নেশ্যনেল ডেস্ক,১২ ফেব্ৰুৱাৰী : শেহতীয়াকৈ ২০২৪-২৫ বৰ্ষৰ অন্তৱৰ্তীকালীন বাজেটত প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডলৈ ৬,২১,৫৪০.৮৫ কোটি আৱণ্টন কৰা হৈছে । ই মুঠ বাজেটৰ ১৩.০৪ শতাংশ । যিয়ে চীনৰ পৰা বৰ্ধিত ভাবুকিৰ মাজত ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তাৰ দিশত এক ভৱিষ্যতৰ পদক্ষেপক সূচায় । লগতে আত্মনিৰ্ভৰশীল আৰু ৰপ্তানি বৃদ্ধিৰ উদ্দেশ্যৰ প্ৰতিও গুৰুত্ব দিয়া হৈছে । ২০২৪-২৫ বৰ্ষৰ বাজেটত প্ৰতিৰক্ষাৰ বাবে কৰা আৱণ্টন ২০২২-২৩ বৰ্ষৰ আৱণ্টনতকৈ ১৮.৩৫ শতাংশ আৰু ২০২৩-২৪ বৰ্ষৰ আৱণ্টনতকৈ ৪.৭২ শতাংশ অধিক ।
প্ৰতিৰক্ষা বাজেটক ৪ টা শ্ৰেণীত ভাগ কৰা হৈছে । প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ অসামৰিক ব্যয়, প্ৰতিৰক্ষা সেৱা ৰাজহ ব্যয়, মূলধন ব্যয়, দৰমহা আৰু ভাট্টা আৰু প্ৰতিৰক্ষা পেঞ্চন । প্ৰতিৰক্ষা বাজেটৰ অংশ এম.ও.ডি.-ৰ অধীনত অসামৰিক সংগঠনবোৰৰ বাবে ৪.১১ শতাংশ, জীৱিকা আৰু অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু গোলাবাৰুদৰ কাৰ্যকৰী প্ৰস্তুতিৰ ওপৰত ৰাজহ ব্যয়ৰ বাবে ১৪.৮২ শতাংশ, ২৭.৬৭ শতাংশ নতুন অস্ত্ৰ আৰু সামৰিক প্ৰণালী ক্ৰয় কৰাৰ বাবে মূলধন ব্যয়, প্ৰতিৰক্ষা কৰ্মীসকলক দৰমহা আৰু ভাট্টাৰ বাবে ৩০.৬৮ শতাংশ আৰু প্ৰতিৰক্ষা পেঞ্চনৰ বাবে ২২.৭২ শতাংশ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে ।
সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ আধুনিকীকৰণৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰে ২০২৩-২৪ চনৰ বাজেটৰ তুলনাত মূলধন ব্যয় বৃদ্ধি কৰিছে । ২০২৪-২৫ বৰ্ষৰ অন্তৱৰ্তীকালীন বাজেটত সামৰিক বাহিনীৰ মূলধন ব্যয়ৰ বাবে ১.৭২ লাখ কোটি আৱণ্টন কৰা হৈছে । যি ২০২৩-২৪ বৰ্ষৰ তুলনাত ৬.২ শতাংশ অধিক । বিমান আৰু এৰ' ইঞ্জিনৰ বাবে প্ৰতিৰক্ষা সেৱাৰ মূলধন ব্যয় হৈছে ৪০,৭৭৭ কোটি, আনহাতে মুঠ ৬২,৩৪৩ কোটি 'অন্যান্য সঁজুলি'ৰ বাবে আৱণ্টন কৰা হৈছিল । নৌ সেনাৰ বাবে ২৩,৮০০ কোটি ব্যয় আৰু নৌ-ডকয়াৰ্ড প্ৰকল্পৰ বাবে ৬,৮৩০ কোটি কৰা হৈছে ।
এই আৱণ্টন স্থল, নৌ আৰু বায়ু সেনাৰ দীৰ্ঘম্যাদী ইণ্টিগ্ৰেটেড পাৰস্পেক্টিভ প্লেন (এলটিআইপিপি)ৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ । যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে ২০২৪-২৫ বৰ্ষত নতুন অস্ত্ৰ, বিমান, যুদ্ধজাহাজ আৰু অন্যান্য সামৰিক হাৰ্ডৱেৰ ক্ৰয় কৰি সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ আধুনিকীকৰণৰ জৰিয়তে গুৰুত্বপূৰ্ণ সামৰ্থ প্ৰদান কৰা । সেইবোৰৰ ভিতৰত আছে বিমানত বায়ু স্বতন্ত্ৰ প্ৰপালচন প্ৰণালীৰ সৈতে পৰম্পৰাগত চাবমেৰিন, ৪.৫ প্ৰজন্মৰ যুঁজাৰু জেট আৰু প্ৰেডেটৰ ড্ৰোণ ।
ইফালে বাজেটত মুঠ ৰাজহ ব্যয় ৪,৩৯,৩০০ কোটি কৰা হৈছে । যাৰ ভিতৰত ১,৪১,২০৫ কোটি প্ৰতিৰক্ষা পেঞ্চনৰ বাবে, ২,৮২,৭৭২ কোটি প্ৰতিৰক্ষা সেৱাৰ বাবে আৰু এমঅ'ডিৰ অধীনত অসামৰিক সংগঠনবোৰৰ বাবে ১৫,৩২২ কোটি । ভাৰতীয় সেনাৰ ৰাজহ ব্যয় ২০২৪-২৫ বৰ্ষৰ বাবে ১, ৯২,৬৮০ কোটি টকা, আনহাতে নৌ সেনা আৰু বায়ু সেনাক ক্ৰমান্বয়ে ৩২,৭৭৮ কোটি আৰু ৪৬,২২৩ কোটি আৱণ্টন কৰা হৈছিল ।
ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে বিমান আৰু জাহাজকে ধৰি সকলো প্লেটফৰ্মক সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ তত্বাৱধান সুবিধা আৰু সমৰ্থন প্ৰণালী প্ৰদান কৰা আৰু লগতে গোলাবাৰুদ সংগ্ৰহ আৰু সম্পদৰ গতিশীলতা অনা ।
ভাৰত-চীন সীমান্তত চলি থকা অচলাৱস্থাৰ মাজতে চৰকাৰে ২০২৪-২৫ বৰ্ষৰ বাবে সীমান্ত পথ সংস্থাক ৬,৫০০ কোটি (২০২৩-২৪ তকৈ ৩০ শতাংশ অধিক আৰু ২০২১-২২ বৰ্ষতকৈ ১৬০ শতাংশ অধিক) আৱণ্টন কৰিছে । তাৰ ভিতৰত আছে লাডাখৰ নিওমা এয়াৰফিল্ডৰ উন্নয়ন, ১৩,৭০০ ফুট উচ্চতাত লাডাখৰ নিওমা এয়াৰফিল্ডৰ উন্নয়ন আৰু আন্দামান আৰু নিকোবৰ দ্বীপৰ ভাৰতৰ দক্ষিণতম পঞ্চায়তলৈ দলং সংযোগ আৰু হিমাচল প্ৰদেশৰ শিঙ্কু লা সুৰংগ আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ নেচিফু সুৰংগৰ কৌশলগত সুৰংগ ।
২০২৪-২৫ বৰ্ষৰ বাবে ভাৰতীয় উপকূলৰক্ষী বাহিনীক আৱণ্টন হৈছে ৭.৬৫১.৮০ কোটি । প্ৰতিৰক্ষা গৱেষণা আৰু উন্নয়ন সংস্থা (ডিআৰডিঅ')ৰ বাবে বাজেট আৱণ্টন ২০২৩-২৪ বৰ্ষৰ ২৩,২৬৩.৮৯ কোটি পৰা ২০২৪-২৫ বৰ্ষত ২৩,৮৫৫ কোটি লৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে ।
উন্নয়ন পুঁজি (টিডিএফ) আঁচনিখন হৈছে ৬০ কোটি টকা যাক বিশেষকৈ নতুন ষ্টাৰ্ট-আপ, এমএছএমই আৰু একাডেমিয়াৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হৈছে যাতে উদ্ভাৱনত আগ্ৰহী যুৱক-যুৱতীসকলক আকৰ্ষিত কৰা যায় আৰু ডিআৰডিঅ'ৰ সহযোগত বিশেষ ডিফেক্স প্ৰযুক্তি বিকাশ কৰা হয় ।
২০২০ চনৰ পৰা আমেৰিকা আৰু চীনৰ পিচত ভাৰত তৃতীয় সৰ্বাধিক সামৰিক ব্যয়কৰ্তা হৈ আহিছে । ২০১৮ চনৰ পৰা ভাৰতীয় প্ৰতিৰক্ষা বাজেট ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পাইছে । ষ্টকহোম আন্তৰ্জাতিক শান্তি গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠানৰ (এছআইপিআৰআই) মতে ২০১৮ চনৰ প্ৰতিৰক্ষা বাজেট আছিল ৬৬.২৬ বিলিয়ন ডলাৰ । যি ২০১৭ চনৰ তুলনাত ২.৬৩ শতাংশ বেছি । ২০১৯ত আছিল ৭১.৪৭ বিলিয়ন ডলাৰ । একেদৰে ২০২০ চনত আছিল ৭২.৯৪ বিলিয়ন ডলাৰ, ২০২১ চনৰ বাবে আছিল ৭৬.৬০ বিলিয়ন ডলাৰ ।
লৱি ইনষ্টিটিউট এছিয়া পাৱাৰ ইণ্ডেক্সেৰ ২০২৩ চনৰ আনুমানিক সামৰিক ব্যয়ৰ পূৰ্বানুমান অনুসৰি আমেৰিকা (৯৭৭ বিলিয়ন ডলাৰ) আৰু চীন (৫৩১ বিলিয়ন ডলাৰ)ৰ পিচত ২০৩০ চনৰ ভিতৰত ভাৰতৰ সামৰিক ব্যয় ১৮৩ বিলিয়ন ডলাৰ হ'ব । চীনৰ প্ৰতিৰক্ষা বাজেট ভাৰতৰ বাজেটতকৈ অধিক হৈ আছে । চীনৰ ২২৫ বিলিয়ন ডলাৰৰ বিপৰীতে ভাৰতে ২০২৩-২৪ বৰ্ষত ইয়াৰ সামৰিক বাহিনীৰ বাবে ৭২.৬ বিলিয়ন ডলাৰ ব্যয় কৰিছে ।
