వ్యవసాయ రంగానికి సంబంధించి కేంద్రం తీసుకువచ్చిన మూడు చట్టాలపై రైతుల్లో నెలకొన్న ఆందోళన నేపథ్యంలో ఉభయులతో సంప్రదింపులు జరిపేందుకు సుప్రీంకోర్టు మంగళవారం నియమించిన నలుగురు సభ్యుల కమిటీపై రైతు సంఘాలు, విపక్షాలు పెదవి విరిచాయి. సభ్యులంతా గతంలో ఈ చట్టాలకు అనుకూలంగా మాట్లాడినవారేనని పేర్కొంటున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో నిపుణుల కమిటీలో ఉన్న వ్యక్తులెవరు? వారి నేపథ్యమేంటి? కొత్త వ్యవసాయ చట్టాలపై వారి అంతరంగమేంటని చూస్తే..
అనిల్‌ ఘన్వాట్‌
శేత్కరీ సంగఠన్‌ అధ్యక్షుడు. ఇది మహారాష్ట్రలోని రైతులకు సంబంధించిన సంఘం. దీని స్థాపకులు శరద్‌ జోషి. ఆర్థికవేత్త అయిన ఆయన స్విట్జర్లాండ్‌లో ఐక్యరాజ్యసమితి తరఫున పనిచేసేవారు. భారత్‌కు తిరిగి వచ్చాక పుణె దగ్గర భూమి కొనుక్కొని రైతుగా మారారు. ఉల్లి రైతులకు ధర పెంచాలంటూ 1979లో పుణె-నాసిక్‌ రహదారిపై ధర్నా చేసి తొలిసారిగా అందరి దృష్టిని ఆకర్షించారు. గ్రామీణ రైతుల కష్టాలు, నష్టాల గురించి తెలియాలంటే.. వారికి న్యాయం జరగాలంటే పట్టణాల్లోనే ఆందోళన చేయాలని సూచించి, ఆచరించిన వ్యక్తి శరద్‌జోషి. అలా శేత్కారీ సంగఠన్‌ పేరిట రైతుల సంఘాన్ని ఏర్పాటు చేసి.. మహారాష్ట్రలో చెరకు, పత్తి రైతులు తమ ఉత్పత్తుల్ని ఎక్కడైనా అమ్ముకునేలా ప్రభుత్వాన్ని ఒప్పించారు. బహిరంగ విపణి వ్యవస్థ కావాలని కోరుతూ వచ్చారు. ఆయన శిష్యుడు 61 సంవత్సరాల అనిల్‌ ఘన్వాట్‌. వ్యవసాయ చట్టాలను వెనక్కి తీసుకుంటే రోడ్డుపైకి వస్తామంటూ.. హెచ్చరించారు. పంజాబ్‌, హరియాణాల రైతులే చట్టాలను వ్యతిరేకిస్తున్నారనీ.. వారి మాట విని మిగిలిన రైతులందరినీ దెబ్బ తీయొద్దనేది ఆయన సూచన.
అశోక్‌ గులాటి
ప్రముఖ వ్యవసాయ ఆర్థికశాస్త్రవేత్త.. అంతర్జాతీయ ఆర్థిక సంబంధాలపై భారత ఆర్థిక పరిశోధన సంస్థ (ఐసీఆర్‌ఐఈఆర్‌)లో ఆచార్యుడిగా పనిచేస్తున్న గులాటీ గతంలో వ్యవసాయ ధరల కమిషన్‌ ఛైర్మన్‌గా కూడా చేశారు. వాజ్‌పేయీ సర్కారులో ప్రధాని ఆర్థిక సలహా మండలిలో ఉన్నారు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రభుత్వ ఆర్థిక సలహామండలి సభ్యుడిగా, కర్ణాటక ప్రణాళికా మండలి సభ్యుడిగా కూడా చేశారు. అనేక ఆహార ధాన్యాల మద్దతు ధర పెంచటానికి ఈయనే మూలకారకుడని చెబుతారు. కేంద్రం తెచ్చిన వ్యవసాయ చట్టాలపై ఈ మధ్యే ఓ జాతీయ పత్రికకు వ్యాసం రాస్తూ.. "వీటివల్ల కలిగే లాభాలను రైతులకు తెలియజెప్పడంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం విఫలమైంది" అని గులాటి అభిప్రాయపడటం గమనార్హం.
భూపీందర్‌సింగ్‌ మాన్‌