మితిమీరుతున్న యాంటీబయాటిక్‌ మందుల వాడకం మీద ప్రపంచ ఆరోగ్యం సంస్థ ఆందోళన వ్యక్తంచేస్తోంది. తక్షణం దీనికి అడ్డుకట్ట వేయకపోతే విపరీత పరిణామాలు తప్పవని హెచ్చరిస్తోంది. కొవిడ్‌ తొలి ఉద్ధృతిలో భారతీయులు ఈ ఔషధాలను విశృంఖలంగా వినియోగించారు. నిరుడు జూన్‌-సెప్టెంబరు మధ్య కాలంలో ఇండియాలో 21.64 కోట్ల యాంటీబయొటిక్‌, 3.8 కోట్ల అజిత్రోమైసిన్‌ డోసులు అధికంగా వాడినట్లు వాషింగ్టన్‌ విశ్వవిద్యాలయ పరిశోధకులు పేర్కొన్నారు. వాస్తవానికి అమెరికా సహా పలు అభివృద్ధి చెందిన దేశాల్లో అదే సమయంలో ఆయా మందుల వినియోగం క్షీణించింది. బ్యాక్టీరియా సంబంధిత వ్యాధుల వ్యాప్తి తగ్గడంతో ఈ పరిస్థితి నెలకొంది. మన దేశంలోనూ అటువంటి పరిస్థితులే ఉన్నా, యాంటీబయోటిక్స్‌ను వినియోగం పెచ్చరిల్లుతోంది. ఫలితంగా వాటికి నిరోధకత పెరిగి అవసరానికి అక్కరకు రాకుండా పోతున్నాయి. దీన్ని తేలికగా తీసుకుంటే న్యుమోనియా వంటి కొన్ని వ్యాధులకు చికిత్స చేయడం కష్టతరం కావడంతో పాటు వైద్యం మరింత ఖరీదు అయ్యే ప్రమాదమూ పొంచి ఉంది.
అసలుకు ఎసరు
తక్కువ శ్వాసకోశ ఇన్ఫెక్షన్లు, న్యుమోనియా, మలేరియా, క్షయ వంటి వ్యాధుల చిక్సితలో యాంటీబయాటిక్స్ కీలకమైనవి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ ఔషధ విపణి ప్రతి అయిదేళ్లకు అయిదు శాతం చొప్పున వృద్ధి చెందుతుంటే, భారత్‌లో మాత్రం అది 13 నుంచి 16శాతం వరకు ఉంటోంది. ఈ మందుల దుర్వినియోగం వల్ల బ్యాక్టీరియా సామర్థ్యం పెంచుకుని మరింత వేగంగా వృద్ధి చెందుతోంది. దీంతో క్షయ, టైఫాయిడ్‌ వంటివి మందులకు లొంగని జబ్బులుగా మారిపోతున్నాయి. వ్యాధికారక బ్యాక్టీరియాను యాంటీబయాటిక్స్ సంహరించి, రోగులను కాపాడతాయి. విలువైన ఈ అస్త్రాలను విచక్షణారహితంగా వాడితే సూక్ష్మజీవులు మొండిగా మారి అసలుకే మోసం వస్తుంది. ఈ మందుల వాడకం మితిమీరితే మానవ శరీరానికి మిత్రులైన సూక్ష్మజీవులూ నశించిపోతాయి. మంచి బ్యాక్టీరియా శాతం తగ్గితే ఎవరైనా సులభంగా రోగాల బారిన పడతారు. ఇప్పటికే యాంటీబయాటిక్స్ సరిగ్గా పనిచేయక పోవడం వల్ల అమెరికా, ఐరోపాలలో ఏటా 25 వేల మంది వరకు మృత్యువాత పడుతున్నారు. దక్షిణ ఆసియా దేశాల్లోనూ ఈ సమస్య చాలా తీవ్రంగా ఉంది. ఇప్పుడు మేల్కొని ఈ ఔషధాల దుర్వినియోగాన్ని కట్టడి చేయకపోతే కలరా, మలేరియా వంటి జబ్బులతో లక్షల మంది బలైపోయే దుర్భర పరిస్థితులు ఎదుర్కోవాల్సి వస్తుందని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొన్నేళ్లుగా హెచ్చరిస్తోంది. ప్రస్తుత పరిస్థితి కొనసాగితే 2050 నాటికి యాంటీ మైక్రోబయాల్‌ రెసిస్టెన్స్‌ (ఏఎంఆర్‌)తో ముడివడిన మరణాలు ఏటా 10 లక్షలకు పెరుగుతాయని వైద్య నిపుణులూ హెచ్చరిస్తున్నారు. నిరుటి లెక్కల ప్రకారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా 10.15 లక్షల కోట్ల రూపాయల విలువైన ఔషధాలు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. వాటిలో యాంటీబయాటిక్స్ దాదాపు 12 శాతం వరకు ఉంటాయి. మొత్తం మందుల ఉత్పత్తిలో మన దేశం వాటా పది శాతమైతే, జెనెరిక్‌ ఔషధాల తయారీలో అది 20శాతంగా ఉంది. ప్రపంచంలో ఉత్పత్తయ్యే మొత్తం యాంటిబయొటిక్‌ మందులలో దాదాపు 15శాతం ఇండియాలోనే తయారవుతున్నాయి. దేశీయంగా ఈ ఔషధాల ఉత్పత్తి చౌక కావడంతో పాటు వినియోగమూ ఇక్కడే ఎక్కువగా ఉంది.