'చంపు లేదంటే చావు' ఈస్ట్రన్‌ కమాండ్‌లోని చైనా సరిహద్దు వద్ద 15వేల అడుగుల ఎత్తులో ఉన్న అస్సాం హిల్‌ మీద ఏర్పాటుచేసుకున్న బంకర్‌పై భారత సైనికులు రాసుకున్న నినాదం ఇది. ఒక్క తూటా కూడా పేలకుండానే నిమిషాల వ్యవధిలో ఇరువైపులా దాదాపు 60 మంది సైనికుల ప్రాణాలు తీసిన గల్వాన్ ఘటన వాస్తవాధీన రేఖ వద్ద అనుసరిస్తున్న మన సైనిక వ్యూహ స్వరూపాన్ని మార్చేసింది. 'ఆయుధాలు వాడకూడదన్న ఒప్పందాన్ని' గౌరవిస్తున్నట్లు నటిస్తున్న చైనా సైనికులు కర్రలు, ఇనుపరాడ్‌ల వంటి ఆయుధాలతో విధ్వంసానికి పాల్పడిన నేపథ్యంలో భారత సైన్యం తన బలగాల శిక్షణ పంథాను మార్చింది. అత్యంత కఠినమైన వాతావరణంలో, ప్రాణవాయువు అరకొరగా అందే పరిస్థితుల్లో కఠోరంగా తర్ఫీదు ఇస్తోంది.
గల్వాన్ ఘటనకు ముందు వరకూ భారత సైన్యం వాస్తవాధీన రేఖ వెంబడి గస్తీ మాత్రమే నిర్వహించేది. 2017లో జరిగిన 'డోక్లాం ఘటన'లో ఇరు దేశాల సైనికులు దాదాపు 72 రోజులపాటు ఎదురెదురుగా నిలబడ్డారు తప్ప దాడులకు దిగలేదు. గల్వాన్ ఘటన భారత సైన్యానికి కొత్త పాఠం నేర్పింది. తూటా పేల్చకూడదన్న ఒప్పందాన్ని గౌరవిస్తూనే ఒట్టిచేతులతో ప్రత్యర్థిని మట్టికరిపించే వ్యూహాలకు పదునుపెట్టాల్సిన అవసరాన్ని చాటిచెప్పింది. ఈ నేపథ్యంలో భారత సైన్యం 'ప్లాన్‌-190'కి రూపకల్పన చేసింది. ఆ ప్రకారం.. చైనా సరిహద్దుల్లో విధులు నిర్వహించే ప్రతి సైనికుడు వాతావరణం మార్పులతో సంబంధం లేకుండా ప్రతి 24 గంటలకు ఒకసారి 190 నిమిషాల పాటు కఠోర శిక్షణ తీసుకోవాలి. ఇందులో భాగంగా పుషప్స్‌, సిటప్‌, స్క్వాట్లు, చిన్నప్స్‌ వంటి కసరత్తులు చేయాలి. శీతాకాలం ఇక్కడ ఉష్ణోగ్రత మైనస్‌ 25 డిగ్రీలకు పడిపోతుంది. సముద్ర పట్టానికి దాదాపు 15 వేల అడుగుల ఎత్తులో వీరు విధులు నిర్వర్తిస్తుంటారు.
సాధారణంతో పోలిస్తే ఇక్కడి వాతావరణంలో ఆక్సిజన్‌ 70 శాతమే ఉంటుంది. వాస్తవానికి ఇక్కడ శ్వాస తీసుకోవడమే చాలా కష్టం. అలాంటి ప్రతికూల పరిస్థితుల్లోనూ కఠోర శిక్షణ కొనసాగించాల్సిందే. దీంతోపాటు మానసిక ఆరోగ్యం కోసం 20 నిమిషాలు ధ్యానం చేయాలి. వీటన్నింటితోపాటు వేగంగా ప్రత్యర్థిపై విరుచుకుపడేలా కిక్‌ బాక్సింగ్‌, బురదలో కుస్తీ వంటి యుద్ధ విద్యలూ అభ్యసించాలి. "ఇక్కడ విధులు నిర్వర్తించాలంటే ఇవన్నీ తప్పవు. ఆలోచించేలోపే ఎదురుదాడికి దిగితేనే మనుగడ సాధ్యమవుతుంది. ఈ దిశగా బలగాలను సిద్ధంగా ఉంచుతున్నాం" అని కమాండింగ్‌ అధికారి విజయ్‌ 'ఈనాడు'కు తెలిపారు. 'ఇక్కడ విధులు నిర్వర్తించేవారికి అన్ని రకాల ఆయుధాలను ఉపయోగించేలా తర్ఫీదు ఇస్తాం. ద్విచక్రవాహనం మొదలు భారీ లారీ వరకూ అన్ని వాహనాలనూ సంక్లిష్టమైన పర్వత మార్గాల్లో ఒడుపుగా నడపడం కూడా నేర్పిస్తాం. యుద్ధం వస్తే ఎవరు..ఎలాంటి విధులైనా నిర్వర్తించేలా తీర్చిదిద్దుతాం' అని వెల్లడించారు.
అంచెలంచెలుగా అంతెత్తుకు..
ఎత్తయిన ప్రాంతాల్లో విధులు నిర్వర్తించడం చాలాకష్టం. ఇందుకోసం సైనికులను ఒక పద్ధతి ప్రకారం సన్నద్ధం చేయాల్సి ఉంటుంది. దీనికి మూడు దశల్లో ప్రాథమిక శిక్షణ ఇస్తారు. మొదటి దశలో 9 వేల అడుగుల ఎత్తులో ఆరు రోజుల తర్ఫీదు ఉంటుంది. అక్కడ ఆరోగ్య పరీక్షలు పూర్తయ్యాక 12 వేల అడుగుల ఎత్తుకు తీసుకెళతారు. అక్కడా శిక్షణ, ఆరోగ్య పరీక్షలు పూర్తయ్యాక 15 వేల అడుగుల ఎత్తుకు తీసుకెళ్తారు. అక్కడ నాలుగు రోజుల శిక్షణతోపాటు, 40 కిలోల బరువు ఎత్తుకొని 20 కిలోమీటర్లు నడవాలి. వీటన్నింటిలోనూ ఉత్తీర్ణులైన వారినే ఇక్కడ మోహరిస్తారు.
అసలు శత్రువు వాతావరణమే..
ఇక్కడ పనిచేస్తున్న సైనికులకు అసలు ప్రత్యర్థి వాతావరణమే. శత్రువుపై విజయం సాధించాలంటే ముందు వాతావరణంపై పైచేయి సాధించాలి. తాగడానికి నీళ్లు, తినడానికి తిండి ఇలా అన్నింటికీ సమస్యలే. ఇక్కడ విధులు నిర్వర్తించేవారు నిత్యం కనీసం 4 లీటర్ల నీరు తాగాలి. అత్యంత శీతల ప్రాంతంలో దేహంలో జరిగే జీవక్రియల వల్ల ముక్కు, నోటి నుంటి ఒంట్లోని నీరు వేగంగా ఆవిరి రూపంలో బయటకు వెళుతుంది. అందుకే తగినన్ని నీళ్లు తాగకపోతే డీహైడ్రేషనకు గురవుతారు. దాహం కాకపోయినా నీళ్లు తాగుతూ ఉండాల్సిందే. ‘‘ఇక్కడ నీరు పుష్కలంగా ఉన్నా.. దాన్ని పొందడమే పెద్ద సమస్య. భూగర్భంలో నీళ్లు ఉంటాయి. వాటిని తోడాలంటే మోటార్లు పనిచేయవు. పర్వతప్రాంతం కావడంతో యంత్రాల సామర్థ్యం 40 శాతానికిపైగా తగ్గుతుంది. అందుకే ఇక్కడ నీళ్లు తోడటానికి నానాపాట్లు పడాలి. తోడిన నీటిని సిబ్బంది బసచేసిన బంకర్లకు పైపుల ద్వారా సరఫరా చేయాలి. శీతాకాలంలో ఉష్ణోగ్రత మైనస్‌ 25 డిగ్రీలకు పడిపోతుంది. దాంతో పైపుల్లో నీళ్లు గడ్డకడతాయి. ఇదో పెద్ద సమస్య. దీన్ని అధిగమించేందుకు ప్రత్యేకంగా రూపొందించిన ఇన్సులేటెడ్‌ పైపులు వాడుతున్నాం’ అని సైనిక వర్గాలు తెలిపాయి.