వాతావరణంలో పెరుగుతున్న కాలుష్య ఉద్గారాలైన గ్రీన్‌హౌస్‌ వాయువులు కార్బన్‌ డయాక్సైడ్‌, నైట్రస్‌ ఆక్సైడ్‌, నీటి ఆవిరి, మీథేన్‌ తదితరాల వల్లే భూమి వేడెక్కుతోంది. భూమి సగటు ఉష్ణోగ్రత 1.5 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్‌ పెరిగితే దాని ప్రభావం వల్ల 22 నుంచి 30 శాతం వరకు వివిధ జీవరాశులు కనుమరుగవుతాయి. ఇదేకాక తాగునీటి కొరత నాలుగు నుంచి తొమ్మిది శాతానికి, ఆహార ఉత్పత్తి తరుగుదల మూడు నుంచి నాలుగు శాతానికి చేరుతుంది.
బహుముఖ సమస్యలు
భూమి వేడెక్కడం ధ్రువాల వద్ద మంచు కరుగుతుండటం తరముకొస్తున్న మరో ముప్పు. కిందటి శతాబ్దిలో దాదాపు 18 సెంటిమీటర్ల మేర సముద్రమట్టం పెరిగింది. అది 2100 సంవత్సరానికి వంద సెంటిమీటర్ల వరకు చేరవచ్చని అంచనా. సముద్రమట్టం పెరగడం వల్ల తుపానులు, వరదలు, వడగాడ్పులు, అడవుల దహనం వంటి అనర్థాలు సంభవిస్తాయి. సముద్ర మట్టాలు పెరిగితే అనేక దీవులు, ముంబయి, చెన్నై, విశాఖ వంటి తీరప్రాంత నగరాలు నీటిముంపు బారినపడి వాటి మనుగడ ప్రశ్నార్థకమవుతుంది. ఫలితంగా 2150నాటికి వాతావరణ శరణార్థుల సంఖ్య 25కోట్లకు మించుతుందని అంచనా.
తగ్గించుకోవడమే తక్షణ మార్గం
ఆహారం, భూమి తదితర వనరుల కొరత కొత్త ఘర్షణలకు దారి తీయవచ్చు. పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులు, సౌర, పవన, బయోమాస్‌, జియోథర్మల్‌ వంటివాటిని విరివిగా ఉపయోగించుకుని శిలాజ ఇంధనాలు (బొగ్గు, పెట్రోలియం) తగ్గించుకోవడమే తక్షణ మార్గం. అంతర్జాతీయ పునరుత్పాదక ఇంధన సంస్థ నివేదిక ప్రకారం ఈ తరహా ఇంధన వాడకం 24.7 శాతమే ఉంది. మన దేశంలో ఈ పరిమాణం 17.3 శాతమే. 2050 నాటికి శిలాజ ఇంధన వాడకాన్ని పూర్తిగా నిలిపేయాలని 140 దేశాలు నిర్ణయించాయి. భారత్‌ సైతం 2030 నాటికి పునరుత్పాదక ఇంధన సామర్థ్యాన్ని 40 శాతానికి పెంచాలన్న లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించుకుంది. అందుకోసం ప్రైవేటురంగ సంస్థలతో స్థాపిత సమయంలో చేసుకునే ఒప్పందాలకు కేంద్ర ప్రభుత్వం గట్టి హామీ ఇవ్వాలి.
వ్యర్థాలు అధికంగా పేరుకుపోవడం వల్ల
సౌర ఫలకాల గరిష్ఠ ఉత్పత్తి సామర్థ్యం ప్రస్తుతం ఉన్న 23 శాతం నుంచి పెంచడానికి పరిశోధనల బాట పట్టాల్సి ఉంది. వ్యర్థాల వినియోగం ద్వారా ప్రపంచ విద్యుత్‌ సామర్థ్యాన్ని పది శాతం మేర పెంచుకోవచ్చు. ప్రస్తుతం ఇది 0.5 శాతమైనా లేదు. ప్రపంచంలో ఏటా 200 కోట్ల టన్నులకు పైగా ఘన వ్యర్థాలు పోగుపడుతున్నాయి. వ్యర్థాలు పోగవడం వల్ల నీరు, గాలి కలుషితమవుతున్నాయి. 99 శాతం ఘన వ్యర్థాల వినియోగం ద్వారా స్వీడన్‌ ప్రపంచ దేశాలకు ఆదర్శంగా నిలుస్తోంది. వీటిలో విద్యుత్‌, వంటగ్యాస్‌ అవసరాలు తీర్చుకుంటోంది. పరిశ్రమలు, వ్యవసాయ భూముల నుంచి వెలువడే వ్యర్థాలకూ సరైన నిర్వహణ అవసరం.
అడవులు చాలా ముఖ్యం
అడవులు భూమికి ఊపిరితిత్తులుగా పనిచేస్తాయి. సకల జీవరాశులకు ప్రాణవాయువు అందిస్తాయి. అడవుల తరుగుదల 24 శాతం కర్బన ఉద్గారాలకు కారణమవుతోంది. ఫలితంగా భూమి వేడెక్కుతోంది. పర్యావరణ సమతుల్యానికి ఏ దేశంలోనైనా మూడోవంతు వైశాల్యంలో అడవులు ఉండాలి. ప్రపంచ సరాసరి అడవుల విస్తీర్ణం 30.6 శాతం. భారత్‌లో అది 21.3 శాతమే ఉంది. కనుక విరివిగా చెట్ల పెంపకాన్ని చేపట్టడం ద్వారా అడవులను కాపాడుకోవాల్సిన బాధ్యత మానవాళిపై ఎంతైనా ఉంది. పెరుగుతున్న జనాభా, పరిశ్రమల స్థాపన, రహదారుల నిర్మాణం కోసం అడవులను నరికివేస్తున్నారు. ఒక చెట్టును నరికితే కొత్త మొక్కలను నాటాల్సిన అవసరాన్ని ప్రతి ఒక్కరూ గుర్తించాలి. అందువల్ల చెట్ల పెంపకాన్ని ఉద్యమంగా చేపట్టాల్సిన భావనను ప్రజల్లోకి విస్తృతంగా తీసుకెళ్లాలి. ఇలాంటి చర్యలు కచ్చితంగా పర్యావరణాన్ని కాపాడటానికి సహాయపడతాయి.