తూర్పు లద్దాఖ్‌లో ఏడు నెలలుగా కొనసాగుతున్న ఉద్రిక్తతలు చల్లారే పరిస్థితులు ఇప్పుడే కనిపించడం లేదు. అక్కడ అదే పరిస్థితి ఉండేలా చేసి భారత్పై తీవ్ర ఒత్తిడి తెచ్చే ప్రయత్నం చేయడం, ఆర్థికంగా భారత్‌ను బలహీనపరచాలనే దీర్ఘకాల లక్ష్యంతో డ్రాగన్ ముందుకు సాగుతోంది. ఇరు దేశాల మధ్య బ్రిగేడ్‌ కమాండర్ల స్థాయిలో పదుల సంఖ్యలో చర్చలు జరిగాయి. విదేశాంగ శాఖ అధికారుల స్థాయిలో పలుమార్లు భేటీలు నిర్వహించారు. అయినా, ఎలాంటి ఫలితం కానరాలేదు. ఇలాంటి పరిస్థితి ఎవరికీ మంచిది కాదంటూ సన్నాయి నొక్కులు నొక్కుతూనే ఆ దేశం తన దుష్ట పన్నాగాలను కొనసాగిస్తోంది. ఉద్రిక్తతలు పెంచే చర్యలకు దూరంగా ఉండాలని, వాస్తవాధీన రేఖ వద్ద ప్రశాంతతను నెలకొల్పాలనే నిర్ణయానికి అంగీకరిస్తూనే- మరోవైపు కొత్త గోతులు తవ్వుతోంది.
నిరంతరం అప్రమత్తం
మాస్కోలో భారత విదేశాంగ మంత్రి జైశంకర్‌, చైనా విదేశాంగ మంత్రి వాంగ్‌ యీ జరిపిన చర్చల్లో పంచసూత్ర ప్రణాళికకు రూపకల్పన జరిగినా... తదనంతరం డ్రాగన్ దానికి ఏ మాత్రం గౌరవం ఇవ్వలేదు. ఉద్రిక్త ప్రాంతంగా మారిన ప్యాంగాంగ్‌ సరస్సు సమీపం నుంచి తన సైన్యాన్ని ఒక అంగుళమైనా వెనక్కి మళ్లించలేదు. తన 60 వేల మంది సైనికులను అక్కడ కొనసాగించడంతో పాటు- అరుణాచల్‌ప్రదేశ్‌, భారత్ టిబెట్‌ సరిహద్దు సమీపంలో కొత్త గ్రామాలను సైతం నిర్మిస్తోంది. ఇదే విషయాన్ని భారత త్రిదళాధిపతి కొద్ది రోజుల క్రితం ధ్రువీకరించారు. డోక్లామ్‌ ప్రాంతంలోని చైనా సైనికుల కార్యకలాపాలను సైతం భారత బలగాలు నిరంతరం గమనిస్తున్నాయని వెల్లడించారు. తన సరిహద్దుల్లో సైనిక బలగాలు లేని ప్రాంతాల్లోకి హన్‌ చైనీస్‌ వర్గం ప్రజలను, టిబెట్‌లోని కమ్యూనిస్ట్‌ పార్టీ సభ్యులను ఉంచేందుకు ఏర్పాట్లు చేస్తోంది. గతంలో దక్షిణ చైనా సముద్రంపై తనకు హక్కు ఉందని తెలిపేందుకు జాలర్లను సైతం అలాగే మోహరించింది. ఇప్పడు హిమాలయాల్లో చొరబాట్లను పెంచేందుకు పశువుల కాపరులను సైతం ఉపయోగించుకునేందుకు సిద్ధమవుతోంది. మొత్తం సరిహద్దు అంతటా ఉద్రిక్త పరిస్థితులు కొనసాగేలా దుష్ట పన్నాగాలు రచిస్తోంది.
అనుభవమే భారత్కు బలం
సరిహద్దు వివాదానికి సమీప భవిష్యత్తులో పరిష్కారం లభించే మార్గం కనిపించకపోవడంతో భారత్ తూర్పు లద్దాఖ్‌లో చైనాకు దీటుగా దాదాపు 50 వేల మంది సైనికులను మోహరించింది. ఆ ప్రాంతంలో ఇప్పుడు మైనస్‌ 20 నుంచి మైనస్‌ 40 డిగ్రీల సెల్సియస్‌ వరకు ఉష్ణోగ్రతలు నమోదవడంతో పాటు భారీగా మంచు పేరుకుంటోంది. సైనికుల కోసం ఇప్పటికే మనదేశం అమెరికా నుంచి అత్యాధునిక దుస్తులు తెప్పించింది. అతి శీతల వాతావరణాన్ని తట్టుకునేందుకు అవసరమైన అన్ని సదుపాయాలను కల్పించింది. గత 30 ఏళ్లగా సియాచిన్‌, కార్గిల్‌ సెక్టార్లలో మన సైన్యం దాదాపు అంతే శీతల ప్రదేశంలో పనిచేస్తోంది. పాకిస్థాన్‌తో అవే ప్రాంతాల్లో మూడు యుద్ధాలు చేసిన అనుభవం మన సొంతం. ఆ పరిస్థితి మన సైన్యానికి అక్కరకు వస్తుండగా... దాదాపు నలభై ఏళ్లుగా అలాంటి అనుభవం లేని చైనా సైన్యం ఇబ్బందులు పడుతోంది. సైనికులకు సదుపాయాలు కల్పించడంలోనూ తల్లడిల్లుతోంది. హడావుడిగా నాణ్యత లేని నాసిరకం దుస్తులను సమకూర్చడంతో డ్రాగన్ సైన్యంలో అసంతృప్తి వ్యక్తమైనట్లు వార్తలొచ్చాయి. అత్యంత శీతల వాతావరణం వారికి కొత్త కావడంతో పలువురు సైనికులు మృతి చెందుతున్నట్లు సమాచారం. ఈ నేపథ్యంతోనే తన బలగాలను ఎప్పటికప్పుడు మారుస్తూ వస్తోంది.