কামোৰাৰ ফলত হোৱা বুলি গণ্য কৰে ৷ কিন্তু বেছিভাগ মানুহেই নাজানে যে কেৱল কুকুৰেই নহয় কেতিয়াবা আন কিছুমান জন্তুৱে কামোৰাৰ ফলতো জলাতংক ৰোগ হ’ব পাৰে ৷ সেয়ে জলাতংক ৰোগৰ সৈতে জড়িত তথ্যসমূহৰ বিষয়ে সাধাৰণ জনতাক সজাগ কৰাৰ লগতে এই ৰোগৰ কাৰণ আৰু নিদানৰ বিষয়ে তথ্য বিয়পোৱাৰ উদ্দেশ্যেৰে প্ৰতি বছৰে ২৮ ছেপ্টেম্বৰৰ দিনা বিশ্ব জলাতংক দিৱস পালন কৰা হয় ৷
জলাতংক কি ? তথা ইয়াৰ পৰিসংখ্যা
বিভিন্ন স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় ৱেবছাইটত উপলব্ধ তথ্য অনুসৰি বিশ্বজুৰি প্ৰতি বছৰে জলাতংক ৰোগত প্ৰায় ৫৫,০০০ৰ পৰা ৬০,০০০ মানুহৰ মৃত্যু ঘটে ৷ যদি আমি জলাতংক ৰোগত হোৱা মৃত্যুৰ পৰিসংখ্যা বিবেচনা কৰোঁ তেন্তে ভাৰতত প্ৰতি বছৰে এই কাৰণতে প্ৰায় ২০ হাজাৰ লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছে ৷ আনহাতে দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ আন দেশসমূহত এই সংখ্যা ৬৫% পৰ্যন্ত ৷
জলাতংক আচলতে এটা জুনোটিক ৰোগ যিটো ৰেবিজ নামৰ ভাইৰাছৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত জীৱ-জন্তুৱে কামোৰাৰ ফলত মানুহলৈ সংক্ৰমিত হয় ৷ কেৱল কুকুৰে কামোৰাৰ বাবেই যে এই বেমাৰ হয় তেনে নহয় ৷ মেকুৰী, বান্দৰ, ফেৰেট (মেকুৰী প্ৰকৃতিৰ এটি বিৰল বন্যপ্ৰাণী), ছাগলী, বাদুলি, বিভাৰ, শিয়াল, ৰেকুন আদি আন কিছুমান প্ৰাণীৰ কামোৰৰ ফলতো ইয়াৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে ৷ কিন্তু বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে আক্ৰান্ত কুকুৰে কামোৰাৰ ফলত হয় ৷
ৰেবিজ ভাইৰাছৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত প্ৰাণীৰ লেলাউটিত পোৱা যায় ৷ কোনো আক্ৰান্ত জন্তুৱে যেতিয়া কাৰোবাক কামোৰে বা তাৰ লেলাউটি, আঁচোৰ বা আন কোনো মাধ্যমেৰে ব্যক্তিজনৰ ছালত ভাইৰাছ প্ৰৱেশ কৰে ৷ তেতিয়া সেই ভাইৰাছ ব্যক্তিজনৰ দেহত বিয়পিবলৈ আৰম্ভ কৰে ৷
এইটো এটা মাৰাত্মক ভাইৰাছ ৷ বিশ্বাস কৰা হয় যে এই ভাইৰাছৰ প্ৰভাৱ এবাৰ মগজুলৈ গ’লে ইয়াৰ চিকিৎসা আৰু সম্ভৱ নহয় ৷ এই অৱস্থাত ভুক্তভোগীৰ জীয়াই থকাটোও সম্ভৱ নহয় ৷ চিকিৎসকৰ মতে, যদি কোনো আক্ৰান্ত জন্তুৱে কামোৰাৰ ৮ৰ পৰা ১০ দিনৰ ভিতৰত এন্টি ৰেবিজ ভেকচিনকে ধৰি প্ৰয়োজনীয় চিকিৎসা প্ৰদান নকৰে, তেতিয়া ইয়াৰ প্ৰভাৱ মগজুলৈ যায় আৰু কামোৰা জন্তু আৰু ভুক্তভোগী দুয়োৰে মৃত্যু হ’ব পাৰে ৷ গতিকে ইয়াক গুৰুতৰ আৰু মাৰাত্মক ৰোগৰ শ্ৰেণীত ৰখা হয় ৷
জলাতংক ৰোগৰ আশংকা হ্ৰাস কৰিবলৈ পশুৰ গৰাকীসকলক সদায় নিজৰ পোহনীয়া কুকুৰ বা আন জীৱ-জন্তুক জলাতংক ৰোগৰ প্ৰতিষেধক প্ৰদান কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হয়, কাৰণ ইয়াৰ ফলত জলাতংক ৰোগৰ সম্ভাৱনা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস পায় ৷
এই ভাইৰাছৰ প্ৰভাৱত অহাৰ পিছত ভুক্তভোগীৰ শৰীৰত লক্ষণ দেখা দিবলৈ সময় লাগে ৷ একে সময়তে যেতিয়া লক্ষণসমূহ দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে, তেতিয়া একেবাৰে প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়তে সেইবোৰ বেছিভাগেই ফ্লুৰ দৰে হয় ৷ কিন্তু যেতিয়া ভাইৰাছৰ প্ৰভাৱ তীব্ৰ হৈ পৰে তেতিয়া ভুক্তভোগীৰ শৰীৰত স্নায়ুজনিত লক্ষণ দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে, য’ত কেতিয়াবা ভুক্তভোগীৰ আচৰণো আক্ৰমণাত্মক হ’ব পাৰে ৷
উদ্দেশ্য, গুৰুত্ব আৰু ইতিহাস
এই ৰোগৰ বিষয়ে সজাগতা বিয়পাই দিয়াটোৱেই বিশ্ব জলাতংক দিৱস উদযাপনৰ আঁৰৰ একমাত্ৰ উদ্দেশ্য নহয় ৷ আচলতে ৰেবিজৰ কাৰণ, ইয়াৰ নিদান, বিশেষকৈ টিকাকৰণ আৰু কেতিয়াবা প্ৰাথমিক চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰতো মানুহৰ মাজত বহুত বিভ্ৰান্তিৰ সৃষ্টি হয় ৷ সঠিক সময়ত ইয়াৰ চিকিৎসা কৰাৰ পৰিৱৰ্তে বহুতে ইয়াৰ পৰা সকাহ পাবলৈ যাদু গ্ৰহণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে ৷ যাৰ বাবে সময়মতে চিকিৎসা নোপোৱাৰ বাবে ভুক্তভোগীৰ মৃত্যুৰ আশংকা আৰু অধিক বৃদ্ধি পায় ৷ আৰু এইটো কেৱল আমাৰ দেশতে নহয়, পৃথিৱীৰ বহু দেশত ঘটে ৷ ইয়াৰ কাৰণে এই ৰোগৰ লগত জড়িত ভুল ধাৰণাবোৰ আঁতৰাই, ইয়াৰ লগত জড়িত বিষয়বোৰৰ প্ৰতি মানুহৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰা আৰু ইয়াৰ সঠিক চিকিৎসা আৰু ইয়াৰ লগত জড়িত সাৱধানতা সম্পৰ্কে মানুহক সজাগ কৰাটোও বিশ্ব জলাতংক দিৱস আয়োজনৰ অন্যতম মূল উদ্দেশ্য ৷ বহু ক্লিনিক আৰু প্ৰতিষ্ঠানেও এই উপলক্ষে টিকাকৰণ শিবিৰৰ আয়োজন কৰে ৷
জনাই দিও যে, প্ৰথমটো ৰেবিজ ভেকচিন প্ৰস্তুত কৰা ফ্ৰান্সৰ জীৱবিজ্ঞানী তথা ৰসায়নবিদ লুই পেষ্টুৰৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকীত বিশ্ব ৰেবিজ দিৱস পালন কৰা হয় ৷ এই দিৱস পোন প্ৰথমবাৰৰ বাবে ২০০৭ চনৰ ২৮ ছেপ্টেম্বৰত চেণ্টাৰ ফৰ ডিজিজ কণ্ট্ৰল এণ্ড প্ৰিভেনচন আমেৰিকা আৰু এলায়েন্স ফৰ ৰেবিজ কণ্ট্ৰ’লৰ লগতে বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই উদযাপন কৰিছিল ৷
২০২৪ চনৰ বিশ্ব জলাতংক দিৱসৰ বিষয়বস্তু
২০২৪ চনত বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই (WHO) বিশ্ব জলাতংক দিৱসৰ বাবে নিৰ্ধাৰণ কৰা বিষয়বস্তু হৈছে - Breaking Rabies Boundaries এই বিষয়বস্তুৱে জনসাধাৰণক এটা বাৰ্তা প্ৰদান কৰিছে যে এই ৰোগৰ শিকলি ভাঙি পেলোৱাৰ প্ৰয়োজন আছে । যাতে মানুহৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পৰা যায় । এই বিষয়বস্তুৰ জৰিয়তে মানুহক ৰেবিজৰ বিষয়েও সজাগ কৰিব পাৰি ।
