బంగాల్ శాసనసభ ఎన్నికలకు నెలల సమయమే ఉన్న నేపథ్యంలో.. రాష్ట్ర రాజకీయాలు ఫుల్ జోష్లో ఉన్నాయి. అధికారం నిలబెట్టుకోవటమే లక్ష్యంగా బరిలోకి దిగుతున్న టీఎంసీ.. తొలిసారి బంగాల్ పీఠం అధిరోహించాలన్న పట్టుదలతో ఉన్న భాజపా హోరాహోరీగా తలపడుతున్నాయి. అయితే మూడేళ్ల క్రితం అజ్ఞాతంలోకి వెళ్లిన గోర్ఖా జన్ముక్తి మోర్చా(జీజేఎం) మాజీ అధినేత.. బిమల్ గురుంగ్ ఊహించని, నాటకీయ పరిణామాల మధ్య తిరిగి రాజకీయ తెరపైకి వచ్చారు. అంతేకాకుండా అధికార తృణమూల్కు మద్దతు ప్రకటిస్తూ భాజపాకు షాక్ ఇచ్చారు. 2017లో నాన్-బెయిలబుల్ సెక్షన్ల కింద తీవ్ర నేరారోపణలు ఎదుర్కొన్న అనంతరం ఎవరికీ కనిపించకుండా కనుమరుగయ్యారు బిమల్.
డార్జిలింగ్ కొండల్లో హింసాత్మక ఆందోళనలకు పథక రచన చేశారన్న నెపంతో.. ఆయనపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కేసులు బనాయించింది. 2017 ఘర్షణల్లో 11మంది పౌరులు, ఒక పోలీస్ అధికారి మరణించారు. ఈ వివాదం అనంతరం బిమల్.. దిల్లీ, సిక్కిం, నేపాల్, ఝార్ఖండ్లలో తలదాచుకుంటూ పలుమార్లు కనిపించారు. అన్ని పర్యవసనాల అనంతరం బిమల్ గురుంగ్.. ఒక్కసారిగా అక్టోబర్ 21న ప్రత్యక్షమై అందరికీ షాక్ ఇచ్చారు. అంతటితో ఆగకుండా మమతా బెనర్జీకి సంపూర్ణ మద్దతు ప్రకటించి.. బహిరంగంగానే భాజపాను ఏకిపారేశారు. రాజకీయవర్గాలను ఈ ఎత్తు ఆశ్చర్యానికి గురిచేసింది. ఎందుకంటే బిమల్.. 2007 నుంచి భాజపాకే మద్దతుగా నిలబడుతూ వస్తున్నారు. ఆయన అండతో డార్జిలింగ్ లోక్సభ స్థానాన్ని భాజపా.. వరుసగా 3 సార్లు దక్కించుకోగలిగింది. ఇప్పుడు డార్జిలింగ్ ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్ను భాజపా పట్టించుకోలేదని బిమల్ గురుంగ్ ఆరోపిస్తున్నారు.
అసలీ వివాదాలు ఎక్కడ ప్రారంభమయ్యాయి ?
యూపీఏ ప్రభుత్వం.. ఆంధ్రప్రదేశ్ను విభజించి ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేయటం 'ప్రత్యేక డార్జిలింగ్ రాష్ట్రం' ఆశలకు రెక్కలు తొడిగింది. బోడోలాండ్, బుందేల్ఖండ్, విదర్భ, హరిత్ ప్రదేశ్ వంటి ప్రత్యేక రాష్ట్రాలు డిమాండ్ చేసే గొంతుకలకు కొత్త శక్తి వచ్చింది. వీటిలో గోర్ఖాల్యాండ్ చారిత్రక కారణాలతో ప్రత్యేకంగా నిలుస్తోంది.
ఉత్తర బంగాల్లోని గోర్ఖాలు శతాబ్దం నుంచే ప్రత్యేక రాష్ట్రం డిమాండ్ వినిపిస్తున్నారు. ఇందుకోసం 1907లోనే డార్జిలింగ్ కొండల్లో హిల్మెన్స్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ డార్జిలింగ్.. హెచ్ఏడీ ఏర్పాటైంది. మార్లో-మింట్ సంస్కరణలకు అనుగుణంగా ప్రత్యేక పాలన డిమాండ్ ఊపందుకుంది. 1917లో హెచ్ఏడీ.. నాటి బంగాల్ ప్రభుత్వానికి ప్రత్యేక మెమోరాండం అందజేసింది. డార్జిలింగ్-జల్పైగురిలను కలిపి ప్రత్యేక ప్రాంతంగా గుర్తించాలని కోరారు.
అయితే, నాటి బ్రిటిష్ పాలకులు ఈ పిటిషన్లను పెద్దగా పట్టించుకోలేదు. గోర్ఖాలు మాత్రం వెనక్కితగ్గలేదు. ఆ తర్వాత 1930, 1941లలో సైమన్ కమిషన్ ముందు తమ వాదనను బలంగా వినిపించారు. బంగాల్ నుంచి వేరు చేసి.. ప్రత్యేక పాలనా ప్రాంతంగా మార్చాలన్న డిమాండ్ తీవ్రరూపం దాల్చింది. ఇక 1952లో అఖిల భారత గోర్ఖా లీగ్ నేతలు, నాటి ప్రధాని జవహర్లాల్ నెహ్రూని కలిసి ప్రత్యేక ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించాలని, గోర్ఖాలకు విలక్షణ గుర్తింపు ఇవ్వాలని విన్నివించారు. చాలా ఏళ్లపాటు శాంతియుతంగానే వారి డిమాండ్లను వినిపించారు గోర్ఖాలు.
ఆశయ సాధనకు హింసామార్గం..
అప్పటివరకూ శాంతియుతంగా పోరాడిన గోర్ఖాలు.. 1980లో గోర్ఖాల్యాండ్ రాష్ట్ర సాధనకు హింసబాట పట్టారు. ఆ ఏడాది ఏప్రిల్ 5న, డార్జిలింగ్ కొండల్లో రక్తం చిందింది. సుభాష్ ఘిసింగ్ నేతృత్వంలోని గోర్ఖా నేషనల్ లిబరేషన్ ఫ్రంట్.. ఎనిమిదేళ్ల పాటు చేసిన సాయుధ పోరాటంతో డార్జిలింగ్ గోర్ఖా హిల్ కౌన్సిల్ పేరిట స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసుకున్నారు. ఈ పరిణామాలను తీవ్రంగా పరిగణించిన కేంద్రం.. పారామిలిటరీ బలగాలను రంగంలోకి దించటం.. ఆ కొండల్లో రక్తం ఏరులైపారేలా చేసింది. ఈ ఘర్షణల్లో దాదాపు 1200మంది అసువులుబాసారు.
కొండల్లో అధికారమే లక్ష్యంగా ఏర్పాటైన డీజీహెచ్సీ కౌన్సిల్.. సుభాష్ ఘిసింగ్ ఆధ్వర్యంలో కార్యకలాపాలు కొనసాగించింది. అంతర్గత అధికార కాంక్షతో ఉన్న కొంతమంది నాయకులు.. ప్రత్యేక రాష్ట్రం డిమాండ్ను కొనసాగించారు. 2004లో ఈ కౌన్సిల్ పాలనలో ఉన్న ప్రాంతాన్ని రాజ్యాంగంలోని 6వ షెడ్యూల్లోకి తీసుకురావాలనే డిమాండ్ను సుభాష్ లేవనెత్తారు.
6వ షెడ్యూలేనా.. అంతకుమించా ?
రాజ్యాంగ నిపుణులు, రాజకీయ పరిశీలకులు.. రాజ్యాంగంలోని 6వ షెడ్యూల్ నిబంధనలు గోర్ఖాల స్వయంపాలన ఆకాంక్షలకు ఉత్తమ ప్రత్యామ్నాయంగా అభివర్ణించారు. మరిన్ని తిరుగుబాట్లకు అవకాశం లేకుండా చేస్తుందని వెల్లడించారు. అప్పటికే అసోంలోని బోడోలాండ్ టెరిటోరియల్ కౌన్సిల్ విషయంలో ఇదే అనుసరిస్తున్నారు.
ప్రత్యేక రాష్ట్రం డిమాండ్ చేస్తున్న గోర్ఖాలకు.. ఇది ఇబ్బందికరమైందే. అయితే, 6వ షెడ్యూల్ కింద ఉన్న ప్రాంతం ప్రత్యేక రాష్ట్రం కాకూడదన్న నిబంధన రాజ్యాంగంలో ఎక్కడా లేకపోవటం వారిని శాంతపరిచింది.
ఆ తర్వాత ఏం జరిగింది ?
ఒక వైపు ఘిసింగ్ 6వ షెడ్యూల్ డిమాండ్ను ఉద్ధృతం చేస్తున్న సమయంలో.. ఈ నిబంధనలను అర్థం చేసుకోవటంలో తప్పటడుగులు వేసిన ఆయన రాజకీయ ప్రత్యర్థులు కొత్త ఆందోళనలకు ఆజ్యం పోశారు. దీంతో 6వ షెడ్యూల్ ఆలోచనలను కేంద్రం విరమించుకుంది.
అనంతరం ఘిసింగ్ నియంతృత్వ పనితీరు, కొండల్లో దుర్భరమైన రహదారి పరిస్థితులు, తాగునీటి కొరత, పారిశుద్ధ్య సమస్యలు, నీటిపారుదల వ్యవస్థ దురావస్థ వెరసి.. ప్రజలకు డీజీహెచ్సీ పనితీరు పట్ల సందేహాలు రావటం ఆరంభమైంది. అనేక మంది కౌన్సిల్ సభ్యులు ఘిసింగ్‌తో విభేదించడం ప్రారంభించారు. ఇక 2007 నాటికి అంతర్గత విభేధాలు తీవ్రమై గోర్ఖాలలో ఐక్యత లోపించింది.
బిమల్ గురుంగ్ ప్రస్థానం..
సుభాష్ ఘిసింగ్ శకం ముగిసిన తర్వాత.. గోర్ఖా నేషనల్ లిబరేషన్ ఫ్రంట్లో సరికొత్త నాయకుడిగా ఆవిర్భవించారు బిమల్ గురుంగ్. టీవీ రియాల్టీ షోలో.. స్థానిక యువకుడిని గెలిపేంచేందుకు కృషి చేసి దేశం మరోసారి గోర్ఖాలవైపు చూసేలా చేశారు. ఈ నేపథ్యంలోనే జీఎన్ఎల్ఎఫ్ నుంచి వేరుపడి.. గోర్ఖా జన్ముక్తి మోర్చా ఏర్పాటు చేశారు. గతంలో ఘిసింగ్ నాయకత్వంలో నేతగా ఉన్న బిమల్పై విమర్శలు వచ్చినా.. ఆయన ప్రజాదరణ ఒక్కసారిగా పెరిగిపోయింది.