కరోనా పాజిటివ్‌ వస్తే భయపడాల్సిన పనిలేదు. ఆసుపత్రులకు పరుగులు తీయాల్సిన అవసరమూ లేదు. అవగాహనతో ధైర్యంగా ఉంటే కరోనాను సగం జయించినట్లే. భారతీయ వైద్య పరిశోధన మండలి (ఐసీఎంఆర్‌) మార్గదర్శకాల ప్రకారం.. ఎటువంటి లక్షణాలు లేని పాజిటివ్‌లు, స్వల్ప లక్షణాలున్నవారు ఇంట్లోనే ఉండి చికిత్స పొందవచ్చు. ఇలా తెలుగు రాష్ట్రాల్లో వేల మంది ఇంట్లో ఉండి కోలుకున్నారు. కోలుకుంటున్నారు. అయినా కొన్ని ప్రశ్నలు మనల్ని నిత్యం వెంటాడుతూనే ఉన్నాయి.
ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో పాజిటివ్‌ వచ్చినా స్వల్ప లక్షణాలున్నవారు, అసలు లక్షణాలు లేనివారు ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? పని ప్రదేశాల్లో పాటించాల్సిన నిబంధనలేమిటి? ఒకవేళ ఇంట్లో, ఆఫీసుల్లో సన్నిహితుల్లో ఎవరికైనా కరోనా వస్తే ఏం చేయాలి? అసలు ఎవరు పరీక్షలు చేయించుకోవాలి? ఎలాంటి పరిస్థితుల్లో ఆసుపత్రులకు వెళ్లాలి? ఇలా ప్రజలను నిరంతరం వెన్నాడుతున్న ఎన్నో సందేహాలు ఎన్నో. అలాంటి వాటిని ప్రముఖ జనరల్‌ ఫిజీషియన్‌ డాక్టర్‌ ఎంవీ రావు సమాధానాలిచ్చారు.
85 శాతం మందికి ప్రమాదం ఉండదు
కొవిడ్ అనేది ఒక వైరస్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌. దీని జీవితకాలం వారం, రెండు వారాలే. ఆ తర్వాత క్రమేణా శరీరంలో దాని ప్రభావం తగ్గిపోతుంది. వైరస్‌ సోకినవారిలో 85 శాతం మందిలో ఎటువంటి ప్రమాదం ఉండదు. కరోనా సోకినా.. వారిలో ఎటువంటి లక్షణాలు కనిపించవు. ఆ వ్యక్తికి తెలియకుండానే వైరస్‌ సోకి తగ్గిపోవచ్చు కూడా. కొంత కాలం తర్వాత శరీరంలో యాంటీబాడీస్‌ వృద్ధి చెందుతాయి. కేవలం 15 శాతం మందిలోనే లక్షణాలు కనిపించడం, కొంత తీవ్రత పెరగడం వంటివి చూస్తున్నాం. ఇందులోనూ కేవలం 5 శాతం మందికి మాత్రమే ఐసీయూలో చికిత్స అందించాల్సి వస్తోంది. అందుకే అవగాహనతో ధైర్యంగా ఉంటే సగం కరోనాని జయించినట్లే. కొవిడ్ కొత్త జబ్బు కాబట్టి దీని గురించి శాస్త్రపరమైన అవగాహన కూడా ఇప్పుడిప్పుడే పెరుగుతోంది.
కరోనా బాధితులు 5 రకాలు
1. లక్షణాలు లేనివారు(ఎసింప్టమేటిక్‌)
2. అతి స్వల్ప, స్వల్ప లక్షణాలున్నవారు(మైల్డ్‌)
3. మధ్యస్థ లక్షణాలున్నవారు(మోడరేట్‌)
4. తీవ్ర లక్షణాలున్నవారు(సివియర్‌)
5. పరిస్థితి విషమించినవారు(క్రిటికల్‌)
వీరిలో లక్షణాలు తీవ్రంగా ఉన్నవారిని, పరిస్థితి విషమించినవారిని, మధ్యస్థ లక్షణాలున్నవారిని ఎలాగూ ఆసుపత్రిలోనే చేర్చి, చికిత్స అందించాల్సి ఉంటుంది. ఇక ఇంట్లో ఐసొలేషన్‌లో ఉంటూ చికిత్స పొందుతున్న మిగిలిన 2 రకాల లక్షణాలున్నవారు.. ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? ఎప్పుడు ఆసుపత్రికి వెళ్లాలి? ఇంట్లోనే ఐసొలేషన్‌లో ఉంటే పాటించాల్సిన విధి విధానాలేమిటి?మళ్లీ పరీక్షలు చేయించుకోవాలా? అనేవి ముఖ్యమైన అంశాలు.
లక్షణాలు లేనివారు
* పాజిటివ్‌గా నిర్ధరణ అవుతుంది. కానీ వీరిలో ఎటువంటి లక్షణాలు ఉండవు.
* ఆరోగ్యంగా ఉన్నవారు, 60 ఏళ్ల కంటే తక్కువ వయసు ఉన్నవారు దీని గురించి ఏమాత్రం కంగారు పడొద్దు.
* వీరికి ప్రత్యేకమైన మందులేవీ అవసరం లేదు.
* సమయానికి పడుకోవడం, సరిగా భోజనం చేయడం, కంగారు పడకుండా ఉండడం వంటివి చేస్తే చాలు.
* ఒకవేళ వీరిలో అధిక రక్తపోటు, మధుమేహం, గుండె, మూత్రపిండాలు, కాలేయం, మెదడు, తదితర దీర్ఘకాలిక వ్యాధులతో బాధపడేవారు, 60 ఏళ్ల పైబడినవారుంటే.. వారి ఆరోగ్యం బాగానే ఉంది.. ఇంట్లోనే ఉండొచ్చని వైద్యులు ధ్రువీకరించాలి.
* హెచ్‌ఐవీ, క్యాన్సర్‌, అవయవమార్పిడి, శస్త్రచికిత్సలు జరిగినవారిలో లక్షణాలు లేకపోయినా వారు ఆస్పత్రుల్లోనే ఉండాలి.
* వీరు 10 రోజుల పాటు ఐసొలేషన్‌లో ఉండాలి. ఆ తర్వాత కూడా రోగ లక్షణాలను గమనిస్తూ మరో 7 రోజులు ఇంటి పట్టునే ఉండాలి.
అతి స్వల్ప, స్వల్ప లక్షణాలున్నవారు
* సాధారణంగా వైరస్‌ వచ్చిన తర్వాత ఒకరి నుంచి మరొకరికి వ్యాప్తి చెందుతుంది. కానీ కరోనాలో మాత్రం లక్షణాలు రాకముందు నుంచే వ్యాప్తికి అవకాశాలున్నాయి.
* జ్వరం, దగ్గు వంటి లక్షణాలు రావడానికి 2, 3 రోజుల ముందు నుంచి కూడా.. వీరి ద్వారా ఇతరులకు వైరస్‌ వ్యాప్తి చెందే అవకాశాలున్నాయి. అయితే ఎంత ఎక్కువగా, తీవ్రంగా ఉంటుందో ఇంకా తేలలేదు.
* వీరిలో జ్వరం 101 డిగ్రీల ఫారెన్‌హీట్‌ కంటే తక్కువగా ఉంటుంది.
* అప్పుడప్పుడూ పొడి దగ్గు ఉంటుంది.
* కొద్దిగా గొంతునొప్పి కూడా ఉండొచ్చు.
* ఆక్సిజన్‌ స్థాయి రక్తంలో 95 అంతకంటే ఎక్కువ శాతం ఉంటుంది.
* ఆయాసం ఏమీ ఉండదు. వీరిని కూడా 10 రోజులు ఐసోలేషన్‌లో ఉంచాలి. మరో 7 రోజులు ఇంటినుంచి బయటకు రావద్దు.
మధ్యస్థ లక్షణాలున్నవారు
* వీరిలో జ్వరం 101 డిగ్రీల ఫారెన్‌హీట్‌ కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది.
* తరచూ పొడి దగ్గు, గొంతునొప్పి ఉంటాయి.
* ముఖ్యంగా వీరి రక్తంలో ఆక్సిజన్‌ శాతం 90-94 శాతం ఉంటుంది.
* ఊపిరి పీల్చడం, విడవడం నిమిషానికి 24-30 మధ్యలో ఉంటుంది.
* వీరు ఆసుపత్రిలో ఆక్సిజన్‌ సాయంతో వైద్యసేవలు పొందాల్సి ఉంటుంది.
* వీరితో పాటు తీవ్ర లక్షణాలు, విషమంగా ఉన్నవారిని ఆసుపత్రిలో చేర్పించాలి.
ఎవరికి పరీక్షలు?
కొవిడ్ కేసుల సంఖ్య పెరుగుతున్నందున.. కొందరు తమలో లక్షణాలు లేకపోయినా కూడా కరోనా ఉందేమోనన్న అనుమానంతో పరీక్షల కోసం వరుసల్లో నిలబడుతున్నారు. ఆఫీసుల్లో, అపార్టుమెంటుల్లో ఒకరికి వస్తే.. అందులో పనిచేసేవారు, అక్కడుంటున్నవారు అందరూ పరీక్షించుకోవడానికి పరుగులు పెడుతున్నారు. నిజానికి పరీక్షలు ఎవరికి అవసరం?
* జలుబు, దగ్గు, గొంతునొప్పి, జ్వరం వంటి లక్షణాలున్నవారికి
* తీవ్ర శ్వాసకోశ ఇన్‌ఫెక్షన్లతో బాధపడుతున్నవారికి
* గత రెండు వారాల్లో కొవిడ్ పాజిటివ్‌గా నిర్ధరించిన వ్యక్తికి దగ్గరగా మెలిగి, లక్షణాలు గుర్తిస్తే..
* ఆరోగ్య కార్యకర్తల్లో లక్షణాలుంటే...
* పాజిటివ్‌ వ్యక్తి కుటుంబంలో లక్షణాలు కనిపించకపోయినా.. అధిక రక్తపోటు, మధుమేహం, గుండె, మూత్రపిండాల జబ్బు.. తదితర దీర్ఘకాలిక వ్యాధులతో బాధపడుతున్నవారు, వృద్ధులుంటే వారు పరీక్షలు చేయించుకోవాలి.
ఎందుకు కొవిడ్ ప్రమాదం
కొవిడ్ వైరస్‌ సాధారణంగా శ్వాస వ్యవస్థలోకి ప్రవేశించి, తేలికపాటి గొంతునొప్పి నుంచి జ్వరం వంటి సమస్యలనే తెచ్చిపెడుతుంది. చాలామందిలో తేలికగానే తగ్గిపోతుంది కూడా. కొంత మందిలో ఇది న్యుమోనియాకు దారి తీస్తోంది. కానీ అతి కొద్దిమందిలో మాత్రం.. వైరస్‌ తగ్గినా.. అది రాజేసిన నిప్పురవ్వతో శరీరంలో వాపు (ఇన్‌ఫ్లమేషన్‌) ప్రక్రియ మొదలవుతోంది. ఈ సమయంలో మనలోని రోగనిరోధక వ్యవస్థ కొంత అతిగా స్పందించి సైటోకైన్స్‌ వంటి ఎన్నో రసాయనాలను ఉద్ధృతంగా విడుదల చేస్తోంది. దీన్నే ‘సైటోకైన్‌ స్టార్మ్‌’ అంటున్నారు. ఈ మార్పుల వల్ల రక్తనాళాల్లోపల అతి సున్నితంగా, మృదువుగా ఉండే ‘ఎండోథీలియం’ పొర దెబ్బతినటం (వాస్క్యులోపతి) కూడా ఆరంభమవ్వొచ్చు. ఈ దుష్పరిణామాల వల్ల రక్తనాళాల్లో రక్తం గడ్డకడుతుంది. దీంతో శరీరంలోని కీలక అవయవాలకు కూడా రక్తం, దాని ద్వారా అందాల్సిన ఆక్సిజన్‌, రసాయనాలు, పోషకాల వంటివి అందకుండా పోతాయి. ఇలా పరిస్థితి ప్రమాదకరంగా పరిణమిస్తోంది.
ఐసొలేషన్‌లో ఉన్నప్పుడు..
* అస్సలు ఆందోళనకు గురికావద్దు. భయాందోళనలతో రోగ నిరోధక శక్తి తగ్గుతుంది.
* మనసు ప్రశాంతంగా ఉంచే అంశాలపై దృష్టిపెట్టాలి.
* నచ్చిన పుస్తకాలు చదువుకోవాలి.
* ఎక్కువగా కొవిడ్ వార్తలు టీవీలో చూడొద్దు. అందులో మరణాల గురించి దృశ్యాలు చూస్తే అనవసర ఆందోళనలు కలుగుతాయి.
* సంగీతం వినండి. నచ్చినవారితో వీడియో కాల్స్‌లో మాట్లాడాలి.
* రోజూ బీపీ, జ్వరం, రక్తంలో ఆక్సిజన్‌ ఎంతుంది? ఆయాసం వస్తోందా? కళ్లు తిరుగుతున్నాయా? ఇలాంటివి పరీక్షించుకోవాలి.
* జలుబు, దగ్గు, గొంతునొప్పి లక్షణాలున్నప్పుడు నిత్యం మూడు పూటలా ఆవిరి పట్టాలి.
* రోగ నిరోధక శక్తిని పెంపొందించే ఆహారాలను తీసుకోవాలి.
పాజిటివ్‌ వచ్చిన వారిలో 10 రోజుల తర్వాత లక్షణాలేమీ లేకపోతే మళ్లీ పరీక్ష చేయించుకోవాల్సిన అవసరం లేదు.
ఇంట్లో జాగ్రత్తలు
* ఇతరులకు వైరస్‌ వ్యాప్తి చెందకుండా ఉండడం కోసం కొవిడ్ బాధితుడు ఇంట్లోనే విడి గదిలో ఉండాలి.
* ఎన్‌ 95 మాస్క్‌ ధరించనక్కర్లేదు. సర్జికల్‌ మాస్క్‌ మాత్రం ధరించాలి.