'కొవిడ్‌ నుంచి కోలుకున్నవారిలో తీవ్రస్థాయి మతిమరుపు!'

కరోనా నుంచి కోలుకున్న వారిలో మతిమరుపు తలెత్తుతున్నట్లు(Post Covid Delirium) ఓ అధ్యయనంలో తేలింది. కొవిడ్‌ కారణంగా తీవ్ర అనారోగ్యానికి గురై, ఆసుపత్రుల్లో చేరి, వెంటిలేటర్‌పై చికిత్స పొంది కోలుకున్న వారిలో ఈ సమస్య అధికంగా ఉన్నట్లు శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు.

కరోనాతో తీవ్ర అనారోగ్యానికి గురైన వారిలో మతిమరుపు సమస్య వచ్చే అవకాశం ఉందని ఓ అధ్యయనంలో వెల్లడైంది. మహమ్మారి విజృంభించిన తొలినాళ్లలో కొవిడ్​ చికిత్స కోసం ఆసుపత్రిలో చేరిన 150 మంది రోగులపై నిర్వహించిన అధ్యయనంలో ఈ విషయాన్ని కనుగొన్నారు. వీరిలో 73 శాతం మందికి మతిస్థిమితం సరిగా లేదని.. మానసిక స్థితి తీవ్రంగా ప్రభావితమైందని.. ఓ వ్యక్తి ఏకంగా తీవ్ర గందరగోళానికి గురయ్యాడని, ఆందోళనతో స్పష్టంగా ఆలోచించలేకపోయినట్లు తేల్చారు. ఈ అధ్యయన ఫలితాలు ప్రఖ్యాత బీఎంజే మెడికల్ జర్నల్‌లో(BMJ Medical Journal) ప్రచురితమయ్యాయి.

ఈ అధ్యయనంలో భాగంగా.. 2020 మార్చి-మే మధ్య ఐసీయూలో చేరి డిశ్చార్జ్ అయిన రోగుల వైద్య రికార్డులను పరిశోధకులు విశ్లేషించారు. వారిలో మతిమరుపు రావడానికి గల సాధారణ కారణాలను గుర్తించేందుకు ప్రయత్నించారు. కరోనా వల్ల మెదడుకు ఆక్సిజన్ సరఫరా(Oxygen Supply to Brain) తగ్గడం సహా రక్తం గడ్డకట్టడం(Blood Clot Symptoms), హార్ట్​ఎటాక్​కు(Heart Attack After Covid) దారితీస్తుందని.. మొత్తంగా ఏర్పడే బలహీనత వల్ల మతిమరుపు ఏర్పడుతోందని గుర్తించారు.

వారిలో తీవ్ర గందరగోళం..

కొవిడ్​ కారణంగా ప్రతికూలతలు కనిపిస్తున్నాయని అమెరికాలోని మిషిగాన్ విశ్వవిద్యాలయ(University of Michigan) అధ్యయన రచయిత ఫిలిప్ వ్లిసైడ్స్ అన్నారు. ముఖ్యంగా ఆసుపత్రిలో చేరడం, కోలుకోవడం కష్టం అవుతోందని చెప్పారు. మతిమరుపు ఉన్న రోగుల్లో గందరగోళం, ఆందోళన, మెదడు వాపు వంటి లక్షణాలు తీవ్రమైనట్లు పేర్కొన్నారు. అలాగే మహమ్మారి ప్రారంభంలో వ్యాక్సిన్లు అందుబాటులో లేని సమయంలో.. మహమ్మారిని నిలువరించడమే కీలక అంశమని.. అందుకే మతిమరుపు నివారణ చికిత్సా నిబంధనలను పక్కనపెట్టినట్లు తెలిపారు.

'వాస్తవానికి మత్తుమందులు, మతిమరుపు(Sedation Delirium) మధ్య దగ్గరి సంబంధం ఉంది. మతిమరుపు ఉన్న రోగులు తరచుగా ఎక్కువ మోతాదులో మత్తుమందులు తీసుకుంటూ ఉంటారు' అని వ్లిసైడ్స్ తెలిపారు.

మతిమరుపుపై అధ్యయన అంశాలు ఇలా..

• కరోనా వల్ల వచ్చిన మతిమరుపుతో బాధపడుతున్న రోగులు అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్నారని.. రక్తపోటు, మధుమేహం వంటి ఇతర వ్యాధులతో సతమవుతున్నారని తేలింది.
• మతిపరుపు ప్రభావంతో కరోనా సంబంధిత అనారోగ్యం తీవ్రం అవుతోంది.
• తీవ్రమైన కరోనాతో బాధపడే రోగులు ఆందోళనతో ఉంటారని.. డిశ్చార్జ్ అనంతరం కూడా వారిలో​ ఇది కొనసాగుతోందని అధ్యయనం కనుగొంది.
• ఆసుపత్రి నుంచి డిశ్చార్జ్​ అయిన మూడింట ఒక వంతు మంది రోగుల్లో మతిమరుపు సమస్య పరిష్కారం కాలేదు. వీరిలో 40 శాతం మందికి ప్రత్యేక నర్సింగ్ కేరింగ్ అవసరం.
• దాదాపు నాలుగింట ఒక వంతు మంది రోగుల్లో మతిమరుపు ఉన్నట్లు వారి సంరక్షకుల పరిశీలన ద్వారా తేలింది. కొంతమందిలో ఈ లక్షణాలు నెలరోజుల పాటు ఉన్నాయి.

సమస్య పరిష్కారం ఎలా?..

కొవిడ్ అనంతరం మతిమరుపు లక్షణాలతో ఆసుపత్రిలో చేరిన వారు కోలుకోవడం మరింత కష్టమవుతోంది. అందువల్ల మతిమరుపు నివారణకు(Post Covid Delirium Treatment) అమలు చేసే వివిధ చికిత్సా మార్గాలను అనుసరించాలని ఈ అధ్యయనం చెబుతోంది. ఉదాహరణకు..

• కుటుంబ సభ్యులతో నిరంతరం మాట్లాడుతూ ఉండటం
• ఆసుపత్రిలో ఉన్నవారి కోసం ఇంటి నుంచి కొన్ని వస్తువులను తీసుకురావడం
• పరామర్శించేందుకు వెళ్లలేని వారు వీడియో కాల్ చేయడం వంటివి మంచి ఫలితాలనిస్తాయని అధ్యయనం పేర్కొంది.
• టీకాల పంపిణీ, తీవ్రమైన అనారోగ్యాన్ని నివారించడం అనేవి ముఖ్యం.

మొత్తంగా తీవ్రమైన కరోనా లక్షణాలతో ఆసుపత్రిలో చేరిన రోగులకు, మెదడు బలహీనత(Cognitive Impairment), డిప్రెషన్ లక్షణాలు మతిమరుపును తీవ్రం చేసే అవకాశం ఉందని ఈ అధ్యయనం చెబుతోంది.

ఇవీ చదవండి: