ਪੰਜਾਬ

punjab

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾ ਬਣੇ ਗੰਭੀਰ, ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ

By

Published : Dec 17, 2021, 4:35 PM IST

ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਮਾਹੌਲ ਮੁਤਾਬਿਕ ਢਾਲਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਚੱਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਚਨ, ਸਾਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੰਗਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਮ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾ ਬਣੇ ਗੰਭੀਰ
ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾ ਬਣੇ ਗੰਭੀਰ

ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਸਾਲ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬੱਚਾ ਬੋਲ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਪਾਉਂਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਕਈ ਵਾਰ ਉਸਦੀ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਬੱਚੇ ਦੀਆਂ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਣਾ ਹੈ।

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ

ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਲਖਨਊ ਦੀ ਬਾਲ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨੌਂ ਮਹੀਨੇ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਹਰੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ-ਮੋਟੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਆਮ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚਾ ਭੋਜਨ ਲਈ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

ਪੀਲੀਆ

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੰਸ਼ਕ ਪੀਲੀਆ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੀਲੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਯਾਨੀ ਕਿ ਨਵਜੰਮੇ ਪੀਲੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲੀਵਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਬਿਲੀਰੂਬਿਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ 'ਤੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦਵਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡਾਕਟਰ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।

ਪੇਟ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦਰਦ, ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ, ਗੈਸ ਅਤੇ ਕਬਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਐਬਡੋਮਿਨਲ ਡਿਸਟੈਂਸ਼ਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਘਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵੀ ਕੁਝ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਬੱਚਾ ਦਰਦ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੋਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸ ਦਾ ਪੇਟ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੁੱਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਤੰਗ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਉਲਟੀ

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਲਟੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਉਹ ਫਟਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਉਲਟੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਜੇਕਰ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਲਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਲਾਗ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਲੈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ

ਕਈ ਵਾਰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿਚ ਬਲਗਮ ਜੰਮਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ 'ਚ ਤਕਲੀਫ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਲੈਅ ਠੀਕ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਜਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਘਰਘਰਾਹਟ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਜਾਂ ਜੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਚਮੜੀ ਨੀਲੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਡਾਇਪਰ ਧੱਫੜ, ਐਲਰਜੀ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੀ ਲਾਗ

ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਬਹੁਤ ਨਾਜ਼ੁਕ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਡਾਇਪਰ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ, ਮੌਸਮ, ਧੂੜ-ਮਿੱਟੀ, ਕਿਸੇ ਸਾਬਣ ਜਾਂ ਕਰੀਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਧੱਫੜ ਜਾਂ ਐਲਰਜੀ ਕਾਰਨ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਿਰ ਦੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਖੁਰਕ ਹੋਣਾ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦੀ ਇਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਕੰਨ ਦੀ ਲਾਗ

ਨਵਜੰਮੇ ਜਾਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨ ਦੀ ਲਾਗ ਆਮ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਿਸੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਈ ਵਾਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜ਼ੁਕਾਮ ਰਹਿਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਕੰਨ 'ਚ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕੰਨ ਦਰਦ ਜਾਂ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕਿਵੇਂ ਜਾਣੀਏ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹੈ ਸਮੱਸਿਆ

ਡਾ. ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚੇ ਇੰਨੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬੋਲ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਕੀ ਉਸਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਵਿੱਚ, ਲੇਟਣ ਵਿੱਚ, ਟੱਟੀ ਜਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਸੌਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਕਲੀਫ਼ ਜਾਂ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੈ, ਕੀ ਉਹ ਬਹੁਤ ਰੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕੀ ਉਹ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਪੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟੱਟੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮਾਂ ਵਿਚ ਕੋਈ ਢਿੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:Premature babies ਦੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜੀਵਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਵਧੇਰੇ ਦੇਖਭਾਲ

ABOUT THE AUTHOR

...view details