Azadi ka Amrit India Healthcare: ఆంగ్లేయుల నుంచి 1947లో విముక్తి పొంది, స్వతంత్ర దేశంగా అవతరించిన భారత్‌కు అధిక జనాభా, కొడిగట్టిన ఆర్థిక పరిస్థితి, అంటువ్యాధులు శాపంగా పరిణమించాయి. జవసత్వాలు కూడదీసుకుంటూ.. ప్రభుత్వాలు చేసిన కృషి ఫలితంగా ఆరోగ్య సూచికల్లో, మౌలిక వసతుల్లో భారత్‌ పురోభివృద్ధి దిశగా పయనిస్తోంది. మన వైద్యనిపుణులు మశూచి, ప్లేగు వ్యాధులను నిర్మూలించగలిగారు. మలేరియాను అదుపులోకి తీసుకొచ్చారు. పిల్లలకు ఉచిత టీకాల పంపిణీ కోసం 2014లో ప్రారంభించిన ఇంద్రధనుష్‌ కార్యక్రమం సత్ఫలితాలనిస్తోంది. 2014లోనే భారత్‌ను పోలియో రహిత దేశంగా ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రకటించింది. జిల్లాకొక వైద్య కళాశాలను స్థాపించడం ద్వారా స్పెషాలిటీ, సూపర్‌ స్పెషాలిటీ సేవలను ప్రజలకు చేరువ చేసేందుకు అవసరమైన కార్యాచరణ మొదలైంది.
నాణానికి మరోవైపు...
India Healthcare after Independence: ఇప్పటికీ పట్టణాల్లో 60%, గ్రామాల్లో 50% మంది ఎక్కువగా ప్రైవేటు వైద్యులనే సంప్రదిస్తున్నారు. 18 ఏళ్లలోపు పిల్లల్లో ఏకంగా 47.2 కోట్ల మంది పోషకాహార లోపంతో బాధపడుతున్నారు. క్షయ పీడితులు ఎక్కువగా ఉన్నది మన దేశంలోనే. నవజాత శిశువుల మరణాలూ ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. దేశానికి స్వాతంత్య్రం సిద్ధించి 75 వసంతాలు పూర్తవుతున్న నేపథ్యంలో ఇప్పటివరకు సాధించిన లక్ష్యాలు.. చేరుకోవాల్సిన గమ్యాలపై సింహావలోకనం..
- 32 సంవత్సరాలు:ఇది 1947లో భారతీయుడి సగటు ఆయుర్దాయం. ఇప్పుడది 70 ఏళ్లు!
- 45 మంది:ఆంగ్లేయులు వెళ్లిపోయే నాటికి ప్రతి 1000 మందిలో ఏడాదికి చనిపోయేవారి సంఖ్య. నేడు అది 7 మాత్రమే!
- 946:ఇది స్వాతంత్య్రం వచ్చే నాటికి ప్రతి వెయ్యి మంది పురుషులకు స్త్రీల నిష్పత్తి. ప్రస్తుతం అది 1020!
- 8 లక్షలు:భారత్‌ స్వేచ్ఛా వాయువులు పీల్చుకునే నాటికి ఏటా మలేరియా మరణాల సంఖ్య ఇది. ఇప్పుడవి 1000 మాత్రమే!
- దేశంలో ఆరోగ్య రంగానికి ప్రభుత్వం కేటాయిస్తున్న నిధులు జీడీపీలో 2.1 శాతం!
మార్గదర్శకత్వానికి ఎన్నెన్నో కమిటీలు
ప్రజలకు ఆరోగ్యాన్ని చేరువ చేయడానికి ప్రభుత్వం భోర్‌, ఛద్దా, ముఖర్జీ, కర్తార్‌సింగ్‌ తదితర కమిటీలను ఏర్పాటు చేసింది. వీటి సూచనలతో పీహెచ్‌సీలు, సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రాలు, జిల్లా ఆసుపత్రుల ఏర్పాటు. ఆరోగ్య పరిరక్షణకు చికిత్స అనుసంధానం, మల్టీపర్పస్‌ హెల్త్‌ వర్కర్లు, ఏఎన్‌ఎంలు, ఆశ కార్యకర్తలు, ల్యాబ్‌ టెక్నీషియన్ల నియామకం, కుటుంబ నియంత్రణకు ప్రత్యేక కార్యక్రమం, ప్రధానమంత్రి జన్‌ ఆరోగ్య యోజన వంటి ఎన్నో కార్యక్రమాలు అమలయ్యాయి. జాతీయ ఆరోగ్య విధానం(1983, 2002, 2017)తోనూ ప్రగతికి బాటలు వేశారు.
అవకాశాల గని 'ఈ-హెల్త్‌'
దేశంలో ఇంటర్నెట్‌ ఆధారిత వైద్య సేవలు అందిస్తున్న ఈ-హెల్త్‌ రంగం విలువ 2022 నాటికి రూ.86 వేల కోట్లకు చేరింది. దీన్ని ఆలంబనగా చేసుకుని విస్తృతమైన ఉపాధి కల్పించవచ్చు.
తల్లీబిడ్డల సంరక్షణలో ముందడుగు
దేశంలో ఏఎన్‌ఎం వ్యవస్థ (1960-70)ను ఏర్పాటు చేశాక మాతాశిశు సంరక్షణ కార్యక్రమాల నిర్వహణ పెరిగింది. అంగన్‌వాడీ వ్యవస్థ(1975) ద్వారా మహిళలకు కుటుంబ నియంత్రణ, పిల్లల పెంపకం, వ్యక్తిగత పరిశుభ్రతపై అవగాహన తదితర కార్యక్రమాలను రూపొందించారు. ఆశా ఆరోగ్య కార్యకర్తల వ్యవస్థ(2005)తో మహిళల ఆరోగ్యంపై మరింతగా దృష్టి కేంద్రీకరించడానికి అవకాశాలు పెరిగాయి.
1992-93లో 26 శాతంగా ఉన్న ప్రభుత్వ ఆసుపత్రుల్లో ప్రసవాలు ఇప్పుడు 86.6 శాతానికి పెరిగాయి. కొన్ని రాష్ట్రాల వెనుకబాటు ఫలితంగా ప్రసూతి మరణాల్లో 186 దేశాల్లో భారత్‌ 120వ ర్యాంకుతో దిగువన ఉంది. మహిళల్లో రక్తహీనత, అధిక రక్తపోటు, మధుమేహం, కీళ్లనొప్పులు, క్యాన్సర్‌ వంటి వ్యాధుల తీవ్రత పెరుగుతోంది.
దేశంలో తట్టు (స్మాల్‌పాక్స్‌)ను ఏప్రిల్‌ 1977 నాటికి పూర్తిగా నిర్మూలించగలిగాం.
ఔషధ రంగంలో ఘనం
ఔషధాల ఉత్పత్తిలో పరిమాణం పరంగా భారత్‌ ప్రపంచంలోనే 3వ స్థానంలో ఉంది. ప్రపంచ దేశాల అవసరాల్లో 20% మనమే తీరుస్తున్నాం. ప్రపంచానికి జనరిక్‌ ఔషధాలను సమకూరుస్తున్న అతిపెద్ద దేశం భారత్‌. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎయిడ్స్‌ వ్యాధిగ్రస్థులు వినియోగించే యాంటీ వైరల్‌ ఔషధాల్లో 80% మన దేశం నుంచి సరఫరా చేస్తున్నవే.
టీకాల హబ్‌
దేశంలో టీకాల ఉత్పత్తి అనూహ్యంగా పెరిగింది. ప్రపంచంలో వినియోగించే వ్యాక్సిన్లలో 60% భారత్‌ నుంచే సరఫరా అవుతున్నాయి. కరోనాను ఎదుర్కొనేందుకు భారత్‌ బయోటెక్స్‌ ద్వారా కొవాగ్జిన్‌, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌-ఆస్ట్రాజెనికా ద్వారా కొవిషీల్డ్‌, బయోలాజికల్‌-ఈ ద్వారా కార్బోవాక్స్‌ టీకాలు భారత్‌లోనే ఉత్పత్తి అయ్యాయి.