కేంద్రం తీసుకొచ్చిన నూతన వ్యవసాయ చట్టాలతో రైతులకు ప్రమాదం పొంచి ఉందని 'గ్రామీణ, వ్యవసాయ స్థితిగతుల నివేదిక-2020' హెచ్చరించింది. 'నెట్వర్క్ ఆఫ్ రూరల్ అండ్ అగ్రేరియన్ స్టడీస్' సంస్థ ఈ అధ్యయనం చేపట్టి, నివేదిక రూపొందించింది. సోమవారం దిల్లీ ఐఐటీలో జరిగిన కార్యక్రమంలో ఇన్స్టిట్యూట్ డైరెక్టర్ వి.రామ్గోపాల్ రావు దీన్ని విడుదల చేశారు. పల్లెలు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలు, నూతన వ్యవసాయ చట్టాల వల్ల తలెత్తే పరిణామాలను ఈ నివేదిక విశ్లేషించింది. పంటల కొనుగోలులో మార్కెట్ యార్డులను తప్పించి, ప్రైవేటు వారిని అనుమతిస్తూ తీసుకొచ్చిన వ్యవసాయోత్పత్తుల వాణిజ్య(ప్రోత్సాహక, సమన్వయ) చట్టంతో భవిష్యత్తులో ప్రమాదముందని ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
రైతులు స్థానికంగా తగిన ధరలు పొందడంలో కీలకపాత్ర పోషించే వ్యవసాయోత్పత్తుల మార్కెటింగ్ కమిటీ (ఏపీఎంసీ) మండీల వ్యవస్థ ధ్వంసమైతే... వారు ఎవరి మీద ఆధారపడలేని దుస్థితి ఎదురవుతుందని పేర్కొంది. "వ్యాపారులు, దళారులు, ప్రాసెసర్ల ఆధిపత్యాన్ని తగ్గించేందుకు 1970ల్లో ఏంపీఎంసీలను ఏర్పాటు చేశారు. ఈ మండీలు కాలక్రమంలో ఆర్థిక, వ్యాపార, ప్రాసెసింగ్, రవాణా విషయాల్లో బలంగా వేళ్లూనుకున్న కుటుంబాల నియంత్రణలోకి వెళ్లాయి. వీటికి జవాబుదారీతనం కొరవడటం వల్ల రైతులకు సమస్యలు మొదలయ్యాయి. స్థానిక మార్కెట్లుకు సరఫరా పెరిగి ధరలు కుప్పకూలాయి. దీంతో రవాణా ఖర్చులకు భయపడి చిన్న, సన్నకారు రైతులు కళ్లాల వద్దే స్థానిక వ్యాపారులకు అమ్ముకోవడం మొదలుపెట్టారు. 1990ల్లో వచ్చిన సరళీకృత ఆర్థికవిధానాలతో ధరల్లో హెచ్చుతగ్గులు వచ్చి, వ్యవసాయాధార వ్యాపారాలు వృద్ధి చెందాయి. మరోపైపు.. ఆన్లైన్ కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ మార్కెట్లు, కార్పొరేటు సంస్థలు నేరుగా రైతులు, ప్రైవేటు, మార్కెట్ల నుంచి సరకును కొనుగొలు చేసేలా కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు అనుమతించాయి.