নেশ্যনেল ডেস্ক, ৪ মে' : আন্তৰ্জাতিক অগ্নিনিৰ্বাপক দিৱস প্ৰতি বছৰে ৪ মে'ত পালন কৰা হয় । এই দিৱসৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে যুঁজাৰুসকলক সন্মান জনোৱা যিসকলে নিজৰ জীৱন বিপদত পেলাই মানুহৰ জীৱন ৰক্ষা কৰে । জুই নুমোৱাটো অতি কঠিন কাম নহয়, কিন্তু অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীয়ে কেৱল সম্পূৰ্ণ দায়িত্বৰে এই কাম সম্পন্ন কৰাই নহয় লগতে জুইত আৱদ্ধ লোকসকলকো উদ্ধাৰ কৰে । এই দিৱসৰ জৰিয়তে সেইসকল যুঁজাৰুক আমি স্মৰণ কৰিব বিচাৰিছো যিয়ে পীড়িতৰ উদ্ধাৰৰ বাবে নিজৰ জীৱন উছৰ্গা কৰিছে ।
অগ্নিনিৰ্বাপক দিৱসৰ ইতিহাস
১৯৯৮ চনৰ ২ ডিচেম্বৰত অষ্ট্ৰেলিয়াৰ লিণ্টনত এক শোকাৱহ দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হৈছিল । য'ত জিলং ৱেষ্ট ফায়াৰ ব্ৰিগেডৰ ৫ গৰাকী অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীৰ জোৱানৰ মৃত্যু হৈছিল । আন্তৰ্জাতিক অগ্নিনিৰ্বাপক দিৱস সেই ভয়ংকৰ ঘটনাটোৰ পাচতে আৰম্ভ হৈছিল । আটাইকেইগৰাকী অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীৰ জোৱানে টেংকাৰখনত পানী ভৰ্তি কৰিবলৈ গৈ আছিল যেতিয়া টেংকাৰখন দুৰ্ঘটনাত পতিত হৈছিল । যাৰ ফলত টেংকাৰখন জ্বলি গৈছিল আৰু জোৱানসকল ক্ৰমে গেৰী ব্ৰেডেভেল্ট, ক্ৰিছ ইভান্স, ষ্টুৱাৰ্ট ডেভিডচন, জেচন থমাছ আৰু মেথিউ আৰ্মষ্ট্ৰঙৰ মৃত্যু হৈছিল ।
অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীৰ ভূমিকা
দুৰ্যোগ আৰু আসন্ন বিপদৰ সময়ত, কেপ অবিহনে বাস্তৱ জীৱনৰ চুপাৰহিৰো হিচাপে উপস্থিত হয় অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনী । এই অখ্যাত নায়কসকলে পীড়িতসকলক সুৰক্ষিত কৰা, জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি সঁহাৰি দিয়া আৰু আমাক সুৰক্ষিত ৰখাৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় কাম কৰাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে ।
- জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ সময়ত অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনী হৈছে প্ৰতিৰক্ষাৰ প্ৰথম উপায় । সেয়া প্ৰচণ্ড অগ্নিকাণ্ড, বিপদজনক সামগ্ৰী বিয়পি পৰা বা এক প্ৰত্যাহ্বানমূলক উদ্ধাৰ অভিযানে হওঁক, অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীয়ে নিৰ্ভয়ে ঘটনাস্থলীত উপস্থিত হয় আৰু নিজৰ জীৱনৰ কথা চিন্তা নকৰি আনক ৰক্ষা কৰিবলৈ ওলাই আহে ।
- অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীয়ে জুই নুমুৱায় আৰু সেইবোৰ বিয়পি যোৱা প্ৰতিহত কৰে । বিশেষ সঁজুলি আৰু প্ৰশিক্ষণেৰে সজ্জিত হৈ, তেওঁলোকে পানী, ফেন আৰু অন্যান্য অগ্নি নিৰ্বাপক সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰি জুইৰ সৈতে যুঁজ দিয়ে ।
- অগ্নি নিৰ্বাপণৰ বাহিৰেও, অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীক কাৰিকৰী উদ্ধাৰ অভিযানৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয় । ভাঙি পৰা অট্টালিকাবোৰত আৱদ্ধ লোকসকলক উদ্ধাৰ কৰাৰ পৰা দুৰ্ঘটনাগ্ৰস্ত বাহনৰ ধ্বংসাৱশেষৰ পৰা ভুক্তভোগীসকলক উদ্ধাৰ কৰালৈকে, অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীৰ জটিল পৰিস্থিতিৰ মোকাবিলা কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় দক্ষতা আৰু সঁজুলি আছে ।
- অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীয়ে জৰুৰীকালীন পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি সঁহাৰি দিয়াই নহয়, তেওঁলোকে সক্ৰিয়ভাৱে সেইবোৰক প্ৰতিৰোধ কৰে । তেওঁলোকে অগ্নি সুৰক্ষাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ সামূহিক শৈক্ষিক কাৰ্যসূচীৰ সৈতেও জড়িত থাকে ।
- অগ্নি নিৰ্বাপক বিভাগে এই কৰ্তব্যৰ লগতে জৰুৰীকালীন চিকিৎসা সেৱাও (ইএমএছ) প্ৰদান কৰে । অগ্নিনিৰ্বাপক বাহিনীক প্ৰায়ে জৰুৰীকালীন চিকিৎসা প্ৰযুক্তিবিদ বা পেৰামেডিক্স হিচাপে দেখা যায়, যাৰ ফলত তেওঁলোকে চিকিৎসাজনিত জৰুৰীকালীন অৱস্থাত জীৱন ৰক্ষাকাৰী চিকিৎসা সহায় প্ৰদান কৰিব পাৰে ।
ভাৰতত অগ্নি নিৰ্বাপক সেৱাৰ আধুনিকীকৰণ
মহানগৰ আৰু সৰু চহৰসমূহত অগ্নিকাণ্ড যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে । লগতে পঞ্চদশ বিত্ত আয়োগে (ষোড়শ-এফচি) লগতে উল্লেখ কৰিছে যে দেশত অগ্নি নিৰ্বাপক সেৱাৰ সম্পদৰ অভাৱ আছে আৰু জনসাধাৰণক পৰ্যাপ্ত অগ্নি সুৰক্ষা আৱৰণ প্ৰদান কৰাৰ বাবে সজ্জিত নহয় ।
সেয়েহে, অগ্নি নিৰ্বাপক সেৱাৰ সম্প্ৰসাৰণ আৰু আধুনিকীকৰণৰ প্ৰয়োজনীয়তাক স্বীকৃতি দি ষোড়শ-এফ চিয়ে ৰাজ্যিক পৰ্যায়ত অগ্নি নিৰ্বাপক সেৱা শক্তিশালী কৰাৰ বাবে ৫,০০০ কোটি টকাৰ পুঁজিৰ পৰামৰ্শ দিয়ে ।
কেন্দ্ৰই ২০২৩ চনত ৰাজ্যসমূহত অগ্নি নিৰ্বাপক সেৱা শক্তিশালী কৰাৰ বাবে 'ৰাজ্য সমূহত অগ্নি সেৱাৰ সম্প্ৰসাৰণ আৰু আধুনিকীকৰণৰ আঁচনি' আৰম্ভ কৰিছে । আঁচনিখনত অন্তৰ্ভুক্ত পদক্ষেপসমূহে নতুন অগ্নি নিৰ্বাপক কেন্দ্ৰ স্থাপন, ৰাজ্যিক প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ আৰু ক্ষমতা নিৰ্মাণ শক্তিশালী কৰা, আধুনিক অগ্নি নিৰ্বাপক সঁজুলিৰ ব্যৱস্থা, ৰাজ্যিক মুখ্য কাৰ্যালয় আৰু নগৰ অগ্নি নিৰ্বাপক কেন্দ্ৰ শক্তিশালী কৰা, প্ৰযুক্তিগত উন্নীতকৰণ আৰু স্থাপন আৰু অনলাইন প্ৰণালী বৃদ্ধি আদি প্ৰদান কৰে ।
বিতং আঁচনিখন https://www.mha.gov.in/en/commoncontent/policies-guidelines উপলব্ধ । আঁচনিখনৰ অধীনত পুঁজি আৱণ্টন ব্যয় ভাগ-বটোৱাৰাৰ ভিত্তিত হয় । যদিও কেন্দ্ৰই চিনাক্ত কৰা কাৰ্যকলাপৰ বাবে ৰাজ্যসমূহক ৫০০০ কোটি টকা প্ৰদান কৰিব, ৰাজ্যসমূহৰ অৱদান হ'ব ১৩৮৭.৯৯ কোটি টকা । ইয়াৰ উপৰিও, আইনী আৰু আন্তঃগাঁথনি-আধাৰিত সংস্কাৰ গ্ৰহণৰ বাবে ৰাজ্যসমূহক উৎসাহিত কৰাৰ বাবে মুঠ ৫০০০ কোটি টকাৰ কেন্দ্ৰীয় ব্যয়ৰ ভিতৰত ৫০০ কোটি টকা উপলব্ধ ।