వాస్తవాధీన రేఖ వద్ద భారత్- చైనా మధ్య వైషమ్యాలు, లద్దాఖ్ నుంచి సైనిక బలగాల ఉపసంహరణ ప్రక్రియ జరుగుతూ ఉండగా.. భారత్ ఈ సంవత్సరం చివరలో నావికా దళ విన్యాసాలు నిర్వహించడానికి సన్నద్ధమవుతోంది. ఈ మలబార్ నావికాదళ విన్యాసాల్లో పాల్గొనాలని ఆస్ట్రేలియాను భారత్ ఆహ్వానించే అవకాశం ఉంది. త్రివిధ దళాలు ఈ విన్యాసాల్లో పాల్గొనబోతున్నాయి.
ఈ విషయంపై శుక్రవారం(జులై 19న) భారత రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ సమీక్ష నిర్వహించింది. సాధారణంగా భారత్, అమెరికా, జపాన్ దేశాలు కలిసి నిర్వహించే ఈ విన్యాసాలకు ఆస్ట్రేలియానూ ఆహ్వానించాలని ప్రభుత్వం యోచిస్తోందని వార్తా ఛానళ్లు కథనాలు ప్రసారం చేశాయి. త్వరలోనే ఈ విషయాన్ని ప్రభుత్వం అధికారిక ప్రకటించే అవకాశం ఉందని పేర్కొన్నాయి.
ఎవరి సమస్య వారిదే
ఈ విన్యాసాలలో ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న ఈ మూడు దేశాలకు ఆస్ట్రేలియా తోడైతే కార్యాచరణ మరింత సులభమవుతుంది. ఈ నాలుగు దేశాలు చతుర్భుజ కూటమిగా కలిసి విన్యాసాల్లో పాల్గొనడం వల్ల నౌకాదళాల మధ్య సహకారం బలపడుతుంది. అయితే వాస్తవాదీన రేఖ వద్ద పరిస్థితులకు, దీనికి ముడిపెట్టడం సమంజసం కాదు. సరిహద్దులో ఉద్రిక్తతల ఫలితంగానే ఈ విన్యాసాలు జరగుతున్నాయని అనడం సరైనది కాదు. ఎల్ఏసీ వద్ద కొనసాగుతున్న ఘర్షణలు పూర్తిగా భారత్- చైనా మధ్య ద్వైపాక్షికంగానే ఉంటాయి.
ఆ ఒక్కటి మినహా...
భారత్-చైనా మధ్య శక్తియుక్తులను అంచనా వేసినప్పుడు చాలా అంశాల్లో డ్రాగన్ దేశమే పైచేయి సాధిస్తుంది. ఆర్థిక సూచీలు, సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, సైనిక శక్తి సహా ఏ రంగంలో చూసినా భారత్కు అందనంత ఎత్తులో ఉంది చైనా. కానీ వీటన్నిటికీ ఒక్క విషయం మినహాయింపు. అదే నావికా దళం! ఈ విషయంలో ఇప్పటికే భారత్ తన సామర్థ్యాన్ని నిరూపించుకుంది. చైనాతో పోలిస్తే కాస్త పైచేయి సాధించేందుకు భారత భౌగోళిక పరిస్థితులు సైతం కొంతమేర దోహదం చేస్తున్నాయి. అయితే బీజింగ్ ఈ అంతరాన్ని క్రమంగా తగ్గించుకుంటున్న నేపథ్యంలో ఈ ఆధిపత్యం కొంతకాలం మాత్రమే కొనసాగే అవకాశం ఉంది.
మలక్కా జలసంధి సహా ప్రపంచ మహాసముద్రాలలో అమెరికా ఆధిపత్యం పెరగడంపై చైనా ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తోంది. అయితే గత 25ఏళ్లలో పీఎల్ఏ నేవీ వృద్ధిని గమనిస్తే ఆశ్చర్యం కలగక మానదు. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ సమయంలో సోవియట్ యూనియన్ నేవీ అభివృద్ధి చెందిన విధంగా ప్రస్తుతం చైనా నావికా దళం పుంజుకుంటోంది.
రెండు సమస్యలు
ప్రస్తుతం అంతర్జాతీయ సమాజానికి చైనా రెండు సవాళ్లను విసిరింది. మొదటిది కొవిడ్-19 మహమ్మారి. ఈ విషయంలో నిర్మాణాత్మక పాత్ర పోషించడానికి బీజింగ్ ఎంత వరకు సిద్ధంగా ఉందనేది ఇప్పుడు ఓ ప్రశ్న. రెండు.. కొన్ని దేశాలను ప్రభావితం చేసే సరిహద్దులు, భూభాగం(తైవాన్), సముద్ర జలాలపై అధికారం ప్రకటించుకోవడం. ఈ వాదనలకు సంబంధించి చైనా సర్కార్ అవలంబిస్తున్న విధానాలు, బెల్ట్ అండ్ రోడ్ ఇనిషియేటివ్ వంటి కార్యక్రమాలు వివిధ దేశాలకు సమస్యాత్మకంగా మారుతున్నాయి. 2049 నాటికి ప్రపంచంలో నంబర్ వన్ స్థానానికి చేరుకోవాలన్న లక్ష్యంతో చైనా నిర్దాక్షిణ్యంగా వ్యవహరించడమే అనేక దేశాల్లో పెరుగుతున్న ఆందోళనకు కారణం. 1949లో ఆవిర్భవించిన చైనా కమ్యూనిస్ట్ రాజ్యం 2049కి శతాబ్దం పూర్తి చేసుకుంటుంది. ఈ సందర్భంగా 'పాక్స్ సినికా' అనే తన సొంత చరిత్ర రచనా సిద్ధాంతాన్ని వల్లె వేస్తోంది చైనా.