తీరప్రాంతాలు ఎక్కువగా ఉన్న దేశాల్లో జలచరాలను ఆహారంగా తీసుకునే అలవాటు ఉంటుంది. భారతావనిలో సువిశాల తీరప్రాంతానికి తోడు- చెరువులు, కాలువలు సైతం ఉండటం వల్ల చేపలు, రొయ్యల పెంపకం ఇక్కడ పెద్దస్థాయిలో జరుగుతుంది. పలు రాష్ట్రాల్లో వీటిని పెంచడం సహా వివిధ దేశాలకూ ఎగుమతి చేస్తారు. వీటివల్ల భారత్‌కు విదేశీ మారక ద్రవ్యమూ పెద్దమొత్తంలోనే లభిస్తుంది. వీటి నుంచి వచ్చే ఆదాయాన్ని చూసి మంచి పంటలు పండే భూములనూ రొయ్యల చెరువులుగా మార్చిన దాఖలాలు ఆంధ్రప్రదేశ్‌ సహా పలు రాష్ట్రాల్లో ఉన్నాయి.
సరికొత్త భయాలు
ప్రస్తుతం ప్రపంచాన్ని బర్డ్‌ఫ్లూ భయం వణికిస్తున్న నేపథ్యంలో జలచరాలకు డిమాండు బాగా పెరిగింది. చేపలు, రొయ్యలకు గిరాకీ ఇనుమడించింది. ఇప్పుడు ఆ మత్స్య సంపద విషయంలోనూ సరికొత్త భయాలు మొదలవుతున్నాయి. దేశంలోని పది రాష్ట్రాల్లో ఉన్న 241 చేపల చెరువుల్లో పెద్ద మొత్తంలో సీసం, కాడ్మియం ఉన్నాయని తాజా పరిశోధనలలో తేలింది. ఇది కేవలం కొద్ది ప్రాంతాల్లో చేసిన పరీక్షల్లోనే తేలింది. ఈ పదార్థాలవల్ల ప్రజారోగ్యానికి ముప్పుతో పాటు పర్యావరణమూ దెబ్బతింటుందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. చేపల చెరువుల నీటి నాణ్యత విషయంలో తమిళనాడు, బిహార్‌, ఒడిశా రాష్ట్రాల పరిస్థితి దారుణంగా ఉంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌, పశ్చిమ్‌బంగ, పుదుచ్చేరిలలోనూ ఈ నాణ్యత తీసికట్టుగానే ఉందన్నది నిపుణుల మాట. ఈ రాష్ట్రాలలోని కొన్ని చెరువుల నీళ్లలో కాలుష్యం తీవ్రస్థాయిలో ఉండటం వల్ల వాటిలో పెరిగిన చేపలు, రొయ్యలు, ఇతర జలచరాలు తినడానికి పనికిరావని చెబుతున్నారు.
దీర్ఘకాలిక నష్టం..
దేశంలోని పలు రాష్ట్రాల్లోగల చేపల చెరువుల్లో సీసం, కాడ్మియం కాలుష్యం తీవ్రస్థాయిలోనే ఉంది. ఇవి చాలా త్వరగా కణాల్లో చేరిపోయి, మానవ శరీరంలోకి ప్రవేశించి దీర్ఘకాలిక నష్టాన్ని కలగజేస్తాయి. పిల్లలు, గర్భిణులు, వృద్ధులు ఈ పదార్థాలున్న చేపలను తింటే వాళ్ల ఆరోగ్యంపై ప్రభావం చాలా తొందరగా కనిపిస్తుందని వైద్యనిపుణులు తెలియజేస్తున్నారు. గతంలో నార్వేలో పెంచిన సాల్మన్‌ చేపల విషయంలో ఒకసారి ఇలాంటి సమస్యే తలెత్తింది. దాంతో కొంతకాలం పాటు నార్వే నుంచి వచ్చే సాల్మన్‌ చేపలను రష్యా నిషేధించింది. అనంతరం తమ చేపల్లో సీసం, కాడ్మియం లోహాలు అనుమతించిన స్థాయిలోనే ఉన్నాయని నార్వే రుజువు చేసుకుని, అంతర్జాతీయంగా అన్ని దేశాలతోనూ సంప్రదింపులు జరిపి తమ ఎగుమతులు పునరుద్ధరించుకుంది.
నాచుతో నష్టం..
చెరువుల్లో నత్రజనిని పెద్దమొత్తంలో వాడటంవల్ల వాటిలో నాచు పెరుగుతోంది. వ్యర్థాల నిర్మూలనపై మాత్రం చేపలు, రొయ్యల పెంపకందారులు సరిగా దృష్టిపెట్టడం లేదు. చెరువుల ఉపరితలాల్లో నాచు లాంటి పదార్థాలు చేరడం వల్ల కింది ప్రాంతాలకు తగినంత ఆక్సిజన్‌ అందదు. దాంతో కిందిభాగంలో పెరిగే లక్షలాది చేపలు ఊపిరాడక విలవిల్లాడతాయి. దానికి తోడు చేపలు బాగా పెరగాలన్న ఉద్దేశంతో హార్మోన్లు సైతం జోడించడంవల్ల వాటిలో పోషకవిలువలు తగ్గిపోతాయని, ఇతర సమస్యలు ఎక్కువ అవుతాయన్నది నిపుణుల మాట.