ఏటా నవంబర్ 26న రాజ్యాంగ దినోత్సవం జరుపుకొంటాం. ఆ రోజు భారత రాజ్యాంగానికి ఆమోదం లభించింది. 1950 జనవరి 26న అమల్లోకి వచ్చిన రాజ్యాంగం.. 70 ఏళ్లు పూర్తి చేసుకుంది.
ఈ నేపథ్యంలో రాజ్యాంగ నిపుణుడు సుభాష్ సి.కశ్యప్తో ఈటీవీ భారత్ ముచ్చటించింది. 7,8,9వ లోక్సభలకు ప్రధాన కార్యదర్శిగా వ్యవహరించిన కశ్యప్.. రాజ్యాంగ విశిష్టతపై మాట్లాడారు.
రాజ్యాంగం రూపొందించుకుని 70 ఏళ్లు పూర్తి కావొస్తుంది. ఈ సమయంలో మీకు ఎన్నో అనుభవాలు ఎదురై ఉంటాయి. ఇన్నేళ్లలో భారత్ ప్రయాణం ఎలా ఉందని మీరు భావిస్తున్నారు?
మన రాజ్యాంగం అద్భుతమైనది. చాలా భిన్నమైనది. దీనంతటికీ కారణం గొప్ప మేధావులు సమష్టిగా భవిష్యత్తు ఆశయాలకు తగ్గట్టుగా రాజ్యాంగాన్ని రచించారు. నాయకులు, దేశభక్తులు, విద్యావేత్తలు మూడేళ్లలో అతిపెద్ద రాజ్యాంగ రచనను పూర్తి చేసి రికార్డు సృష్టించారు. భారత రాజ్యాంగం కాల పరీక్షలో నెగ్గింది. రెండో ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత రూపొందిన పలు దేశాల రాజ్యాంగాల తరహాలో రద్దుగానీ, పునర్ రచనగానీ జరగలేదు. ఇన్నేళ్లుగా జాతీయ సమగ్రతను కాపాడుతూ వస్తోంది. అయితే రాజ్యాంగంపై సరైన అవగాహన లేక చాలా మందికి అనేక అంశాల గురించి తెలియకపోవటం దురదృష్టకరం. రాజ్యాంగం ప్రసాదించిన హక్కులను పొందాం... కానీ సూచించిన విధులను నిర్వర్తించటంలో విఫలమయ్యాం.
ఇప్పటివరకు మన రాజ్యాంగంలో చాలా సవరణలు చేశారు. ఇలా కాలానుగుణంగా సవరణలు చేయటం ఎంతమేరకు అవసరం?
రాజ్యాంగమనేది స్వభావంలో అత్యంత దృఢంగా ఉండకూడదు. కొన్ని నిబంధనల్లో ఆయా సమయాల్లో వచ్చే డిమాండును అనుసరించి పునఃపరిశీలన, సవరణ, మార్పులకు అవకాశం ఉండాలి. రాజ్యాంగంలోని 11వ భాగంలోని అధికరణ 368ను ఉపయోగించి కాలానుగుణంగా ఇప్పటివరకు సవరణలు చేశారు. ఇలా 1950 నుంచి 103 సవరణలు చేశారు. అధికరణ 370 గురించి ఈ మధ్యకాలంలో చాలా చర్చ జరిగింది. ఆ అధికరణను మార్చేందుకు ఎలాంటి రాజ్యాంగ సవరణ అక్కర్లేదు. ఎందుకంటే అది స్వతహాగా మారేందుకు అవకాశం ఉంటుంది. అయినా అధికరణ 370ను రద్దు చేయలేదు. అందులోని కొన్ని నిబంధనలను మార్చారు.
పార్లమెంటులో సరైన చర్చ జరగకుండానే ఆత్రంగా రాజ్యాంగ సవరణలు చేస్తోందని ప్రభుత్వాన్ని విమర్శిస్తున్నాయి ప్రతిపక్షాలు. ఈ నేపథ్యంలో పౌరసత్వ సవరణ చట్టానికి వ్యతిరేకంగా నిరసనలు వెల్లువెత్తాయి. రాజ్యాంగం ప్రమాదపు అంచులో ఉందని పలువురు ఆరోపిస్తున్నారు. ఈ తాజా పరిణామాలపై మీరేం చెబుతారు?