- భూభౌతిక పరిశోధన రంగంలో సాంకేతికతను ఏ మేరకు వాడుతున్నారు?
భూగర్భంలో నీటి జాడలను కనుగొనడం నుంచి ఖనిజాలు, హైడ్రో కార్బన్లను, భూకంప కేంద్రాలను గుర్తించడం వరకు సాంకేతికతను అందిపుచ్చుకుంటున్నాం. భౌగోళిక అన్వేషణకు అయస్కాంత సర్వేలు నిర్వహిస్తుంటాం. ఖనిజ నిక్షేపాల గుర్తింపు, నీటి జాడలు తెలుసుకునేందుకు ఆ ప్రాంతాలకు మొదట్లో మనుషులు వెళ్లేవారు. కొద్ది సంత్సరాల కిందట హెలిక్టాపర్‌ వెనుక అయస్కాంత వ్యవస్థ ఏర్పాటుచేసి అన్వేషణ చేపట్టాం. ఇది ఖర్చుతో కూడుకున్నది.
ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో తక్కువ వ్యయంతో డ్రోన్‌- మానవ రహిత వైమానిక వాహనం(యూఏవీ)ను ఎన్జీఆర్ఐ అభివృద్ధి చేసింది. స్వదేశీ సాంకేతికతతో ఈ తరహా పద్ధతిని రూపొందించడం ఇదే మొట్టమొదటిది. హైదరాబాద్‌ శివారు యాచారంలో డ్రోన్‌ ఆధారంగా సూక్ష్మ అయస్కాంత సెన్సార్ల ద్వారా సర్వే చేసి కచ్చితమైన సమాచారం తెలుసుకోగలిగాం. త్వరలోనే ఈ ప్లాట్‌ఫామ్‌ను అందుబాటులోకి తీసుకొస్తాం. వీటి ద్వారా కొండ ప్రాంతాలు, తీరప్రాంతాల్లోనూ సులభంగా భౌగోళిక మార్పులను తెలుసుకోవచ్చు.
- భూకంపాల పరిశోధనలో ఆరు దశాబ్దాల్లో సాధించిన పురోగతి ఏంటి?
భూకంపాలపై ఇప్పటికీ మనకు తెలిసింది తక్కువే. ఏ ప్రాంతంలో రావొచ్చు, ఎంత తీవ్రతతో రావొచ్చు అనేది మాత్రమే చెప్పగలం.ఏ రోజు వస్తుందని చెప్పే సాంకేతికత ఇంకా రాలేదు. జీపీఎస్‌, కృత్రిమ మేధ, మిషన్‌ లెర్నింగ్‌ ప్రవేశంతో మరింత లోతుగా అర్థం చేసుకునే ప్రయత్నం చేస్తున్నాం.
- దేశంలో నీటి వనరులు తగ్గిపోతున్నాయి కదా. మీ అన్వేషణలో గుర్తించిన అంశాలు, చేపట్టాల్సిన చర్యలు ఏమేమున్నాయి?
తగ్గుతున్న జలాలను కృత్రిమంగా రీఛార్జ్‌ చేయడం ఒక్కటే మనముందున్న అవకాశం. నీటిని కృత్రిమంగా ఎలా రీఛార్జ్‌ చేయాలో చౌటుప్పల్‌లో ఎన్జీఆర్ఐ చేసి చూపించింది. నీరు ఎక్కడ ఇంకుతుంది? ఎక్కడ రాళ్లు, రాళ్ల మధ్య పగుళ్లు ఉన్నాయి? ఎంతవరకు ఇంకించవచ్చు? ఈ విషయాలు తెలిస్తే వాన నీటిని ఇంకించడంతో ప్రయోజనం ఉంటుంది. వర్షం పడినప్పుడు ఎంతనీరు భూగర్భంలోకి ఇంకుతుందో తెలిస్తే దాన్ని బట్టి అక్కడ ఏ పంటలు వేయవచ్చనేది శాస్త్రీయంగా నిర్ణయించవచ్చు.
- తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఎన్జీఆర్ఐ చేస్తున్న పరిశోధనలు ఏంటి?