బహుళజాతి సంస్థలు తమ పరిశోధన, అభివృద్ధి (ఆర్‌అండ్‌డీ) కేంద్రాలను భారత్‌లో ఏర్పాటు చేసేందుకు ఉత్సుకత చూపుతున్నాయి. నిపుణులైన మానవ వనరుల లభ్యత, సంతృప్తికర మౌలిక సదుపాయాలు ఇందుకు కారణం. దేశంలోని ప్రధాన నగరాల్లో ఆర్‌అండ్‌డీ కేంద్రాల ఏర్పాటు కోసం 2019 చివరి నాటికి దాదాపు 1.41 కోట్ల చదరపు అడుగుల స్థలాన్ని వివిధ సంస్థలు తీసుకున్నాయి. 2014 నాటి 30.15 లక్షల చదరపు అడుగుల స్థలంతో పోలిస్తే ఇది దాదాపు ఐదు రెట్ల అధికమని కుష్మాన్‌ అండ్ వేక్ఫీల్డ్‌ సర్వేలో తేలింది. ఈ సంస్థ 'గ్లోబల్‌ కేపబిలిటీ సెంటర్స్‌ (జీసీసీ) - మేకింగ్‌ ఇండియా ద క్రెడిల్‌ ఆఫ్‌ గ్లోబల్‌ ఆర్‌అండ్‌డీ' పేరుతో నివేదికను విడుదల చేసింది. 2014లో మొత్తం కార్యాలయాల అద్దె స్థలంలో ఆర్ అండ్ డీ కేంద్రాల వాటా 8 శాతం కాగా, 2019లో 20.9 శాతానికి చేరింది. రెండు దశాబ్దాలుగా భారత్‌లో పరిశోధన, అభివృద్ధి కేంద్రాల ఏర్పాటు కొనసాగుతున్నా, ఐదారేళ్లుగా అధిక వృద్ధి కనిపిస్తోంది.
నగరాల వారీగా
దేశంలో మొత్తం 1,400 కంపెనీలు దాదాపు 1,750కి పైగా జీసీసీలను ఏర్పాటు చేశాయి. ఫార్చ్యూన్‌ 500 కంపెనీల్లో దాదాపు నాలుగోవంతు కంపెనీలు తమ ఆర్‌అండ్‌డీ కేంద్రాల ఏర్పాటుకు భారత్‌ను ఎంపిక చేసుకున్నాయి. భారత సిలికాన్‌ వ్యాలీగా పేరున్న బెంగళూరులో ఎక్కువ కార్యాలయాలుంటే, తర్వాత స్థానాల్లో హైదరాబాద్‌, పుణె, చెన్నై ఉన్నాయి. వీటితో పాటు దిల్లీ, ముంబయిలతో కలిపి దాదాపు 1,680 జీసీసీల్లో మొత్తంగా 11.7లక్షల మంది ఉద్యోగులు పనిచేస్తున్నారు.
ఇవీ కారణాలు