కరోనా మహమ్మారి తెచ్చిపెట్టిన కల్లోలం మాటున రాకాసి మూకలు పండగ చేసుకుంటున్నాయి. అనివార్యంగా విధిస్తున్న లాక్‌డౌన్‌లను నిక్కచ్చిగా అమలు చేసే పనిలో పోలీసు, అధికార యంత్రాంగాలు నిమగ్నమవుతూ ఉంటే, సందట్లో సడేమియాలా మాదకద్రవ్య, మానవ అక్రమ రవాణా ముఠాలు చెలరేగిపోతున్నాయి. భారీగా పట్టుబడుతున్న మాదక ద్రవ్యాలు, వెట్టి చాకిరీ, లైంగిక దోపిడి కూపంలో కూరుకుపోతున్న చిన్నారులు- ఈ ముఠాల దౌష్ట్యానికి నిదర్శనాలు. ఏటా జులై 30వ తేదీన ప్రపంచ మానవ అక్రమ రవాణా వ్యతిరేక దినంగా జరుపుకొంటున్నారు. బాధితుల అనుభవాలే పరిష్కార మార్గాలనేది ఈ ఏడాది అంశం. మానవ అక్రమ రవాణాపై పోరాటంలో బాధితుల అనుభవాలు కీలకంగా మారతాయని, నేరనిరోధక చర్యల్లో అభాగ్యులను గుర్తించడం కాపాడటంలో వారి పాత్ర కీలకమని భావిస్తున్నారు.
లోపాయికారీ సహకారం
మాదక ద్రవ్యాల పట్టివేత వంటివన్నీ సత్వరమే అందరినీ ఆకర్షించే సంచలన వార్తలవుతున్నాయి. జనం దృష్టికి పెద్దగా రాని విషాద కథనాలు అభాగ్య బాలలవి. కొవిడ్ కేసులు విరుచుకుపడిన ఈ రెండేళ్లలో ప్రపంచమంతటా అదనంగా 16 కోట్ల మంది బాలబాలికలు వెట్టిచాకిరిలో కూరుకుపోయారని అంతర్జాతీయ కార్మిక సంస్థ (ఐఎల్‌ఓ), ఐరాస బాలల అత్యవసర నిధి (యునిసెఫ్‌) వెల్లడించాయి. భారత్‌లో ఇలాంటి అభాగ్య బాలల సంఖ్య 80 లక్షలదాకా ఉంటుందని స్వచ్ఛంద సేవా సంస్థలు లెక్కగట్టినట్లు అమెరికా విదేశాంగ శాఖ నివేదిక జూన్‌లో వెల్లడించింది. బాలల అక్రమ రవాణాకు అధికారులు లోపాయికారీగా సహకరిస్తున్నారని, వీరు అనేక లోపాలతో బలహీనంగా కేసులు పెడుతున్నందువల్లే అక్రమ రవాణా నిందితులలో 73 శాతం శిక్షలు పడకుండానే తప్పించుకొంటున్నట్లు తెలిపింది.
కొవిడ్ గడ్డు కాలంలో కుటుంబాల ఆదాయాలు కోసుకుపోయినందువల్ల బాలలు వెట్టిచాకిరి పాలవుతున్నట్లు ఐక్యరాజ్యసమితి మాదకద్రవ్య, నేర నిఘా విభాగం (యూఎన్‌ఓడీసీ) తాజా నివేదిక వెల్లడించింది. నేరగాళ్ల ముఠాలు పేద కుటుంబాల బాలబాలికలకు ఉపాధి పేరిట ఎరవేసి వెట్టిచాకిరిలోకి, వ్యభిచారంలోకి దింపుతున్నాయి. బాలలతో యాచన, నేరాలు చేయించడం, బలవంతపు బాల్య వివాహాలు ఎక్కువైపోయాయి. కొవిడ్ వల్ల బార్లు, క్లబ్బులు, మర్దన కేంద్రాలు మూతపడటం వల్ల.. నేరగాళ్లు తమ కార్యకలాపాలను ప్రైవేటు భవంతులు, వ్యవసాయ క్షేత్రాల్లోకి తరలించి, అంతర్జాలం సహాయంతో యథేచ్ఛగా కొనసాగిస్తున్నారు.
సామాజిక మాధ్యమాల ద్వారా..
లాక్‌డౌన్‌ల వల్ల పిల్లలు, పెద్దలు ఎక్కువ సమయాన్ని ఆన్‌లైన్‌లో గడుపుతున్నందువల్ల అంతర్జాలం, సామాజిక మాధ్యమాల ద్వారా నేరగాళ్లు బాలలకు వల వేస్తున్నారు. మామూలు రోజుల్లో ఇలాంటి అక్రమ కార్యకలాపాలకు పాల్పడే ముఠాలు అభాగ్య బాలబాలికలను సరిహద్దులు దాటించి ఇతర దేశాలకు తరలిస్తాయి. కొవిడ్ వల్ల సరిహద్దులు మూతపడటం వల్ల వారిని నెలల తరబడి నిర్బంధ శిబిరాల్లో ఉంచి లైంగిక కార్యకలాపాలకు, గొడ్డు చాకిరికి ఉపయోగించుకొంటున్నారు. నేరగాళ్లకు చిక్కిన బాలల్లో కొందరిని అధికార సంస్థలు కాపాడినా, లాక్‌డౌన్‌ల కారణంగా వారిని కుటుంబాల వద్దకు చేర్చలేకపోతున్నాయి.
ఇలాంటి బాలలకు శారీరక, మానసిక చికిత్స, న్యాయ సహాయం, విద్య, ఉపాధి సౌకర్యాలు కల్పించడం కష్టమవుతోంది. భారత్‌లో బాలల అక్రమ రవాణాను నిరోధించడంలో పలు వైఫల్యాలు ఉన్నా, కొన్ని సానుకూలాంశాలూ కనిపిస్తున్నాయి. నేరగాళ్ల కార్యకలాపాలను అడ్డుకోవడానికి రైల్వేస్టేషన్లు, బస్సు, ట్రక్కు రవాణా కేంద్రాల్లో పోలీసులు గస్తీ కార్యకలాపాలను పెంచారు. అక్రమ రవాణా బాధితుల వాంగ్మూలాన్ని వీడియో ద్వారా నమోదు చేసి విచారించడానికి న్యాయస్థానాలు ముందుకొచ్చాయి. వెట్టిచాకిరి బాధితులను గుర్తించి, కొంత నష్టపరిహారం చెల్లించడానికి కొన్ని రాష్ట్రాలు ఏర్పాట్లు చేశాయి. భారత్‌లో అక్రమ రవాణాకు గురైన వారిలో ఇలాంటి సహాయాలు పొందిన బాధితుల సంఖ్య చాలా పరిమితం.