దేశంలోనే స్వచ్ఛనగరాల జాబితాలో వరుసగా నాలుగు సార్లు నంబర్ వన్‌గా నిలిచిన నగరం ఇందోర్. ఈ జాబితాలో 61వ స్థానంలో ఉన్న ఇందోర్.. మొట్టమొదటి స్థానానికి ఎగబాకి, అక్కడే స్థిరపడిపోయింది. ఈ ఏడాది ఐదోసారి కూడా ఆ ఘనత దక్కించుకునేందుకు సిద్ధంగా ఉంది ఈ స్వచ్ఛ నగరం.
"దేశంలోనే మా జిల్లాను నంబర్ వన్‌గా నిలిపేందుకు ఓ నియమావళి రూపొందించుకున్నాం. గడిచిన ఆరు నెలల్లో కొత్త కార్యాచరణ చేపట్టాం. జిల్లా పంచాయతీ అధ్యక్షుడు, సీఈఓ, కలెక్టర్ కలిసి గ్రామాల్లోకి ఉదయం నాలుగు గంటలకే వెళ్లేవాళ్లం. ఆ సమయంలోనే ప్రజలు బహిరంగ మలవిసర్జనకు వెళ్తారు. అది సరైనది కాదని చెప్పేందుకు అవకాశం దొరికేది. ఆరునెలల్లోనే ప్రజల్లో మార్పు వచ్చింది. కొంతమంది పిల్లల బృందానికి వానర సేన అని పేరు పెట్టి, పెద్దలకు వాళ్ల ద్వారా అవగాహన కల్పించాం. ఆరు నెలల్లోపే ఇందోర్ పరిసర ప్రాంతాలనూ బహిరంగ మలవిసర్జన రహిత గ్రామాలుగా మార్చాం. దేశంలో ఈ ఘనత సాధించిన రెండో జిల్లా మాది."
- నరహరి, కలెక్టర్
2017లో పారిశుద్ధ్య నిర్వహణ వ్యవస్థను మెరుగుపరిచే పనులు ప్రారంభించారు. మొదటి సారిగా ఇంటింటి నుంచీ చెత్తను సేకరించే ప్రణాళికలు చేశారు. ఆధునిక యంత్రాలు, వాహనాలు సిద్ధం చేశారు. ఇళ్ల నుంచి రోజుకొకసారి, పారిశ్రామిక ప్రాంతాల నుంచి రోజుకు రెండుసార్లు చెత్త సేకరణ చేపట్టారు. ఇందోర్వ్యాప్తంగా 10 ట్రాన్స్‌పోర్ట్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేశారు. ఇక్కడి నుంచి డంపింగ్ యార్డుకు చెత్తను తీసుకెళ్తారు.
"2015-16లో స్వచ్ఛత జాబితాలో ఇందోర్ స్థానం మెరుగుపడిన తర్వాత మున్సిపల్ కార్పొరేషన్.. మరింత అప్రమత్తమైంది. వాల్మీకి సొసైటీతో చేతులు కలిపి, ప్రజల సహకారంతో నిరంతరం కృషి చేసింది. స్వచ్ఛతపై ప్రజల్లో అవగాహన తెచ్చేందుకు ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు నిర్వహించింది. తమ నగరాన్ని స్వచ్ఛంగా మార్చుకోవాలన్న లక్ష్యంతో ప్రజలూ తమ పూర్తి సహకారమందించారు."
- మనీష్ సింగ్, కలెక్టర్
2017లో దేశంలోనే అత్యంత స్వచ్ఛమైన నగరం టైటిల్ సొంతం చేసుకునేందుకు ఇందోర్ ఎంతో కృషి చేసింది. ప్రతిరోజూ ఇంటింటికీ వెళ్లి, తడి, పొడి చెత్తలను వేర్వేరుగా సేకరిస్తారు. పొడి చెత్త నుంచి వివిధ ఉత్పత్తులు తయారుచేస్తున్నారు. తడి చెత్తను నగరంలోని మొక్కలకు ఎరువుగా వినియోగిస్తున్నారు. 2018లో తోటల నుంచి చెత్తను సేకరించి, ఎరువుగా తయారు చేయడం మొదలుపెట్టారు. ఆ ఎరువును తిరిగి అదే తోటలో వినియోగిస్తారు.