కొత్త ఖరీఫ్‌ సీజన్‌ కోటి ఆశలతో ఆరంభమైంది. దేశంలో కొవిడ్‌ వల్ల ఏర్పడిన విపత్కర పరిస్థితుల్లోనూ వ్యవసాయ పనులకు మినహాయింపు వల్ల రైతులు అహర్నిశలూ పంటలసాగుకు శ్రమిస్తున్నారు. కరోనా బారినపడ్డ వారి ప్రాణాలను కాపాడేందుకు వైద్యులు శ్రమిస్తున్నట్లుగా మొత్తం 130 కోట్లకు పైగా గల దేశజనాభాకు విపత్తుల్లోనూ ఆకలితీర్చడమంటే ఆషామాషీ కాదు. ఎన్నో ప్రతికూల పరిస్థితులను ఎదుర్కొంటూ అన్నదాతలు పంటలు పండిస్తున్నారు. ఈ ఏడాది ఖరీఫ్‌తో పాటు వచ్చే అక్టోబరులో మొదలయ్యే రబీ సీజన్‌లో కలిపి మొత్తం 29.83 కోట్ల టన్నుల ఆహార ధాన్యాలను పండించాలని కేంద్రం కొత్త లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించింది. గతేడాది పండిన 29.50 కోట్ల టన్నులకన్నా రెండు శాతం అదనంగా పెంచి ఈ ప్రణాళికను రచించింది. ఆహార ధాన్యాల దిగుబడుల లక్ష్యాలను సాధించాలంటే ఖరీఫ్‌లో కురిసే వర్షాలు, పండే పంటలే అత్యంత కీలకం. వరి పంటలో 70 శాతం ఖరీఫ్‌లోనే పండుతుంది.
పంట మార్పిడితో ప్రయోజనాలు
గతేడాది(2019-20)లో రికార్డుస్థాయిలో 29.50 కోట్ల టన్నుల ఆహారధాన్యాల దిగుబడులు సాధించినట్లుగా కేంద్రం ఢంకా బజాయిస్తోంది. కానీ, పంటల దిగుబడుల తీరును లోతుగా పరిశీలిస్తే వరి, గోధుమ, మొక్కజొన్నలు తప్ప మిగతా పంటల దిగుబడులు చాలావరకు పడిపోయాయి. ప్రజలకు నిత్యావసరాలైన పప్పుధాన్యాలు, నూనెగింజల దిగుబడులు దారుణంగా దిగజారడం దేశంలో వ్యవసాయాభివృద్ధిని వెక్కిరిస్తోంది. నిరుడు 1.49 కోట్ల టన్నుల వంటనూనెలను విదేశాల నుంచి దిగుమతి చేసుకునేందుకు రూ.70 వేల కోట్లు వెచ్చించాం. వంటనూనెలను సమకూర్చే వేరుసెనగ, పొద్దుతిరుగుడు, సోయాచిక్కుడు పంటల దిగుబడులన్నీ పడిపోయాయి. విదేశాల నుంచి 2016-17లోనే కోటిన్నర టన్నులకు పైగా వంటనూనెలు దిగుమతి చేసుకున్నాం. ఆహార ధాన్యాలంటే వరి, గోధుమలు మాత్రమేనని- అవి పండిస్తే చాలనేరీతిలో కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు పనిచేస్తున్నాయి. ప్రజలకు కూరగాయలు, వంటనూనెలు, పప్పుధాన్యాలు సమృద్ధిగా అందించలేకపోతున్నారు. పంటల మార్పిడి విధానం సరిగా అమలు కాకపోవడం వల్ల దిగుబడుల్లో చాలా వ్యత్యాసాలుంటున్నాయి. ప్రజలకు ఆరోగ్య భద్రతనిచ్చే పోషకాహార తృణధాన్యాల సాగు, దిగుబడులు పెంచాలని కేంద్రం కొన్నేళ్లుగా చెబుతోంది. 12 ఏళ్ల క్రితం ఈ పంటల దిగుబడి 2.06 కోట్ల టన్నులొస్తే గతేడాది అంతకన్నా 36 లక్షల టన్నులు తక్కువున్నాయి. ప్రజల నిత్యావసరాలు, పోషకాహార అవసరాలు తీర్చేలా పంటలను సాగుచేయించడంలో కొన్ని రాష్ట్రాలు నిర్లక్ష్యంగా వ్యవహరిస్తున్నాయి. ప్రజలకు ఆహార కొరత రాకుండా చూస్తే చాలన్న రాజకీయ లక్ష్యంతో వరిధాన్యం, గోధుమలను పెద్దయెత్తున మద్దతు ధరకు రాష్ట్రాలు కొంటున్నాయి. కొన్ని రాష్ట్రాలు మద్దతు ధరకు అదనంగా ఈ పంటలకు బోనస్‌ కూడా ఇవ్వడం సరికాదని- ఇలా వీటిని మద్దతు ధరకు కొనడం వల్లనే ఇతర పంటల సాగు విస్తీర్ణం పడిపోతోందని జాతీయ వ్యవసాయ వ్యయ, ధరల కమిషన్‌(సీఏసీపీ) తాజా నివేదికలో ఎండగట్టింది. ఇతర పంటలను మద్దతు ధరకు కొనేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు పెద్దగా ఆసక్తి చూపకుండా కేంద్రానిదే కొనే బాధ్యతంటూ తప్పించుకుంటున్నాయి. కేంద్రం కూడా ఒక రాష్ట్ర పంట దిగుబడిలో 25 శాతమే కొంటామనే మెలిక పెట్టి తప్పించుకుంటోంది. ఈ నేపథ్యంలో వరి, గోధుమ లేదా పత్తి పంట వేస్తేనే మద్దతు ధరకు ప్రభుత్వం కొంటుందని- ఇతర పంటలపై రైతులు ఆసక్తి చూపడం లేదు.
సరైన సాగు ప్రణాళిక ఏదీ?
పంటల ఉత్పాదకతను పెంచే పలు పథకాలకు రాయితీలనిచ్చేందుకు కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు నిధులే విడుదల చేయడం లేదు. దేశంలో 36 రకాల వాతావరణ మండలాలున్నాయి. ఈ రకరకాల వాతావరణాలకు తగ్గట్టుగా పంటల సాగు ప్రణాళికలుండాలి. అందరూ వరి, గోధుమ లేదా పత్తి సాగుచేస్తే ప్రజల ఆహార అవసరాలు ఎలా తీరుతాయనేది ఎవరూ ఆలోచించడం లేదు. రైతుల ఖాతాలో నిధులేస్తే చాలన్నట్లుగా పథకాల అమలు వల్ల మార్కెట్లకు అవసరమైన పంటలన్నీ పండవు. కనీసం ఒకటి, రెండేళ్ల ముందు నుంచే ఏ ప్రాంతంలో ఏ పంట సాగుచేయాలనే ప్రణాళిక రూపొందాలి. అప్పుడే దానికి అవసరమైన మేలైన విత్తనాలను ఏడాది ముందే విత్తన పంటలతో పండించడం సాధ్యమవుతుంది. ప్రాంతాలవారీ ప్రజల అవసరాలను బట్టి పంటలకాలనీలు ఏర్పాటుచేయాలి. ఆ కాలనీలో ఒకేపంటను సాగుచేసే రైతులతో 'ఉత్పత్తిదారుల సంఘం' ఏర్పాటుచేయాలి. ఇలాంటి సంఘాలు ఈ ఏడాది 10 వేలు ఏర్పాటుచేయాలన్న కేంద్ర ప్రభుత్వ లక్ష్యం హర్షించదగినది. వారు పండించిన పంటలను వారే శుద్ధి చేసేందుకు ప్లాంటు, మార్కెటింగ్‌కు ప్యాకింగ్‌, నిల్వ, రవాణా సదుపాయాలు కల్పించాలి. పంజాబ్‌లో సంకరజాతి సంత్రా(కమలాపండ్లు) ఇలాగే పండించి విదేశాలకు ఎగుమతి చేస్తూ... రైతులు మంచి ఆదాయం పొందుతున్నారు. ఇలా ప్రతి పంటకు రైతులను, భూములను విభజించి సాగు ప్రణాళిక రచించి, విత్తనాలు, ఎరువులు, నీరు అందిస్తేనే దేశ ఆహార అవసరాలు తీరతాయి. అవేం లేకుండా ఆహారధాన్యాల లెక్కలతో ప్రచారం చేసుకుంటే కాలం గడిపితే జనాభా విస్ఫోటంతో చివరికి మిగిలేది ఆకలికేకలేనని ప్రభుత్వాలు గుర్తించాలి.