గోదావరి- కావేరి (Godavari-kaveri) అనుసంధానాన్ని జాతీయ జల అభివృద్ధి సంస్థ (NWDA) ఖరారు చేసింది. తుది సమగ్ర ప్రాజెక్టు నివేదిక (DPR)ను రూపొందించి రాష్ట్రాలకు పంపింది. తెలంగాణలోని ఇచ్చంపల్లి వద్ద గోదావరి నది (Godavari river)పై బ్యారేజీ నిర్మించి తమిళనాడులో కావేరి నదిపై ఉన్న గ్రాండ్‌ ఆనకట్ట వరకు 247 టీఎంసీల నీటిని మళ్లించి సాగు, తాగు, పారిశ్రామిక అవసరాలకు సరఫరా చేసే ఈ పథకానికి 2020-21 ధరల ప్రకారం రూ. 85,962 కోట్ల వరకూ ఖర్చవుతుందని తేల్చింది. రోజుకు 2.2 టీఎంసీల చొప్పున నీటిని మళ్లించే ఈ పథకం వల్ల తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్, తమిళనాడులో 4.53 లక్షల హెక్టార్ల కొత్త ఆయకట్టుకు, 4.91 లక్షల హెక్టార్ల ఆయకట్టు స్థిరీకరణకు నీరందుతుందని పేర్కొంది.
ఇచ్చంపల్లి నుంచి 2.2 టీఎంసీలు
తెలంగాణలోని జయశంకర్‌ భూపాలపల్లి జిల్లా మహదేవపూర్‌ మండలంలోని ఇచ్చంపల్లి వద్ద గోదావరి నదిపై బ్యారేజీ నిర్మాణం చేపడతారు. దీని నిల్వ సామర్థ్యం 15.89 టీఎంసీలు. ఈ బ్యారేజీ బ్యాక్‌వాటర్‌ ప్రభావం కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతల పథకంలో భాగంగా నిర్మించిన మేడిగడ్డ బ్యారేజీపై ఉండదని డీపీఆర్‌ పేర్కొంది. ఇచ్చంపల్లి బ్యారేజీ నుంచి రోజూ 2.2 టీఎంసీల నీటిని నాగార్జునసాగర్‌కు మళ్లిస్తారు. మార్గంమధ్యలో గొట్టిముక్కల బ్రాంచి కాలువ కింద నల్గొండ జిల్లాలోని మునుగోడు, చండూరు ప్రాంతాల్లో 80 వేల హెక్టార్ల కొత్త ఆయకట్టుకు సాగునీరందిస్తారు.
ఎస్సారెస్పీ రెండో దశ కింద లక్షా 78 వేల హెక్టార్లు, శ్రీశైలం ఎడమగట్టు కాలువ కింద లక్షా 9 వేల హెక్టార్లకు నీరందుతుందని డీపీఆర్‌ (Dpr) పేర్కొంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో నాగార్జునసాగర్‌ కుడి కాలువ కింద లక్షా 26 వేల హెక్టార్లకు, నాగార్జునసాగర్‌- సోమశిల కింద లక్షా 68 వేల హెక్టార్ల కొత్త ఆయకట్టుకు నీరందుతుంది. సోమశిల -కావేరి మధ్య 2 లక్షల 5 వేల హెక్టార్ల కొత్త ఆయకట్టుకు, కావేరి డెల్టా కింద 78,250 హెక్టార్ల ఆయకట్టు స్థిరీకరణకు నీరందుతుంది. మూడు రాష్ట్రాల్లో తాగు, పారిశ్రామిక అవసరాలకు కేటాయింపులు అదనం. చెన్నై నగరానికి తాగు, పారిశ్రామిక అవసరాలకు ప్రత్యేకంగా 25 టీఎంసీలు కేటాయించారు.
నీటి లభ్యత ఇలా...
నదుల అనుసంధానంలో భాగంగా ఒడిశాలోని మహానది నుంచి గోదావరికి మళ్లించి, ఇక్కడి నుంచి కావేరి వరకు మళ్లించాలన్నది తొలుత ప్రతిపాదించారు. మహానదిలో మిగులు జలాలు లేవంటూ ఒడిశా అంగీకరించలేదు. దీంతో మొదట గోదావరి నుంచే నీటిని మళ్లించాలని, రెండో దశలో బ్రహ్మపుత్ర- గంగ- సువర్ణరేఖ- మహానది- గోదావరి అనుసంధానం చేపట్టాలని తాజాగా నిర్ణయించారు.
జాతీయ జల అభివృద్ధి సంస్థ (NWDA) నివేదిక ప్రకారం శ్రీరామసాగర్‌- ఇచ్చంపల్లి మధ్య ఎగువ, దిగువ అవసరాలు, దిగువన ప్రతిపాదనలో ఉన్న ప్రాజెక్టుల అవసరాలు పోనూ 75 శాతం నీటి లభ్యత కింద 176.65 టీఎంసీల లభ్యత ఉంటుంది. ఇంద్రావతి నుంచే వచ్చేవి, ఛత్తీస్‌గఢ్‌కు కేటాయించి ఇంకా నిర్మాణాలు ప్రారంభం కానివి.. ఇలా అన్నీ కలిసి ఇచ్చంపల్లి వద్ద మొత్తం 324 టీఎంసీల నీటి లభ్యత ఉంటుందని, ఇందులో 247 టీఎంసీలు గోదావరి- కావేరి అనుసంధానానికి మళ్లిస్తామని డీపీఆర్‌లో వివరించారు.
రాష్ట్రాల అభిప్రాయాలకు చోటు...
డీపీఆర్‌లో రాష్ట్రాలు వ్యక్తం చేసిన అభిప్రాయాలకు కూడా ఎన్‌డబ్ల్యూడీఏ (NWDA) చోటు కల్పించింది. తమకు ఇప్పటికే నీటి లోటు ఉందని, వేసవిలో ఎదురయ్యే నీటి ఎద్దడిని పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని ఛత్తీస్‌గఢ్‌ పేర్కొంది. తమ అవసరాలకు పోనూ మిగులు జలాలు లేవని తెలిపింది. బేసిన్‌లోని అన్ని అవసరాలను పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని, మిగులు ఉందని తేల్చాలని, ఇందుకోసం కేంద్ర ప్రభుత్వమే నీటి లభ్యతపై అధ్యయనం చేయించాలని తెలంగాణ సూచించింది. ఇప్పుడే అవగాహన ఒప్పందంపై సంతకం చేయడం సరికాదని పేర్కొంది. ఆంధ్రప్రదేశ్ అభిప్రాయం డీపీఆర్‌లో లేదు. తమిళనాడు మాత్రం వెంటనే చేపట్టాలని కోరింది.