বিগত সপ্তাহত আমেৰিকাৰ প্ৰতিনিধি সভাৰ (হাউছ অব ৰিপ্ৰেজেণ্টেটিভ) প্ৰাক্তন অধ্যক্ষ নেন্সি পেলোচিকে ধৰি আমেৰিকান কংগ্ৰেছৰ এটা প্ৰতিনিধি দলে ভাৰত ভ্ৰমণ কৰে । চিকিৎসাৰ বাবে আমেৰিকালৈ যোৱাৰ ঠিক কিছুদিন পূৰ্বে দালাই লামাক লগ কৰিবলৈ হাউছ ফৰেইন এফেয়াৰ্ছ কমিটীৰ ৰিপাব্লিকান অধ্যক্ষ মাইকেল মেকক'লৰ নেতৃত্বত সাতজনীয়া দ্বিদলীয় প্ৰতিনিধি দলটোৱে ভাৰত ভ্ৰমণ কৰে ।
নেন্সিয়ে তিব্বতীয় বিষয়ত আমেৰিকাৰ সমৰ্থন প্ৰদৰ্শন কৰি ধৰ্মশালাত দুদিন অতিবাহিত কৰে । তেওঁ দালাই লামা আৰু নিৰ্বাসিত তিব্বত চৰকাৰক লগ কৰাৰ উপৰি তিব্বতী সম্প্ৰদায়ক সম্বোধনো কৰে ।
এই ভ্ৰমণ কাৰ্যসূচী আমেৰিকাৰ প্ৰতিনিধি সভাৰ দ্বাৰা 'তিব্বত সংকল্প আইন' প্ৰস্তাৱ গৃহীত হোৱাৰ পিচতে হয় । এই আইনখনে বেইজিঙক তিব্বতীয় নেতাসকলৰ সৈতে আলোচনা পুনৰ আৰম্ভ কৰিবলৈ হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিব বিচাৰিছে, যি আলোচনা ২০১০ চনৰ পৰা স্থগিত হৈ আছে । আনহাতে, এই সন্দৰ্ভত মাইকেল মেকক'লে উল্লেখ কৰাৰ দৰে 'ই তিব্বতৰ লোকসকলক তেওঁলোকৰ নিজৰ ভৱিষ্যতৰ দায়িত্ব সৃষ্টি কৰাত সহায় কৰিব' ।
ধৰ্মশালাত নিজৰ ভাষণত পেলোচিয়ে জি জিনপিঙক সমালোচনা কৰি কয়, "দালাই লামাই তেওঁৰ জ্ঞান, পৰম্পৰা, সহানুভূতি, আত্মা আৰু প্ৰেমৰ বিশুদ্ধতাৰ বাৰ্তাৰে দীৰ্ঘদিন জীয়াই থাকিব আৰু তেওঁৰ উত্তৰাধিকাৰী চিৰকাল জীয়াই থাকিব । কিন্তু আপুনি, চীনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি, গুচি যাব আৰু কোনোৱে আপোনাক কোনো কথাৰ কৃতিত্ব নিদিয়ে ।" ইফালে এই ভ্ৰমণ সন্দৰ্ভত চীনা পক্ষই বিৰূপ মন্তব্য কৰে ।
আনকি এই ভ্ৰমণৰ পূৰ্বে ৱাশ্বিংটনত থকা চীনা দূতাবাসৰ চীনা মন্ত্ৰী-পৰামৰ্শদাতা ঝৌ ঝেঙে উল্লেখ কৰিছিল, "এই ভ্ৰমণে চীনৰ আভ্যন্তৰীণ বিষয়ত হস্তক্ষেপ কৰে, চীনৰ সাৰ্বভৌমত্ব আৰু আঞ্চলিক অখণ্ডতা উলংঘা কৰে । চীনে ইয়াক দৃঢ়তাৰে গৰিহণা দিয়ে । ত্ৰয়োদশ শতিকাত ইউয়ান ৰাজবংশৰ পৰা জিজাং (তিব্বত) চীনা ভূখণ্ডৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ ।" তেওঁ আনকি আমেৰিকাৰ চৰকাৰক এই ভ্ৰমণ বাতিল কৰিবলৈও পৰামৰ্শ দিছিল যদিও সেয়া উপেক্ষা কৰা হৈছিল ।
আনহাতে, চীনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ মুখপাত্ৰ লিন জিয়ানে বেইজিঙত কয়, "চতুৰ্দশ দালাই লামা এজন বিশুদ্ধ ধৰ্মীয় ব্যক্তি নহয়, কিন্তু ধৰ্মৰ আৱৰণত চীনবিৰোধী বিচ্ছিন্নতাবাদী কাৰ্যকলাপত লিপ্ত ৰাজনৈতিক নিৰ্বাসনহে ।" লগতে দিল্লীৰ চীনা দূতাবাসে দালাই লামাক 'চীনৰ স্বাৰ্থৰবিৰোধী কাৰ্যকলাপৰ সৈতে জড়িত ৰাজনৈতিক নিৰ্বাসন' বুলি বৰ্ণনা কৰিছে, যিয়ে ধৰ্মীয় আৱৰণেৰে আৱৰি আছে ।
ভাৰতৰ তৰফ পৰা এক প্ৰেছ বিবৃতিত উল্লেখ কৰা হৈছে যে প্ৰতিনিধি দলটোৱে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীক সাক্ষাৎ কৰে আৰু তেওঁৰ ঐতিহাসিক তৃতীয়টো কাৰ্যকালৰ বাবে অভিনন্দন জনায় । তাত লগতে কোৱা হৈছে, "তেওঁলোকে ভাৰতত শেহতীয়াকৈ সমাপ্ত হোৱা বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ গণতান্ত্ৰিক নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াৰ পৰিসৰ, নিৰপেক্ষতা আৰু স্বচ্ছতাৰ বাবে ভূয়সী প্ৰশংসা প্ৰকাশ কৰে ।" উল্লেখ্য, দলটোৱে ভাৰতৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ডঃ এছ জয়শংকৰৰ সৈতেও বাৰ্তালাপ কৰে আৰু প্ৰতিনিধি দলটোক ভাৰতৰ হৈ সমৰ্থন জনায় ।
এই সন্দৰ্ভত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে নিজৰ এক্স পোষ্টত কয়, "হাউছ ফৰেইন এফেয়াৰ্ছ কমিটীৰ অধ্যক্ষ মেকক'লৰ নেতৃত্বত এটা প্ৰতিনিধি দলৰ আমেৰিকান কংগ্ৰেছৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে অতি সৌহাৰ্দ্যপূৰ্ণ মত বিনিময় হয় । ভাৰত-আমেৰিকা সামগ্ৰিক গোলকীয় কৌশলগত অংশীদাৰিত্বক আগুৱাই নিয়াৰ ক্ষেত্ৰত শক্তিশালী দ্বিপক্ষীয় সমৰ্থনক গভীৰভাৱে মূল্যায়ন কৰা হয় ।" উল্লেখ্য যে আমেৰিকান প্ৰতিনিধি দলটোৰ ধৰ্মশালা ভ্ৰমণত কোনো চৰকাৰী ভ্ৰমণৰ বিষয়ে উল্লেখ নাছিল ।
দালাই লামাই যিকোনো প্ৰকাৰে চিকিৎসাৰ বাবে আমেৰিকালৈ যাবলৈ ওলাইছে আৰু সেয়েহে তেওঁক তাত একেটা প্ৰতিনিধি দলে লগ কৰিব পাৰিলেহেঁতেন । কিন্তু ধৰ্মশালালৈ তেওঁলোকে বাটকুৰি বাই অহাটো নিশ্চয় অৰ্থহীন উদ্দেশ্য নহয় । তদুপৰি, ভাৰত চৰকাৰৰ ভিতৰুৱা অনুমোদন অবিহনে এই ভ্ৰমণ সম্ভৱ নহ'লহেঁতেন । ইয়ো এক নিৰ্দিষ্ট বাৰ্তা প্ৰদান কৰে ।
প্ৰথম, ই দালাই লামা আৰু তেওঁৰ 'ধৰ্মীয়' উদ্দেশ্যলৈ ভাৰতৰ সমৰ্থনৰ কথা জনায় । ভাৰতীয় বৈদেশিক কাৰ্যালয়ৰ মুখপাত্ৰগৰাকীয়ে এই কথা উল্লেখ কৰি একেটা কথা নিশ্চিত কৰি কয়, "সন্মানীয় দলাই লামাৰ ওপৰত ভাৰত চৰকাৰৰ স্থিতি স্পষ্ট আৰু নিৰ্দিষ্ট । তেওঁ এগৰাকী শ্ৰদ্ধাৰ ধৰ্মীয় নেতা আৰু ভাৰতৰ জনসাধাৰণে তেওঁক গভীৰভাৱে সন্মান কৰে । তেওঁৰ ধৰ্মীয় আৰু আধ্যাত্মিক কাৰ্যকলাপ পৰিচালনা কৰাৰ বাবে সৌজন্য আৰু স্বাধীনতা প্ৰদান কৰা হৈছে ।"
দ্বিতীয়তে, ই প্ৰদৰ্শন কৰে যে আমেৰিকা আৰু ভাৰত ঘনিষ্ঠ মিত্ৰ আৰু তিব্বত আৰু চীনকে ধৰি একাধিক বিষয়ত একত্ৰিত হৈছে ।
তৃতীয়তে, প্ৰতিনিধি দলটোৱে বিশ্বজুৰি তিব্বতী সম্প্ৰদায়ক তেওঁলোকে সন্মুখীন হোৱা আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়টোৰ ওপৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বাৰ্তা প্ৰদান কৰে, যিটো হৈছে পঞ্চদশ দালাই লামা (বৰ্তমানৰ দালাই লামাৰ বয়স ৮৮) । চীনাসকলে তেওঁৰ উত্তৰাধিকাৰী মনোনীত কৰিবলৈ ব্যাকুল হৈ পৰিছে, যাৰ অৰ্থ হৈছে এজন পুতলা দালাই লামা নিয়োগ কৰা, যাক তেওঁলোকে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰে । চীনে জানে যে দালাই লামাক নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ অবিহনে তিব্বতৰ ওপৰত ইয়াৰ দখল অসম্পূৰ্ণ ।
আনহাতে, চীনে পঞ্চেন লামাক নিযুক্তি দিয়ে, যি 1995 চনত দালাই লামাৰ পিচত দ্বিতীয় স্থানত আছিল । তেৱোঁ নিযুক্ত হোৱাৰ পিচতে দালাই লামাৰ প্ৰতি আনুগত্যৰ শপত খাইছিল । কিন্তু তেতিয়াৰে পৰা তেওঁৰ অৱস্থান অজ্ঞাত । প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশ শতিকাৰ বাবে তেওঁ এজন ৰাজনৈতিক বন্দী হৈ আছে । তেওঁলোকে পৰৱৰ্তী দালাই লামাৰ ক্ষেত্ৰতো একেটাই বিচাৰি আছে । বৰ্তমানৰ দালাই লামাই তেওঁৰ উত্তৰাধিকাৰীৰ কোনো ইংগিত দিয়া নাই । তেওঁ মাত্ৰ কৈছে যে তেওঁৰ পুনৰ জন্ম নহ'বও পাৰে । অৱশ্যে তেওঁ স্পষ্ট কৰি দিছে যে তেওঁ চীনা নিয়ন্ত্ৰিত অঞ্চলত পুনৰ্জন্ম গ্ৰহণ নকৰিব ।
ভাৰতলৈ অহা প্ৰতিনিধি দলটোৱে 'তিব্বত সংকল্প আইন' গৃহীত কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰিছে, য'ত 'তিব্বতী লোকসকলৰ আত্মনিৰ্ধাৰণ আৰু মানৱ অধিকাৰ' অন্তৰ্ভুক্ত আছে । ই হৈছে সমগ্ৰ বিশ্বৰ তিব্বতীসকলৰ বাবে এক উৎসাহ । এই আইনখনে বৰ্তমান আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ স্বাক্ষৰৰ বাবে অপেক্ষা কৰি আছে ।
কেন্দ্ৰীয় তিব্বতীয় প্ৰশাসনৰ মতে, এই আইনে 'তিব্বতী লোকসকলৰ সামাজিক-সাংস্কৃতিক পৰিচয়, বিশেষকৈ তেওঁলোকৰ সুকীয়া ঐতিহাসিক, সাংস্কৃতিক, ধৰ্মীয় আৰু ভাষিক পৰিচয়ক স্বীকৃতি আৰু সম্বোধন কৰে ।' ই তেওঁলোকক চীনা দাবী উপেক্ষা কৰি উত্তৰাধিকাৰী নিয়োগ কৰাত বিশ্বজনীন সমৰ্থন প্ৰদান কৰে ।
উল্লেখ্য, 2020 চনত আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জো বাইডেনে নিৰ্বাচনী প্ৰচাৰৰ সময়ত ঘোষণা কৰিছিল যে তেওঁ দালাই লামাক লগ কৰিব । আমেৰিকাত দালাই লামাৰ আগন্তুক চিকিৎসা তাৰ বাবে এক উপযুক্ত মুহূৰ্ত হ'ব আৰু বাইডেনৰ প্ৰচাৰ অভিযানক উৎসাহিত কৰিব । যদি সেইটো হয়, তেন্তে চীনলৈ বাৰ্তাটো স্পষ্ট হ'ব ।
২০২২ চনৰ ২ আগষ্টত আমেৰিকাৰ সদনৰ অধ্যক্ষ হিচাপে নেন্সি পেলোচিৰ পূৰ্বৰ টাইৱান ভ্ৰমণে টাইৱানৰ জলপ্ৰণালীত উত্তেজনাৰ সৃষ্টি কৰিছিল, যিটো কেইবা দশক ধৰি প্ৰত্যক্ষ কৰা হোৱা নাছিল । আনহাতে, যেতিয়া ইয়াৰ ওচৰত আমেৰিকাই নৌ আৰু বিমান অভিযান চলাই আছিল, তেতিয়া চীনে দ্বীপটোৰ ওপৰেৰে বেলিষ্টিক মিছাইল উৎক্ষেপণ কৰিছিল । আনকি জাপানৰ জলভাগত কেইটামান মিছাইল পৰিছিল, যাৰ ফলত এক শক্তিশালী প্ৰত্যুত্তৰ দিয়া হৈছিল । লগতে চাইবাৰ আক্ৰমণৰ প্ৰৱণতাও বহু বেছি আছিল । এই সকলোবোৰ কাৰণ কাকতালীয়ভাৱে পেলোচিৰ ভ্ৰমণ চীনা ৰাষ্ট্ৰীয় কংগ্ৰেছৰ সৈতে মিলিছে, য'ত জি জিনপিঙে ঐতিহাসিক তৃতীয়টো কাৰ্যকাল বিচাৰি আছে ।
কিন্তু ভাৰত টাইৱান নহয় । যেনেদৰে আমেৰিকাৰ প্ৰতিনিধি সভাৰ প্ৰাক্তন অধ্যক্ষ পেলোচিৰ ভ্ৰমণৰ পূৰ্বে এই বছৰৰ এপ্ৰিলত আমেৰিকাৰ প্ৰতিনিধি সভাৰ পূৰ্বৰ অধ্যক্ষ কেভিন মেককাৰ্থিৰ ভ্ৰমণ আৰু মে' মাহত টাইপেইত বৰ্তমানৰ চৰকাৰৰ শপত গ্ৰহণৰ পিচত যিদৰে দমন কৰা হৈছে, তাকো উলাই কৰিব নোৱাৰি । ভাৰতে চীনাসকলৰ বিৰুদ্ধে নিজকে সামৰিকভাৱে সাজু কৰি ৰাখিছে আৰু সমান শক্তিৰে সঁহাৰি দিছে । ভাৰতে বেইজিঙক জনাইছে যে যেতিয়ালৈকে সীমান্ত সমস্যা সমাধান নহয়, দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক কেতিয়াও স্বাভাৱিক হ'ব নোৱাৰে । যাৰ অৰ্থ হৈছে যে ভাৰতে চীনবিৰোধী কাৰ্যকলাপক সমৰ্থন কৰিব ।
এই ভ্ৰমণৰ অনুমতি দিয়া আৰু প্ৰতিনিধি দলটোক জি জিনপিঙক আক্ৰমণ কৰিবৰ বাবে সুবিধা প্ৰদান কৰাটো চীনক সতৰ্ক কৰি দিয়াৰ আন এক উপায় আছিল যে সম্পৰ্কবোৰ স্থৱিৰ হৈ গৈছে আৰু সেইবোৰ পুনৰুদ্ধাৰ কৰাৰ দায়িত্ব চীনৰ ওপৰত ন্যস্ত । তদুপৰি, পূৰ্বৰ চৰকাৰৰ তুলনাত ৰাজনৈতিকভাৱে দুৰ্বল চৰকাৰখনে ইয়াৰ কূটনৈতিক আৰু সামৰিক নীতি অপৰিৱৰ্তিত থকা বুলি প্ৰদৰ্শন কৰি আহিছে । এতিয়া এইটো চীনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব যে তেওঁলোকে কোনটো পথ নিৰ্বাচন কৰিব, শত্ৰুতা অব্যাহত ৰখা নে দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক পুনৰুদ্ধাৰ কৰা ।
লগতে পঢ়ক :কাৰ সহযোগত কেনেকৈ ভাৰতত প্ৰৱেশ ঘটিছিল দালাই লামাৰ ? - Tibet To India Dalai Lamas Journey
