mothers day special: పదిహేనేళ్ల కొడుకు తన ఎత్తై వెనకాలే తిరుగుతూ పనుల్లో సాయం చేస్తోంటే ఆ తల్లి ఆనందంతో ఉబ్బితబ్బిబ్బవుతుండేది. అలాంటిది హఠాత్తుగా ఆ పిల్లవాడు జబ్బుపడితే ఆమెకు కాళ్లూ చేతులూ ఆడలేదు. గబుక్కున డాక్టరు దగ్గరకు తీసుకెళ్లడానికి ఆమె ఉన్నది పట్టణంలో కాదు, అసోంలోని మారుమూల గిరిజన గూడెంలో. ఎవరికే ఇబ్బంది వచ్చినా అక్కడి వాళ్లు వెళ్లేది భూతవైద్యుల దగ్గరకే. బిరుబాలా కూడా అలాగే వెళ్లింది. అతడు పిల్లవాడికి దయ్యం పట్టిందనీ, మూడు రోజుల్లో చనిపోతాడనీ చెప్పాడు. అది విన్న ఆ తల్లి గుండెలు జారిపోయాయి. ఇక ఆ తర్వాత మూడు రోజులూ ఇంట్లో వాళ్లంతా ఆ పిల్లవాణ్ణి పట్టుకుని ఏడ్చి ఏడ్చి సొమ్మసిల్లిపోయారు. నాలుగో రోజు తెల్లారింది. పిల్లవాడు మామూలుగానే ఉన్నాడు. అది చూసి గండం గడిచిందని ఊపిరి పీల్చుకుంది తల్లి. పరామర్శించడానికి వచ్చిన ఊళ్లోవాళ్లు ‘నువ్వు అదృష్టవంతురాలివి, దయ్యం మీ అబ్బాయిని వదిలేసింది. పక్క వీధిలో అయితే పాతికేళ్ల మనిషిని పట్టుకుపోయింది. పొరుగూళ్లో ఉన్న మంత్రగత్తెలే ఇలా దయ్యాలను వదులుతున్నారు’ అంటూ ఏవేవో చెప్పేవారు.
ప్రత్యేక చట్టం చేయించింది!: బిరుబాలా కూడా ఒకప్పుడు అలాగే నమ్మేది. కానీ కొడుకు విషయం కళ్లారా చూశాక ఆమెకి భూతవైద్యుల్ని నమ్మాలనిపించలేదు. దాంతో తన ఊరిలోనూ చుట్టుపక్కల పల్లెల్లోనూ జరుగుతున్న విషయాలపై దృష్టిపెట్టింది. పిల్లలకైతే దయ్యం పట్టిందని పూజలకు డబ్బు గుంజే ఆ భూతవైద్యులు మహిళలపైనేమో మంత్రగత్తెలన్న ముద్రవేసేవారు. ఊళ్లో ఎవరికి అనారోగ్యంగా ఉన్నా, పంటలు పండకపోయినా... వాళ్లే కారణమనేవారు. ఊరి ప్రజలు వాళ్ల మాట నమ్మి మహిళలపై దౌర్జన్యానికి దిగి ఊరినుంచి వెలివేసేవారు. దిక్కుతోచని స్థితిలో ఆ మహిళలు ఏ నదిలోనో దూకి చావడం... అక్కడ మామూలే. ఈ పరిణామాల్ని ఊహించి భార్యకు మంత్రగత్తె అన్న పేరు రాగానే భర్త ఊరొదిలి పారిపోయేవాడు. వారి పిల్లలు అనాథలై రోడ్డునపడితే వారి పొలాలనేమో ఇతరులు ఆక్రమించుకునేవారు. తీగ లాగితే డొంకంతా కదిలినట్లు మూఢనమ్మకాల్ని అడ్డంపెట్టుకుని భూతవైద్యం మాటున చేస్తున్న ఈ అకృత్యాలన్నీ తెలిసేసరికి బిరుబాలాకి చాలా కోపం వచ్చింది. వారి ఆటలు ఇక సాగనివ్వకూడదనుకుంది. వాళ్లు చెప్పింది పలుమార్లు తప్పవడాన్ని ఎత్తి చూపిస్తూ మెల్లగా ఊరివారిలో ఆలోచన రేకెత్తించింది. ఎంత మంది మహిళలు ఆత్మహత్య చేసుకున్నారో, ఎంత మంది పిల్లలు బస్టాండుల్లో అడుక్కుంటున్నారో వాళ్లచేతే లెక్కలు తీయించింది. రేపు ఆ స్థానంలో మనమూ ఉండవచ్చని చెప్పింది. దయ్యాలూ భూతాలూ ఉండవనీ ఆరోగ్యం బాగోకపోతే పట్టణంలోని ఆస్పత్రికి వెళ్దామనీ చెప్పింది. కాలినడకన తనే చుట్టుపక్కల ఊళ్లకూ వెళ్లి మహిళలను సమావేశపరిచి జరుగుతున్న మోసం గురించి వివరించి చెప్పేది. దయ్యాల పేరుతో ఆ అమాయకులను దోచుకోవడానికి అలవాటు పడినవారికి బిరుబాలా వ్యవహారం కంటగింపైంది. ఆమె అడ్డు తప్పించుకోడానికి పలుమార్లు హత్యాయత్నాలు చేశారు. ఆమె దేనికీ వెరవలేదు. నిజానికి ఈ సమస్య అసోంలోని గిరిజన ప్రాంతాలన్నిట్లో ఉంది. ఏటా కొన్ని వందలమంది మహిళలు మంత్రగత్తెల పేరుతో దాడులకు గురై ప్రాణాలు కోల్పోతుంటారు. అందుకే బిరుబాలా చేస్తున్న పోరాటం ప్రజల్లో మార్పు తేవడమే కాదు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్నీ కదిలించింది. మహిళలపై మంత్రగత్తెలన్న ముద్ర వేసినవారికి జైలు శిక్ష పడేలా ప్రభుత్వం ప్రత్యేక చట్టం చేసింది.
ఆరు పదుల వయసులో అనాథలకు అమ్మై...:‘నువ్వు నాకు అమ్మవి కాదు, ముసలమ్మవి. అమ్మంటే నా ఫ్రెండ్‌ వాళ్లమ్మలాగా ఉండాలి. మా అమ్మ ఏదీ...’ ఆరేళ్ల మోహిని రిటైర్డ్‌ ప్రొఫెసర్‌ ప్రభావతీ ముథాల్‌ని రోజుకోసారైనా ఆ ప్రశ్న వేసేది. ఆమె నవ్వుతూ ‘నీకు అమ్మనీ నేనే అమ్మమ్మనీ నేనే’ అంటూ ఆ అమ్మాయిని గట్టిగా గుండెలకు హత్తుకుని కథలు చెబుతూ మరిపించేవారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వంతో పోరాడి మరీఆ పిల్లని దత్తత తీసుకున్నారామె. ఉద్యోగ విరమణ చేసి విశ్రాంతి తీసుకుంటున్న ఒక మామూలు మహిళని పోరుబాట పట్టించి ఎందరో అనాథలకు అమ్మని చేసింది చిన్నారి మోహినీనే.
ప్రభావతి కుమారుడు మహారాష్ట్రలోని చంద్రపూర్‌ ప్రభుత్వ ఆస్పత్రిలో పిల్లల వైద్యుడు. ఓసారి ఒళ్లంతా గాయాలతో చావుబతుకుల మధ్య ఉన్న రోజుల పసికందును తీసుకొచ్చి ఆస్పత్రిలో చేర్పించి వెళ్లిపోయింది పొరుగూరి సర్పంచ్‌. వైద్యులూ నర్సులూ పగలూ రాత్రీ కష్టపడి ఆ బిడ్డను బతికించారు కానీ కోలుకున్న పాపను తీసుకెళ్లడానికి ఎవరూ రాలేదు. బలహీనంగా ఉన్న ఆ బిడ్డని జాగ్రత్తగా చూడాలి, పట్టణంలోనేమో ఒక్క అనాథాశ్రమమూ లేదు, ఏం చేయాలో అర్థం కావడం లేదన్న కొడుకు మాటలకు ‘ఇంటికి తీసుకురా నేను చూసుకుంటా’ అని చెప్పారు ప్రభావతి. అలాగే చూసుకుని ఆర్నెల్లు తిరిగేసరికల్లా ఆరోగ్యంగా తయారై ముద్దొస్తున్న ఆ పాపాయికి మోహిని అని పేరు పెట్టారు. అయితే ఏనాడూ ఆస్పత్రివైపు కన్నెత్తి చూడని చైల్డ్‌ వెల్ఫేర్‌ కమిటీ వాళ్లు (అనాథ పిల్లలకు ఒక నీడ ఏర్పాటుచేయాల్సిన బాధ్యత వీరిదే) పాప కోలుకుని అంతా బాగుండేసరికి వచ్చి తీసుకెళ్లిపోయారు. ఆస్పత్రిలో వదిలేసి వెళ్లిన ఊరి సర్పంచ్‌కే మళ్లీ అప్పజెప్పారు. అక్కడ పాపకు భద్రత ఉండదని భావించిన ప్రభావతి న్యాయస్థానానికి వెళ్లారు. కోర్టు చుట్టూ రెండేళ్లు తిరిగితే కానీ మోహిని మళ్లీ ప్రభావతి ఒడిలోకి రాలేదు. ఈ కోర్టు గొడవలకు చేయి సరిగా లేకపోవడమూ తోడవడంతో మోహినిని ఎవరూ దత్తత తీసుకోలేదు.
ప్రభావతి దత్తత తీసుకోవటానికి చట్టం ఒప్పుకోదు. అందుకని కేవలం మోహిని కోసం ఓ అనాథాశ్రమాన్నే ప్రారంభించారు ప్రభావతి. అయినా సమస్య తీరలేదు. పాపని అనాథగా ప్రకటించడానికి కావలసిన సమాచారం పూర్తిగా లేదని లిటిగేషన్‌ పెట్టారు హక్కుల సంఘంవాళ్లు. ఎన్ని ఆటంకాలు ఎదురవుతున్నా పెంచిన ప్రేమ ప్రభావతిని వెనకడుగు వేయనివ్వలేదు. పసిబిడ్డగా మోహినిని తాము ఇంటికి తీసుకెళ్లాల్సి వచ్చిన పరిస్థితుల నుంచీ కోర్టు తీర్పు వరకూ అన్నీ వివరిస్తూ రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి అర్జీ పెట్టారు. ప్రత్యేక కేసుగా పరిగణించి పాపను తనకి అప్పజెప్పాలని కోరారు. పూర్వాపరాలన్నీ పరిశీలించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేక ఆదేశాలు జారీచేసింది. అలా నాలుగేళ్ల మోహినితో మొదలుపెట్టి, ఆస్పత్రిలో తల్లిదండ్రులు వదిలేసి వెళ్లిన పిల్లలందరికీ ప్రభావతి నెలకొల్పిన ‘కిల్‌బిల్‌’ అనాథాశ్రమమే ఇల్లయింది. గత 22 ఏళ్లలో దాదాపు 300 మంది పిల్లలు కిల్‌బిల్‌లో పెరిగి చదువుకుని ఉద్యోగస్తులయ్యారు. ఎనభయ్యారేళ్ల ప్రభావతి తన కొడుకు డాక్టర్‌ ప్రియదర్శన్‌ సాయంతో ఇప్పటికీ పిల్లల ఆలనా పాలనా చూస్తుంటారు. తన పోరాటాన్ని వివరిస్తూ ప్రభావతి రాసిన పుస్తకానికి మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వ అవార్డు కూడా లభించింది.
సుప్రీంకోర్టునే ప్రశ్నించింది:పద్నాలుగేళ్ల క్రితం ఓ రోజు... పిల్లల్ని ఇంట్లో దించి తాము బయట భోజనం చేస్తామని చెప్పి వెళ్లారు సునీల్‌ రేష్మా దంపతులు. అలా వెళ్లిన కొడుకూ కోడలూ కాస్త ఆలస్యంగా ఇంటికి వస్తారనుకున్నారు సరళాపరేఖ్‌ దంపతులు. కానీ, వాళ్లు అసలు రానేలేదు. టీవీలో తీవ్రవాదుల దాడి గురించిన వార్తలూ... పలకని కొడుకూ కోడళ్ల ఫోన్లూ... ఆ వృద్ధులకు జరగరానిదేదో జరిగిందని చెబుతూనే ఉన్నాయి. కానీ కన్న ప్రేమ దానిని అంగీకరించడం లేదు. మూడో రోజున తూటాలతో చిల్లులు పడి నిర్జీవమైన శరీరాల్ని అప్పగించారు అధికారులు. ఉన్న ఒక్కగానొక్క కొడుకునీ కోల్పోయిన ఆ వృద్ధులకి మనసారా ఏడ్చే అవకాశం లేకపోయింది. పది, పన్నెండేళ్ల వయసున్న ఇద్దరు మనవరాళ్లూ అమ్మానాన్నల్ని ఆ స్థితిలో చూసి తట్టుకోలేక నానమ్మా తాతయ్యల్ని కరుచుకుపోయారు. పిల్లల్ని ఓదార్చడానికి తమ దుఃఖాన్ని దిగమింగుకోక తప్పలేదు వారికి. ఏడు పదుల వయసులో మరోసారి అమ్మానాన్నలయ్యారు. పదిహేనేళ్ల క్రితం కొడుక్కి అప్పజెప్పిన వ్యాపారాన్ని తిరిగి చేపట్టారు 78 ఏళ్ల సెవంతీలాల్‌ పరేఖ్‌.
ఇంకా డబ్బు సంపాదించాలని కాదు, తాను అప్పజెప్పిన వ్యాపారాన్ని కష్టపడి మూడింతలు చేసిన కొడుకు మీద గౌరవంతో. మరోపక్క సరళ మనవరాళ్లని అక్కున చేర్చుకుని వాళ్ల మంచీ చెడూ చూస్తున్నదన్న మాటే కానీ కంటినిండా కునుకు లేదు, కడుపు నిండా తిండి లేదు. ‘నాన్నమ్మా... అమ్మానాన్నల్ని ఎవరు చంపేశారు’ అని అమాయకంగా అడుగుతున్న ఆ బిడ్డలకు ఏమని సమాధానం చెబుతుంది. ఆమెకు ఎప్పుడూ ఒకటే ఆలోచన. ఎవరికి అన్యాయం చేశారని ఈ పసిబిడ్డలకు తల్లీ తండ్రీ దూరమయ్యారు, ఏం పాపం చేశామని ఈ వయసులో మాకీ కడుపుకోత... దాదాపు రెండు వందల కుటుంబాలది ఇదే పరిస్థితి. అమ్మానాన్నల్ని కోల్పోయి అనాథలైన బిడ్డలు కొందరు. కన్నబిడ్డల్ని పోగొట్టుకుని కన్నీరింకిపోయేలా ఏడుస్తున్న తల్లిదండ్రులు కొందరు. ఏం చేస్తే వారి కష్టం తీరుతుంది? అసలీ కష్టానికి బాధ్యులెవరు- అన్న ఆలోచన ఆమెను నాన్నమ్మ పాత్ర నుంచి సామాజిక కార్యకర్త పాత్రలోకి తెచ్చింది. నగరంలో సీసీ కెమెరాలు ఎన్ని ఉన్నాయో చెప్పమంటూ సమాచార హక్కు చట్టం కింద ప్రశ్నించింది. భద్రతా లోపమే ఈ విపత్తుకి కారణమనీ కీలకమైన ప్రదేశాలన్నిట్లోనూ సీసీ కెమెరాలు ఉన్నట్లయితే ఇంత తీవ్రమైన సంఘటనలు జరిగేవా అనీ అడిగింది. తనలాంటి మరికొందరిని సమీకరించి ఒక ఉద్యమమే లేవదీసింది. ప్రజల భద్రత ప్రభుత్వ బాధ్యత కాదా అంటూ న్యాయస్థానంలో ప్రజాప్రయోజన వ్యాజ్యం వేసింది. ‘మీరు చేయలేకపోతే చెప్పండి, మేమే చేసుకుంటాం’ అంటూ అరవై కోట్ల మొత్తాన్ని విరాళాలుగా సేకరించింది. ‘ఈ డబ్బు తీసుకుని సీసీ కెమెరాలు అమర్చండి, నగరంలో భద్రతపై మాకు నమ్మకం కలిగించండి’ అంటూ న్యాయస్థానాన్ని అర్థించింది. ప్రభుత్వానికీ ప్రజలకీ మధ్య తలెత్తిన ఈ వివాదం సుప్రీంకోర్టు వరకూ వెళ్లింది. సీసీ కెమెరాల బాధ్యత ప్రభుత్వానిదే తప్ప ప్రజలది కాదన్న కోర్టు- వారి ప్రతిపాదనని తిరస్కరించింది. అయితే ఎనిమిదేళ్ల ఈ పోరాటం వృథా కాలేదు. నగరంలో సీసీ కెమెరాల సంఖ్యను బాగా పెంచింది ప్రభుత్వం.