PM Modi Security: ప్రధానమంత్రి నరేంద్రమోదీ పంజాబ్ పర్యటనలో జరిగిన భారీ భద్రతా వైఫల్య వ్యవహారం దేశవ్యాప్తంగా కాకపుట్టిస్తోంది. ఈ నేపథ్యంలో ప్రధాని భద్రతా ఏర్పాట్లపై సర్వత్రా ఆసక్తి నెలకొంది. భారత్ అణ్వస్త్రదేశం.. అణ్వస్త్రాలను ప్రయోగించే 'స్ట్రాటజిక్‌ ఫోర్స్‌ కమాండ్‌' ప్రధాని కనుసన్నల్లోనే పనిచేస్తుంది. ఈ నేపథ్యంలో అణు రహస్యాలు ఆధీనంలో ఉంచుకొన్న ప్రధానికి ఏ స్థాయిలో భద్రత ఉండాలో ఊహించుకోవచ్చు. అమెరికాలో 'న్యూక్లియర్‌ ఫుట్‌బాల్‌'ను ఆధీనంలో ఉంచుకొనే అధ్యక్షుడి భద్రత అత్యంత కట్టుదిట్టంగా ఉంటుంది. ఆయన భద్రతకు 'సీక్రెట్‌ సర్వీస్‌' విభాగం అన్నీ తానై పనిచేస్తుంది. అలానే భారత్‌లో ప్రధాని భద్రతను 'స్పెషల్‌ ప్రొటెక్షన్‌ గ్రూప్‌' చూసుకొంటుంది.
ఇందిరా గాంధీ హత్యతో లోపాలు బయటపడి..
రాజ్యాంగం ప్రకారం దేశాధినేత రాష్ట్రపతి.. కానీ, ప్రజలు ఎన్నుకొన్న ప్రధాని వద్ద సర్వాధికారాలు ఉంటాయి. రాష్ట్రపతి సర్వసైన్యాధ్యక్షుడు. దీంతో ఆయన భద్రతకు సైన్యంలోని ప్రెసిడెన్షియల్స్‌ బాడీగార్డ్స్‌ (పీబీజీ) బాధ్యత వహిస్తుంది. కానీ, ప్రధాని భద్రతను మాత్రం 3000 మంది మెరికల్లాంటి సిబ్బందితో కూడిన స్పెషల్‌ ప్రొటెక్షన్‌ గ్రూప్‌ (ఎస్పీజీ) చూసుకుంటుంది. వాస్తవానికి 1984లో ఇందిరా గాంధీ హత్యకు ముందు వరకు ప్రధాని నివాస భద్రత వంటివి దిల్లీ పోలీస్‌లోని డీసీపీ స్థాయి అధికారి అధ్వర్యంలో స్పెషల్‌ సెక్యూరిటీ డిస్ట్రిక్ట్‌ చూసుకొనేది. 1981 నుంచి ప్రధాని ప్రయాణ భద్రత,రోడ్డు సెక్యూరిటీలను చూసుకొనేందుకు ఇంటెలిజెన్స్‌ బ్యూరో స్పెషల్‌ టాస్క్‌ ఫోర్స్‌ను ఏర్పాటు చేసింది. కానీ, 1984లో ఇద్దరు దిల్లీ పోలీసులు నాటి ప్రధాని ఇందిరాగాంధీ హత్యకు పాల్పడ్డారు. ఆ తర్వాత ప్రధాని భద్రతకు ప్రత్యేక దళాన్ని ఏర్పాటు చేయాలని నిపుణుల కమిటీలు సూచించాయి. దీంతో 1985 ఏప్రిల్‌లో 819 మందితో ఎస్పీజీ (ప్రత్యేక రక్షణ దళం)ని ఏర్పాటు చేశారు. ప్రస్తుతం ఈ దళంలో 3,000 మంది సిబ్బంది ఉన్నారు.
ప్రధాని భద్రతే లక్ష్యం..!
ప్రధాని, ఆయన నివాసం, కుటుంబ సభ్యులకు రక్షణ కల్పించడం వీరి విధి. ఆయన రక్షణకు సంబంధించి హోం మంత్రిత్వ శాఖ జారీ చేసిన 'బ్లూబుక్‌'లోని అంశాలను కచ్చితంగా అనుసరిస్తుంది. ప్రధాన మంత్రికి సంబంధించిన ప్రతి పర్యటనపై ఎస్పీజీ క్షుణ్ణంగా అధ్యయనం చేస్తుంది. ఈ క్రమంలో బ్లూబుక్‌లో నిబంధనల ప్రకారం కేంద్ర ఏజెన్సీలు, ఆయా రాష్ట్రాల పోలీసులను సమన్వయం చేసుకొంటుంది.
* ముందుగా నిర్ణయించిన పర్యటనకు మూడు రోజుల ముందు ఎస్పీజీ అధికారులు, ఆయా రాష్ట్ర పోలీసులు, ఇంటెలిజెన్స్‌ బ్యూరో, జిల్లా కలెక్టర్‌తో ఏఎస్‌ఎల్‌ (అడ్వాన్స్డ్‌ సెక్యూరిటీ లిఏజాన్‌) డ్రిల్‌ నిర్వహించి లోపాలు ఏమైనా ఉన్నాయేమో గుర్తిస్తారు. ప్రధాని పర్యటనలో ప్రతినిమిషం భద్రతా వలయాన్ని కొనసాగించే విషయంపై ఏర్పాట్లను చర్చిస్తారు. ఒక్కసారి ఏఎస్‌ఎల్‌ మీటింగ్‌ ముగిశాక దానిలో పాల్గొన్న అధికారులు కచ్చితంగా నివేదికపై సంతకాలు చేస్తారు.
* ప్రధాని పర్యటనకు సంబంధించి ప్రయాణించాల్సిన వాయు, రోడ్డు, రైలు మార్గాల ఎంపికకు కేంద్ర, స్థానిక ఇంటెలిజెన్స్‌ సమాచారాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకొంటారు. ఒక్కసారి ఆ ప్రదేశానికి చేరుకొన్నాక వేదికపైకి ప్రధాని చేరుకొనేందుకు అవసరమైన మార్గాలను సిద్ధం చేయడంపై దృష్టిపెడతారు. సాధారణంగా హెలికాఫ్టర్‌, లేదా రోడ్డు మార్గంలో ప్రయాణిస్తారు. ఎంట్రీ, ఎగ్జిట్‌ మార్గాల్లోని ద్వారాల వద్ద మెటల్‌ డిటెక్టర్ల ఏర్పాటు, వేదిక భద్రతను అంచనా వేస్తారు.
* ప్రధాని ప్రసంగించే వేదికపై అగ్నిప్రమాదాలను ఎదుర్కొనే ఏర్పాట్లు పక్కాగా ఉండేట్లు చూస్తారు. పర్యటన రోజు వాతావరణాన్ని కూడా పరిగణనలోకి తీసుకొంటారు.
* ప్రధాని పర్యటన మార్గంలో దాడులకు అనుగుణంగా ఉండే గుబురు పొదలను తొలగించాలని ఎస్పీజీ కోరవచ్చు. దీంతోపాటు ఇరుగ్గా ఉండే మార్గాలను ముందే గుర్తించి అక్కడ ఎక్కువ మంది భద్రతా సిబ్బందిని ఏర్పాటు చేయిస్తుంది.