కదం తొక్కుతూ కదిలే జనసమూహాలతో పదం కలిపి నిశ్శబ్ద మృత్యుఘాతాలతో విరుచుకుపడటం కరోనా వైరస్‌ నైజం. కాబట్టే 21 రోజుల దిగ్బంధాన్ని ప్రకటిస్తూ ఎక్కడివారు అక్కడే, ఎవరిళ్లకు వాళ్లే పరిమితం కావాలన్నది మార్చి 24న కేంద్ర ప్రభుత్వం జారీచేసిన ఆదేశాల సారాంశం! కొవిడ్‌ విజృంభణకు కళ్ళెం వేసి అది అంటువ్యాధిగా మారకుండా నియంత్రించేందుకు కేంద్రం ప్రకటించిన దిగ్బంధం- లక్షలాది వలస శ్రామికులపై పిడుగుపాటులా మారింది. రోజూ నాలుగు లక్షల మందికి భోజన సదుపాయం కల్పిస్తామని ప్రకటించినా, ఊళ్లకు వెళ్లడానికే సిద్ధపడిన వేలమంది కోసం దిల్లీ ప్రభుత్వం 570 బస్సులు, యూపీ ప్రభుత్వం ఆదరాబాదరా వెయ్యి బస్సులు నడిపాయి. వలస కూలీల్ని సొంత ఊళ్లకు పంపించడానికి బిహార్‌, రాజస్థాన్లూ విస్తృతంగా బస్సుల్ని తిప్పాయి. సందట్లో సడేమియాలా ఘజియాబాద్‌ పరిసర ప్రాంతాలకు చెందిన వలస కూలీల కుటుంబాల్ని యూపీ బిహార్లకు తరలించిన ప్రైవేటు ఆపరేటర్లు- 50 సీట్ల బస్సులో 120మందిని కుక్కి, మరెంతోమందిని బస్సుపైన ఎక్కించి చేసిన విన్యాసం కరోనా ముప్పునకు ప్రత్యేక ఆహ్వానం పలికేటంత తీవ్రమైనది.
మానవీయ వ్యూహాలేవి?
మరోవంక బరేలీ చేరిన వలస కూలీల్ని కూర్చోబెట్టి సోడియం హైపోక్లోరైట్‌ ద్రావణం పిచికారీ చేసిన వైనం నిర్ఘాంతపరుస్తోంది. ఈ అమానుషానికి తెగించిన యూపీ అధికారగణం- వలస కూలీల బట్టలపై వైరస్‌ ఆనవాళ్లను నాశనం చెయ్యడానికే ద్రావణాన్ని పిచికారీ చేయాల్సివచ్చిందని సమర్థించుకోవడం నగుబాటు! ఆ ద్రావణాన్ని మనుషుల మీద ప్రయోగించరాదన్న కచ్చితమైన నిషేధాలున్నా- సంక్లిష్ట పరిస్థితుల్లో కొత్త తలనొప్పులు తెచ్చిపెట్టే అధికారుల దుందుడుకుతనం క్షమార్హం కాదు. గుజరాత్‌లోని సూరత్‌లోనూ రవాణా సదుపాయం కోసం వలస కూలీల ఆగ్రహం కట్టలు తెంచుకొని శాంతి భద్రతల పరిస్థితి ఉత్పన్నమైన నేపథ్యంలో- వలసదారుల ఆందోళనల్ని ఉపశమింపజేసే మానవీయ వ్యూహాలు అన్నిచోట్లా సమర్థంగా పట్టాలకెక్కాలి!
సాందరన శిబిరాలు
జన సంచారాన్ని కట్టుదిట్టంగా నియంత్రించకుంటే కరోనా కోరల్లో చిక్కి విలవిల్లాడాల్సి వస్తుందని భారతీయ వైద్యపరిశోధన మండలి (ఐసీఎమ్‌ఆర్‌) విస్పష్టంగా హెచ్చరించినందునే మోదీ ప్రభుత్వం దేశవ్యాప్త దిగ్బంధాన్ని అమలుచేస్తోంది. సర్కారీ లెక్కల మేరకే మూడు లక్షలమంది వలస కూలీలు లాక్‌డౌన్‌ నిబంధనల్ని ఉల్లంఘించారంటూ- జిల్లాలు రాష్ట్రాల సరిహద్దుల్ని మూసేసి, చిక్కుబడిపోయిన శ్రామికుల కోసం హైవేల వెంబడి సాంత్వన శిబిరాలు నెలకొల్పాలని కేంద్రం నిర్దేశించింది. అందుకోసం విపత్తు సహాయ నిధుల్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు వినియోగించుకోవాలని సూచించింది. జీవన్మరణ సమస్యగా మారిన యుద్ధంలో కరోనాపై మనం గెలవాల్సిందేనన్న ప్రధాని మాటే- యావత్‌ జాతి మనోగతం. నిరక్షరాస్యులైన వలస కూలీల్లో కొవిడ్‌ ముప్పు తీవ్రత పట్ల సదవగాహన కల్పించడం నేటి అవసరం! ఏ మాత్రం ప్రమత్తత అయినా ఎంత వినాశకరమో, భౌతిక దూరం ఎంత ప్రాణావసరమో నిరూపించే నిదర్శనాలు దేశీయంగానే పోగుపడుతున్నాయి.
వలస శ్రామికుల్లో స్పృహ పెంచాలి