Union Budget Expectations: కేంద్ర బడ్జెట్టు పై అన్ని వర్గాల ప్రజల్లో భారీ అంచనాలు, ఆకాంక్షలు ఉన్నా ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ మాత్రం తనకున్న పరిమితుల మేరకు ప్రతిపాదనలకు తుదిరూపునివ్వనున్నారు. ఐదు రాష్ట్రాల ఎన్నికల నేపథ్యంలో ప్రభుత్వం ఎలాంటి నిర్ణయాలు ప్రకటించవచ్చనే ఉత్కంఠ అన్ని వర్గాల్లో ఉంది. ఆర్థిక వ్యవస్థ ఇప్పుడిప్పుడే కోలుకుంటున్నా, పెద్దగా తాయిలాలు, వినూత్న సంస్కరణల జోలికి వెళ్లకుండానే ఆర్థిక మంత్రి కసరత్తు పూర్తిచేసే అవకాశాలున్నాయని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. పార్లమెంటు బడ్జెట్ సమావేశాలు సోమవారం ఉదయం 11 గంటలకు ప్రారంభం కానున్నాయి. రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌ ఉభయసభల సభ్యులనుద్దేశించే చేసే ప్రసంగంతో రెండు విడతల సమావేశాలకు నాంది పడుతుంది. తొలివిడత ఈ నెల 31 నుంచి ఫిబ్రవరి 11 వరకు, మలి విడత మార్చి 14 నుంచి ఏప్రిల్‌ 8 వరకు జరుగుతాయి. రాష్ట్రపతి ప్రసంగం పూర్తయిన తర్వాత ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ లోక్‌సభలో 2021-22 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన ఆర్థిక సర్వే ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఆర్థిక వ్యవస్థను విశ్లేషించే ఈ పత్రం భవిష్యత్తు వేగాన్ని చాటిచెప్పనుంది. మంగళవారం ఉదయం 11 గంటలకు లోక్‌సభలో ఆమె తన నాలుగో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు.
ఎన్నెన్నో ఆశలు
గత రెండేళ్లుగా కొవిడ్‌ మహమ్మారితో అతలాకుతలమై ఇప్పుడిప్పుడే కోలుకుంటున్న ఆర్థిక వ్యవస్థ ఈ బడ్జెట్పై చాలా ఆశలు పెట్టుకొంది. గత రెండేళ్లలో ఉన్నత వర్గాల ఆదాయాలు పెరిగి, మధ్య తరగతి నుంచి కిందిస్థాయి వర్గాల ఆదాయాలు పడిపోయినట్లు గణాంకాలు చెబుతుండటంతో అల్పాదాయ వర్గాలు ఆర్థిక చేయూత కోసం కోటి ఆశలతో ఎదురుచూస్తున్నాయి. కేంద్రం నుంచి ఏం వరాలు కురుస్తాయా? అని ప్రజలు ఆశిస్తుంటే ప్రతిపక్షాలు మాత్రం కేంద్ర ప్రభుత్వ విధానాలపై దండెత్తడానికి సిద్ధమవుతున్నాయి. పెగాసెస్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌తో ప్రతిపక్షాలపై నిఘాకు కేంద్రం కుట్ర పన్నిందంటూ ఆరోపిస్తున్న ప్రతిపక్షాలు అదే అంశంపై జాయింట్‌ పార్లమెంటరీ కమిటీ చేత విచారణ జరిపించాలని పట్టుబట్టేందుకు సిద్ధమయ్యాయి.
నిలదీతకు సిద్ధంగా ఏకతాటిపైకి
నిరుద్యోగం, రైతాంగ సమస్యలు, సరిహద్దుల్లో చైనా చొరబాట్లపైనా కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని నిలదీయడానికి భావసారూప్య పార్టీలన్నీ ఏకతాటిపైకి వస్తున్నాయి. నిర్మలా సీతారామన్‌ 2020-21లో రూ.30,42,230 కోట్లతో బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టారు. 2019-20 అంచనాలకంటే ఇది 10% అధికం. 2021-22లో రూ.34,83,236 కోట్ల పద్దును తీసుకొచ్చారు. ఇది ముందు సంవత్సరం కంటే 14.49% ఎక్కువ. ఇప్పుడు కూడా సగటున అదే స్థాయిలో బడ్జెట్ పరిమాణం పెరిగే అవకాశం ఉన్నట్లు అంచనా.
అప్పులు కూడా పెరుగుతాయి
మహమ్మారి చుట్టుముట్టినా 2021-22 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కేంద్ర ప్రభుత్వానికి పన్ను వసూళ్లు ఆశ్చర్యకర రీతిలో పెరిగాయి. పెరిగిపోయిన అవసరాలను తీర్చడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం అప్పులను కూడా అదే స్థాయిలో చేయక తప్పని పరిస్థితి ఉన్నట్లు ఆర్థిక నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. కొత్త బడ్జెట్‌లోనూ బహిరంగ మార్కెట్‌ రుణాలు రూ.12 లక్షల కోట్లకు పైగానే ఉండొచ్చని చెబుతున్నారు. తాజా ఆర్థిక సంవత్సరం చివరినాటికి కేంద్ర ప్రభుత్వ ఆర్థిక లోటు 6.8%కి చేరవచ్చన్నది అంచనా. కేంద ప్రభుత్వ మధ్యకాలిక ఆర్థిక విధానం ప్రకారం 2026 నాటికి దీన్ని 4.5%కి తేవాలన్నది లక్ష్యం. ఏటా 60 బేసిస్‌ పాయింట్లు తగ్గించుకోవాలన్నది లెక్క. ఈ లెక్కన 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఆర్థిక లోటును 6.3%కి పరిమితం చేయడానికి ప్రయత్నించవచ్చని అంచనా.