భారీ యుద్ధ ట్యాంకులు.. మైదాన ప్రాంత పోరాటాల్లో రారాజులు. అయితే శీతల, పర్వతమయ ప్రాంతాల్లో వాటికి స్థానం లేదు. భారంగా.. గంటకు 50 కిలోమీటర్ల కన్నా తక్కువ వేగంతో కదిలే ఈ శకటాలు ప్రతికూల వాతావరణంలో మెరుగ్గా పోరాడలేవు. పైగా వాటిని అక్కడికి తరలించడమూ కష్టమే. అందుకే అలాంటి ప్రాంతాల్లోకి వాటిని పంపే ఆలోచనను సైన్యాలు చేయవు.
భారత సైన్యం దీన్ని మార్చేసింది. సరిహద్దుల్లో చైనాకు ముకుతాడు వేయాలన్న దృఢ నిశ్చయంతో ప్రధాన యుద్ధ ట్యాంకులైన టి-72, టి-90లను కొన్నేళ్ల కిందటే తూర్పు లద్దాఖ్‌కు తరలించింది. ఇప్పుడు అవి డ్రాగన్‌పై గర్జించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయి.
తూర్పు లద్దాఖ్‌లో ఎత్తయిన పర్వతాలు, లోయలే అధికం. అయితే చుషుల్‌, దెమ్‌చోక్‌ వంటి చోట్ల పీఠభూములు లాంటివీ ఉన్నాయి. ఆ ప్రాంతాలు ట్యాంకు యుద్ధానికి అనువైనవని భారత్ కొన్నేళ్ల కిందటే గుర్తించింది. అయితే ఈ శకటాలు ప్రధానంగా మైదాన ప్రాంతాల్లో, సాధారణ ఉష్ణోగ్రతల్లో పని చేయడానికి రూపొందినవే. ఈ నేపథ్యంలో తన అమ్ములపొదిలోని టి-72 యుద్ధ ట్యాంకుకు ప్రత్యేకంగా మార్పులు చేసి, 2014లో తూర్పు లద్దాఖ్‌లో భారత్ మోహరించింది. తీవ్ర శీతల వాతావరణాన్ని తట్టుకొనే కందెనలు, ప్రత్యేక ‘వింటర్‌ గ్రేడ్‌ డీజిల్‌’ సాయంతో వాటిని నిర్వహిస్తోంది. రాత్రివేళ ఈ యంత్రాలను వేడిగా ఉంచేందుకు కనీసం రెండుసార్లు ఇంజిన్లను ఆన్‌ చేయడం వంటి చర్యలను మన సైనికులు చేపట్టేవారు.
తరలింపు ఇలా..
2015 నుంచి విస్తృత స్థాయిలో ట్యాంకులను లద్దాఖ్‌కు తరలించడం భారత్ మొదలుపెట్టింది. 45 టన్నుల బరువుండే ఈ శకటాలను తొలుత.. సముద్ర మట్టానికి 11వేల అడుగుల ఎత్తులో ఉన్న లేహ్‌ విమానాశ్రయానికి వాయు మార్గంలో తరలించాలి. అక్కడి నుంచి తూర్పు లద్దాఖ్‌లోని గమ్యస్థానానికి చేర్చాలి. 2015-16లో 'సి-17 గ్లోబ్‌మాస్టర్‌' రవాణా విమానంలో విడతకు ఒక ట్యాంకును మాత్రమే తరలించాం. రోజుకు ఒక్కసారి మాత్రమే విమానాన్ని నడిపాం. ఆ తర్వాత ఒక విడతలో రెండు ట్యాంకులను తరలించాం. రోజుకు ఒకటి కన్నా ఎక్కువ సర్వీసులను నడిపాం. ఏడాది పాటు ఈ కసరత్తు సాగింది. ఆ తర్వాత అధునాతనమైన టి-90 ట్యాంకులను తరలించాం. ఇప్పుడు ఎలాంటి ట్యాంకు యుద్ధానికైనా మేం సిద్ధం’’ అని సైనిక ఉన్నతాధికారి ఒకరు 'ఈటీవీ భారత్'తో తెలిపారు. ప్రస్తుతం లద్దాఖ్‌లో వందల ట్యాంకులు కొలువుదీరాయి.
ఎంత కాలమైనా సరే..