కీలక బాగ్రమ్ వైమానిక స్థావరం నుంచి అమెరికా దళాలు వెనుదిరిగాక అఫ్గానిస్థాన్లో తాలిబన్లకు అడ్డూఅదుపూ లేకుండా పోయినట్లు కనిపిస్తోంది. వాస్తవానికి అమెరికా, నాటో దళాల ఉపసంహరణ ప్రక్రియ ప్రారంభం కాగానే- దక్షిణ, తూర్పు ప్రావిన్సుల్లోని చాలా ప్రాంతాల్లో తాలిబన్ల దూకుడు పెరిగింది. అమెరికా, నాటో దళాల అండ లేకపోవడం వల్ల తాలిబన్లను వ్యతిరేకించే నార్తర్న్ అలయెన్స్ దళాలపై తజకిస్థాన్కు పారిపోవాలని, లేదంటే ఆయుధాలు అప్పగించాలనే ఒత్తిడి పెరిగింది. దీన్నిబట్టి చూస్తే తాలిబన్లు తిరిగి అధికారాన్ని దక్కించుకోవడంలో తాము ఏమాత్రం అడ్డం రాబోమని, అలాగే తమ దళాలు సురక్షితంగా నిష్క్రమించేలా చూడాలని ముష్కర మూకలతో అమెరికా ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నట్లు అర్థమవుతోంది. ఒకవైపు, తాలిబన్లు ఎక్కడికక్కడ పట్టుపెంచుకుంటూ చొచ్చుకొస్తున్నారు. వారిని అడ్డుకొనేందుకు నార్తర్న్ అలయెన్స్ దళాలు, ప్రభుత్వ సైనికులు శక్తిమేర యత్నిస్తున్నారు. దీంతో ఇరువర్గాల మధ్య ఘర్షణలతో అఫ్గాన్ మరోసారి రావణకాష్ఠంలా రగులుతోంది.
బాగ్రమ్ను చేజిక్కించుకుని..
అల్ఖైదా అగ్రనేత ఒసామా బిన్ లాడెన్ను 2001లో అప్పగించేందుకు తాలిబన్లు నిరాకరించడం వల్ల అమెరికా, నాటో దళాలు అఫ్గానిస్థాన్లోకి అడుగుపెట్టాయి. దాదాపు 20 ఏళ్లపాటు దేశం మొత్తాన్ని నియంత్రణలో ఉంచుకున్నాయి. కాబూల్కు ఉత్తరాన పర్వాన్ ప్రావిన్సులో ఉండే బాగ్రమ్ వైమానిక స్థావరం గతంలో తాలిబన్లకు ప్రధాన కేంద్రంగా ఉండేది. తరవాత అమెరికా దళాలు దాన్ని తమ అధీనంలోకి తీసుకున్నాయి. ఇప్పుడు మొత్తం అఫ్గాన్ను మళ్ళీ తాలిబన్ల చేతిలో పెట్టినట్లు అమెరికా ఈ ప్రాంతాన్ని ఉన్నపళంగా ఖాళీ చేసి వెళ్ళిపోయింది. అమెరికా తాలిబన్లపై నిర్వహించిన కీలక దాడులన్నింటికీ బాగ్రమ్ స్థావరాన్నే ఉపయోగించుకోవడం వల్ల అది ఎప్పుడూ వార్తల్లో నిలుస్తూ వచ్చింది.
అఫ్గాన్ ఉత్తర ప్రాంతం నుంచి తాలిబన్లను తరిమి కొట్టేందుకు అమెరికా సంకీర్ణ సేనలు తీవ్రస్థాయిలోనే దాడులు చేశాయి. దాంతో ముష్కర మూకలు తమకు గట్టిపట్టున్న దక్షిణ ప్రాంతాన్ని ప్రధాన స్థావరంగా చేసుకున్నాయి. అమెరికా సేనలు తాలిబన్లపై దాదాపు దశాబ్దం పాటు భారీయెత్తున విరుచుకుపడ్డాయి. కానీ, పెద్దగా సాధించిందేమీ లేదు. మరోవైపు అగ్రరాజ్య దాడులు తాలిబన్లకు అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు తెచ్చిపెట్టాయి. ముఖ్యంగా డొనాల్డ్ ట్రంప్ ఆధ్వర్యంలోని అమెరికా ప్రభుత్వం దోహాలో తాలిబన్లతో చర్చలకు ముందుకు రావడం ఎక్కువగా వార్తల్లో నిలిచింది. ఇరువర్గాల మధ్య విశ్వాసం కొరవడటం వల్ల ప్రారంభంలో వీటి సంగతి రహస్యంగా ఉంచారు. చర్చల్లో తమ ఖైదీలను విడుదల చేయాలని తాలిబన్లు స్పష్టం చేయగా, తన సేనలు క్షేమంగా, గౌరవంగా నిష్క్రమించేలా చూడాలని అమెరికా కోరింది. మరోవైపు అఫ్గాన్లో తాలిబన్లకు వ్యతిరేకంగా దీర్ఘకాలికంగా తమతో కలిసి పని చేయడానికి చాలామందిని అమెరికా చేరదీసింది. అగ్రరాజ్యం నిష్క్రమణ నేపథ్యంలో వీరందరిలో అభద్రత నెలకొంది. తాలిబన్లు మరోసారి అధికారంలోకి వస్తే ఇలాంటివారి పరిస్థితి అగమ్యగోచరమే.