কলকাতা: কলকাতাৰ গৌৰৱ হালধীয়া টেক্সি মহানগৰীৰ পৰা লাহে লাহে হ'ব অন্তৰ্ধান । বিগত কেইবা দশক ধৰি হালধীয়া টেক্সিয়ে দপদপাই থাকিলেও অহা দুবছৰৰ ভিতৰত কলকাতাবাসীয়ে আৰু দেখা নাপাব এই চাৰিচকীয়া বাহনখন । হিন্দুস্তান এম্বেছেডৰে ১৯৫৭ চনত কলকাতাৰ উত্তৰ উপকণ্ঠৰ এটা কাৰখানাত আত্মপ্ৰকাশ কৰাৰ পৰা কলকাতাৰ গৌৰৱ হিচাপে চিহ্নিত এই হালধীয়া টেক্সিখন হঠাতে কিয় অন্তৰ্ধান হোৱাৰ দিশে আগবাঢ়িছে ?
কলকাতাৰ স্থানীয় লোকে তেওঁলোকৰ চহৰখনৰ অতীতক লৈ সদায় গৰ্ব কৰি আহিছে । সেয়েহে ইমান পুৰণি বাহন এখন ৰাজপথৰ পৰা ক্ৰমাৎ অন্তৰ্ধান হোৱাৰ উপক্ৰম হোৱাত মনত শোকে খুন্দা মাৰি ধৰিছে । হালধীয়া টেক্সিৰ কোলাহলৰ পৰা বঞ্চিত হ'ব কলকাতাবাসী ।

১৯৫০ৰ দশকত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এছেম্বলী লাইনৰ পৰা ওলাই অহা হিন্দুস্তানৰ এম্বেছেডৰে এনে এটা ডিজাইনৰ সৈতে ঘূৰি আহিছিল যিটো দশকবোৰত কাচিৎহে সলনি হৈছিল । এসময়ত ভাৰতৰ গাঁত থকা ৰাস্তাবোৰত চলিছিল এম্বেছেডৰ । আজিকালি এই বাহনখন কলকাতাৰ বাহিৰত খুব কম দেখা যায় । এই চাৰিচকীয়া বাহনখনে মেট্ৰ'পলিটান কেব ফ্লীটৰ মেৰুদণ্ড আৰু পূৱৰ চহৰখনৰ পৰিচয়ৰ প্ৰতীক হিচাপে কাম কৰি আহিছে ।
এই বাহনখনৰ সংখ্যা দ্ৰুতগতিত হ্ৰাস পাইছে । আদালতৰ ৰায়ৰ অৰ্থ হৈছে যিবোৰ আছে সেয়া কাঠেৰে নিৰ্মিত যদিও এতিয়াও মজবুত হৈ আছে । অৱশ্য়ে এইবোৰ অহা তিনি বছৰৰ ভিতৰত ৰাস্তাৰ পৰা সম্পূৰ্ণৰূপে আঁতৰি যাবলৈ বাধ্য হ'ব । বিগত চাৰি দশক ধৰি এম্বেছেডৰ কেবৰ চকাৰ পিছফালে বহি থকা কৈলাশ সাহানীয়ে এ এফ পিক কয়, "মই মোৰ গাড়ীখন মোৰ পুত্ৰৰ দৰে ভাল পাওঁ । এইখন এক সৰল গাড়ী-কোনো ইলেক্ট্ৰনিক্স নাই, ফ্ৰিল নাই । " ৭০ বছৰীয়া লোকজনে লগতে কয় "এইটো অবিশ্বাস্য যে বস্তুবোৰ কিমান পৰিৱৰ্তন হৈছে... এই টেক্সি গাড়ীবোৰৰ সমাপ্তিয়েও আমাৰ সমাপ্তি চিহ্নিত কৰে। " চহৰখনত ধোঁৱাৰ সমস্যা হ্ৰাস কৰিবলৈ ২০০৯ চনত চৰকাৰে বন্ধ কৰিবলৈ ওলোৱা কেবসমূহৰ চালকৰ মাজত আছে সাহানীও ।
পশ্চিম বংগৰ ৰাজ্যিক পৰিবহণ মন্ত্ৰী স্নেহাশীস চক্ৰৱৰ্তীয়ে এ এফ পিক কয় ,"বেংগল টেক্সি এছ'চিয়েশ্যনৰ তথ্য অনুসৰি এই বছৰৰ আৰম্ভণিতে কেৱল ২,৫০০ খন এম্বেছেডৰ টেক্সীয়েহে কাম কৰি আছে । এই সংখ্য়া এবছৰ আগতে ৭,০০০ খন আছিল । এই বছৰ আৰু ১,০০০ খন পথৰ পৰা আতঁৰি যাব আৰু বাকীখিনি ২০২৭ চনৰ শেষৰ ফালে নাইকীয়া হ'ব ।" বেংগল টেক্সি এছ'চিয়েশ্যনৰ মুখপাত্ৰ সঞ্জীব ৰয়ে এ এফ পিক কয় "গাড়ীখন শক্তিশালী । অংশ আৰু মেৰামতি অতি সস্তা আৰু যদি ই ভাঙি যায় মেকানিক বিচাৰি পোৱাটো সহজ ।" তেওঁ লগতে কয়, "এইবোৰৰ অন্তৰ্ধান হোৱাটোৱে ভাৰতৰ পৰিৱৰ্তনশীল অৰ্থনীতিত হোৱা সকলো ভুলক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে ।"
সমস্য়াগত কাৰণ :
হিন্দুস্তান এম্বেছেডৰে ১৯৫৭ চনত কলকাতাৰ উত্তৰ উপকণ্ঠৰ এটা কাৰখানাত আত্মপ্ৰকাশ কৰাৰ পৰা কেইবা দশক ধৰি ভাৰতৰ স্বয়ংচালিত উদ্যোগৰ আধাৰশিলা হৈ আছিল । ব্ৰিটেইনত দীৰ্ঘদিন ধৰি নিষ্ক্ৰিয় হৈ থকা মৰিছ ম'টৰ্ছৰ একেধৰণৰ ৰাজকীয় চেডান গাড়ীৰ আৰ্হিত তৈয়াৰ কৰা এই গাড়ীখন এখন স্বাধীন ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে ভাৰতৰ ইতিহাসৰ প্ৰথম বছৰবোৰত উদ্যোগখণ্ডৰ এক সাফল্য আছিল ।
এটা ডিলাক্স মডেল, ইয়াৰ খিৰিকীবোৰ লেচ পৰ্দাৰে সজ্জিত এই গাড়ীবোৰ বহু বছৰ ধৰি মন্ত্ৰী আৰু উদ্যোগৰ মূৰব্বীসকলৰ বাবে পৰিবহণৰ মুখ্য সহায়ক আছিল । কিন্তু গাড়ীখনৰ ত্ৰুটিবোৰে সেই সময়ত ভাৰতত বিৰাজ কৰা অৰ্ধ-সমাজতান্ত্ৰিক অৰ্থনৈতিক ব্যৱস্থাৰ সৈতে গভীৰ গাঁথনিগত সমস্যাৰ স্মাৰক হিচাপেও কাম কৰিছিল ।
বাহনখন পাবলৈ ক্ৰেতাসকলে বহু বছৰ ধৰি অপেক্ষা কৰিবলগীয়া হৈছিল । কিয়নো ৰঙাফিটাৰ মেৰপেছে হিন্দুস্তান ম'টৰ্ছক চাহিদা পূৰণৰ বাবে উৎপাদন বৃদ্ধি কৰাত বাধা দিছিল । আনহাতে, বিক্ৰীৰ ওপৰত প্ৰায় একচেটিয়া আধিপত্যই মান বজাই ৰখাৰ বাবে কোনো প্ৰেৰণা দিয়া নাছিল ।
1980-ৰ দশকৰ পৰা বজাৰ সংস্কাৰৰ ফলত এম্বেছেডৰে অধিক আধুনিক বাহনৰ সৈতে ফেৰ মাৰিবলগীয়া হয় । সেয়েহে ভাৰতীয় পথৰ পৰা আঁতৰি গৈছিল আৰু 2014 চনত উৎপাদন সম্পূৰ্ণৰূপে বন্ধ কৰা হৈছিল ।
সময়ৰ সৈতে খোজ মিলাওক:
হিন্দুস্তান ম'টৰ্ছৰ মুখ্য কাৰ্যালয় কলকাতা হৈছে অন্তিম স্থান য'ত গাড়ীবোৰ যিকোনো বৃহৎ সংখ্যাত দেখা যায় । নবেল বঁটা বিজয়ী কবি ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ জন্ম আৰু মৃত্যু কলকাতাত হৈছিল । ইয়াতেই তেওঁ ৰচনা কৰা ৰাষ্ট্ৰীয় সংগীত ভাৰতৰ দীঘলীয়া স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সময়ত প্ৰথমবাৰৰ বাবে গোৱা হৈছিল ।
চহৰখন ইয়াৰ নৈশ জীৱনৰ বাবেও বিখ্যাত । ভিৰ আৰু ক্ষীণ পোহৰৰ ৰেষ্টুৰেণ্টবোৰে পুৰণি-পৃথিৱীৰ ইউৰোপীয় ষ্টেপলৰ একেটা চুইটৰ সৈতে চিকেন কিয়েভ পৰিৱেশন কৰে । এইবোৰ ঔপনিৱেশিক যুগৰ শেষৰ ফালৰ পৰা তেওঁলোকৰ মেনুত তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে।
কিন্তু এতিয়া ইয়াৰ গুৰুত্ব নাটকীয়ভাৱে হ্ৰাস পাইছে । ইয়াৰ কাৰণ- প্ৰথমে 1911 চনত ভাৰতৰ ৰাজধানী দিল্লীলৈ স্থানান্তৰিত হোৱা আৰু তাৰ পিছত মুম্বাই দেশৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ বাণিজ্যিক কেন্দ্ৰ হিচাপে চিহ্নিত হোৱা । লোকপিয়লৰ তথ্য অনুসৰি কলকাতাৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ বহুতেই আন ঠাইত উন্নত সুযোগৰ সন্ধানত গুচি গৈছে যাৰ ফলত ইয়াক অন্যান্য ডাঙৰ ভাৰতীয় চহৰতকৈ কমেও ছয় বছৰ বেছি বয়স হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে ।
কলকাতাৰ এগৰাকী অৱসৰপ্ৰাপ্ত শিক্ষক ৭৫ বছৰীয়া উৎপল বসুৱে এ এফ পিক কয়, "মোৰ দৰে লোকৰ ওপৰত সময়ৰ সৈতে যোগাযোগ কৰাৰ বাবে চাপ আছে । পুৰণি গাড়ীবোৰ যায়, নতুন গাড়ী আহে। কিন্তু যেতিয়া চহৰখনে আন এটা ঐতিহ্য় হেৰুৱাব তেতিয়া ই মোৰ হৃদয় ভাঙি পেলাব ।"
(শিৰোনামৰ বাহিৰে, এই কাহিনীটো ইটিভি ভাৰত কৰ্মচাৰীৰ দ্বাৰা সম্পাদনা কৰা হোৱা নাই আৰু এটা ছিণ্ডিকেটেড ফীডৰ পৰা প্ৰকাশ কৰা হৈছে।)