డిజిటల్ ఇండియా, స్కిల్ ఇండియా పథకాలు భావి భారతానికి మూల స్తంభాలుగా భాసిస్తాయని కేంద్ర ఐటీ, నైపుణ్యాభివృద్ధి శాఖ సహాయ మంత్రిగా పదవీ స్వీకారం చేసిన రాజీవ్‌ చంద్రశేఖర్‌ ఉద్ఘాటించారు. ఈ రెండు పథకాలను ఎంత ఉత్తమంగా సమ్మేళనం చేస్తారనే దానిపై ఉజ్జ్వల భారత నిర్మాణం ఆధారపడి ఉంటుంది. లాక్‌డౌన్‌ కాలంలో నగరాల నుంచి సొంత ఊళ్లకు తిరిగివచ్చిన వలస కూలీల నైపుణ్యాలను పెంపొందించడంపై, కొవిడ్‌ వల్ల ఉపాధి కోల్పోయిన పట్టణ యువత కౌశలాలకు మరింత పదును పెట్టడంపై దృష్టి కేంద్రీకరించాలి. కానీ, ఆత్మనిర్భర్‌ కౌశల్‌ ఉద్యోగి, యజమాని మ్యాపింగ్‌ పథకం కింద వలస కూలీల నైపుణ్యాలను నమోదు చేసే పని నత్తనడకన సాగడం వల్ల వారి కౌశలాలను పెంపొందించడం ఆలస్యమవుతోందని కార్మిక వ్యవహారాల పార్లమెంటరీ స్థాయీసంఘం విమర్శించింది.
గత ప్రభుత్వాల హయాములోనూ పరిస్థితి ఇంతే. 2022కల్లా 50 కోట్ల నిపుణ మానవ వనరులను తయారు చేసుకోవాలని ప్రభుత్వం ఘనంగా లక్షించింది. కానీ, 2010-19 మధ్య కాలంలో భారత్‌లో వివిధ పథకాల కింద నైపుణ్యాలు పొందినవారు మొత్తం కార్మిక బలగంలో 21.1 శాతానికి మించరని ఐక్యరాజ్యసమితి అభివృద్ధి సంస్థ (యూఎన్‌డీపీ) తాజా నివేదిక వెల్లడించింది. భారతదేశ మానవ వనరులను దేశాభివృద్ధి సాధనాలుగా తీర్చిదిద్దాలంటే అన్ని వర్గాలకూ వేగంగా నైపుణ్యాలు గరపాలి. వాస్తవంలో జరుగుతున్నది దీనికి భిన్నం. జాతీయ అప్రెంటిస్‌ షిప్‌ శిక్షణ పథకానికి ఈ ఏటి బడ్జెట్‌లో రూ.3,000 కోట్లు కేటాయించినా- కేవలం ఇంజినీరింగ్‌ విద్యార్హతలు ఉన్నవారికే దీన్ని పరిమితం చేసి, ఆర్ట్స్‌, సైన్స్‌ పట్టభద్రులపై శీతకన్ను వేశారు. 2020-21లో ప్రధానమంత్రి కౌశల్‌ వికాస్‌ యోజన మూడో దశ కింద ఎనిమిది లక్షల మంది దినసరి కూలీలకు నైపుణ్యాలను పెంపొందించాలని లక్షించి, ఆ బాధ్యతను జిల్లా కలెక్టర్లపై మోపారు. పని ఒత్తిళ్ల వల్ల కలెక్టర్లు కొత్త బాధ్యతకు పూర్తి న్యాయం చేయలేకపోతున్నారు.
లక్ష్యసాధనలో వెనకంజ
దేశ జనాభాలో 54శాతం 25 ఏళ్ల లోపువారే. 2023 నాటికి పనిచేసే వయోవర్గం (15-59 ఏళ్లు)లోకి అదనంగా ఏడు కోట్ల మంది ప్రవేశించబోతున్నందువల్ల.. వారికి వృత్తి కౌశలాన్ని అందించడానికి త్వరపడాల్సి ఉంది. గ్రామాల్లో పనులులేక పట్టణాలకు వలస వస్తున్న యువతకు మారుతున్న కాలానికి తగిన నైపుణ్యాలను నేర్పాలి. బడ్జెట్లలో విద్యకు కేటాయింపులను భారీగా పెంచి, యువతకు నాణ్యమైన విద్యను, ఆధునిక నైపుణ్యాలను అందించినప్పుడే స్కిల్ ఇండియా విజయవంతమవుతుంది. జీడీపీలో ఆరు శాతాన్ని విద్యకు కేటాయించాలన్న జాతీయ విద్యా విధాన సూచనను ప్రభుత్వం అవశ్యం అమలుచేయాలి. కేంద్ర సహాయ మంత్రి రాజీవ్‌ చంద్రశేఖర్‌ ఈ అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకొని నైపుణ్యపరంగా పల్లెలు, పట్టణాల మధ్య అంతరాన్ని తగ్గించడంపై దృష్టిసారించాలి.
ఇందుకు తోడ్పడగల డిజిటల్ ఇండియా పథకం అమలులోనూ ఎన్నో లొసుగులు ఉన్నాయి. డిజిటల్ ఇండియా పథకం కింద పల్లెలకు అంతర్జాల సౌకర్యాన్ని విస్తరించడంలో జరుగుతున్న జాప్యం అందుకు ఒక ఉదాహరణ. గతేడాది డిసెంబరు నాటికి గ్రామీణ జనాభాలో 35శాతం కన్నా తక్కువ మందికే ఇంటర్నెట్‌ సౌకర్యం ఉంది. ఇది పట్టణ నెట్‌ వాడకందారుల సంఖ్యలో మూడోవంతుకు సమానం. మొత్తం 4.54 కోట్ల మందికి డిజిటల్ అక్షరాస్యతను గరపాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నా ఈ మార్చి నాటికి కేవలం 2.71 కోట్ల మంది మాత్రమే సంబంధిత కోర్సు పూర్తిచేశారు. కొవిడ్‌ లాక్‌డౌన్‌లు డిజిటల్ ఇండియా ఆవశ్యకతను ముందుకుతెచ్చాయి. బ్యాంకింగ్‌ తదితర సేవలు మొబైల్‌, ఇంటర్నెట్‌, పర్సనల్‌ కంప్యూటర్లకు మళ్ళాయి. అదే సమయంలో సైబర్‌ దాడులు, హ్యాకింగ్‌, మాల్‌వేర్‌ వ్యాప్తి సైతం హెచ్చాయి. వీటిని ఎదుర్కొనే సత్తా ఉన్న సైబర్‌ యోధులను మనం తయారుచేసుకోవాలి.
పెరగాల్సిన కేటాయింపులు