సోషల్ ఇంజినీరింగ్... ఆధునిక రాజకీయాల్లో సరికొత్త విజయ రహస్యం. 2014 లోక్సభ ఎన్నికల్లో భాజపా ప్రభంజన విజయం తర్వాత బాగా ప్రాచుర్యం పొందిన వ్యూహం. ముఖ్యంగా ఉత్తర్ప్రదేశ్లో అప్పటివరకు ఎవరి దారి వారిదే అన్నట్టు ఉన్న వేర్వేరు సామాజిక వర్గాలు భాజపావైపు ఆకర్షితులయ్యేలా అమిత్ షా అమలు చేసిన ప్రణాళికలు అప్పట్లో సర్వత్రా చర్చనీయాంశమయ్యాయి. ఇప్పుడు బిహార్ శాసనసభ ఎన్నికల వేళ అలాంటి ప్రయత్నమే చేస్తున్నారు జేడీయూ అధినేత నితీశ్ కుమార్. ఏకంగా ప్రత్యర్థి ఓటు బ్యాంకుపైనే గురిపెట్టి... సరికొత్త రాజకీయానికి తెరతీస్తున్నారు.
డి-ఎం-వై ఫార్ములా
బిహార్ రాజకీయాల్లో దళితులు(డి), ముస్లింలు(ఎం), యాదవులు(వై) ఎంతో కీలకం. రాష్ట్రంలో దాదాపు 50 శాతం ఓట్లు వారివే. ఏ కూటమి అధికారం చేపడుతుందో నిర్ణయించడంలో ఆ మూడు వర్గాలే కీలకం. అందుకే ఆ వర్గాలపై గురిపెట్టారు నితీశ్.
దళితులు, ముస్లింలను ఆకట్టుకునేందుకు ఎప్పటి నుంచో ప్రయత్నాలు చేస్తున్నారు జేడీయూ అధినేత.
దళిత నేత జితన్ రామ్ మాంఝీకి ఓసారి ముఖ్యమంత్రిని చేశారు నితీశ్. ఉదయ్ నారాయణ్ చౌదరికి రెండుసార్లు శాసనసభ స్పీకర్గా అవకాశం ఇచ్చారు. అత్యధిక సంఖ్యలో దళితులకు మంత్రివర్గంలో చోటు కల్పించారు. ఆ వర్గం కోసం అనేక సంక్షేమ పథకాలు ప్రారంభించారు. ఇలాంటి వ్యూహాలతో వారి మనసు గెలుచుకోవడంలో కొంతమేర సఫలమయ్యారు నితీశ్.
ప్రత్యర్థి బలంపై గురి
ముస్లింలు, యాదవులు ఎప్పటి నుంచో మహాకూటమి(ఆర్జేడీ-కాంగ్రెస్)కే మద్దతిస్తూ వస్తున్నారు. ఇప్పుడు ఆ రెండు వర్గాలపై ప్రత్యేక దృష్టిసారించారు నితీశ్. ప్రధాన ప్రత్యర్థి రాష్ట్రీయ జనతా దళ్ను ఉక్కిరిబిక్కిరి చేసేలా 'ఆపరేషన్ ఆకర్ష్' అమలు చేస్తున్నారు.
నితీశ్ వ్యూహంతో ఆర్జేడీ ఎమ్మెల్యేలు ఏడుగురు జేడీయూలో చేరారు. వీరిలో అత్యధికులు యాదవులు, ముస్లింలే. వీరి రాకతో ప్రత్యర్థి ఓటు బ్యాంకుకు గండిపడి, తమకు ఆయా వర్గాల మద్దతు లభిస్తుందని ఆశిస్తోంది జేడీయూ. అనుకున్నట్టు జరిగితే... ముస్లిం వర్గంపై మంచి పట్టున్న గులామ్ రసూల్ బలియావీ వంటి నేతలు జేడీయూలో ఇకపై కీలక పాత్ర పోషించే అవకాశం ఉంది.
మరోమారు ఎన్డీఏ విజయమే లక్ష్యంగా నితీశ్ అమలుచేస్తున్న ఈ నయా వ్యూహం ఏమేర ఫలిస్తుందో వేచి చూడాలి.