ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / state

Muslim Families Making Effigies of Ravana : ਯੂਪੀ ਦਾ ਇਹ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਰਾਵਣ, ਮੇਘਨਾਦ ਅਤੇ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੇ ਪੁਤਲੇ, ਪੜ੍ਹੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕਾਰੀਗਰ...

ਨੰਗਲ ਵਿੱਚ ਯੂਪੀ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਰਾਵਣ, ਮੇਘਨਾਦ ਅਤੇ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੇ (Muslim Families Making Effigies of Ravana) ਪੁਤਲੇ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੁਤਲੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਜਾਣਗੇ।

People of Muslim families of UP are making effigies of Ravana
Muslim Families Making Effigies of Ravana : ਯੂਪੀ ਦਾ ਇਹ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਰਾਵਣ, ਮੇਘਨਾਦ ਅਤੇ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੇ ਪੁਤਲੇ, ਪੜ੍ਹੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕਾਰੀਗਰ...

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Oct 15, 2023, 4:29 PM IST

ਪੁਤਲੇ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰੀਗਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ

ਰੂਪਨਗਰ :24 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਰਾਵਣ, ਮੇਘਨਾਦ ਅਤੇ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੇ ਪੁਤਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਰਾਈ 'ਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਰਾਵਣ, ਮੇਘਨਾਦ ਅਤੇ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਬਣਾਉਣ 'ਚ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਕੰਮ :ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਰੀਗਰ ਪਿਛਲੇ 15 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਰਾਇਣ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੁਤਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਲੇ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਸਾਰੇ ਕਾਰੀਗਰ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਕਾਰਜ ਸੀ। ਇਹ ਕੰਮ ਜੋ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਇਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਸਾਲ 2005 ਤੋਂ ਨੰਗਲ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਇਸ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰੂਪਨਗਰ ਸਮੇਤ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜ ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਰਾਵਣ, ਮੇਧਨਾਥ ਅਤੇ ਕੁਭਕਰਨ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਬਣਾ ਕੇ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

Muslim Families Making Effigies of Ravana : ਯੂਪੀ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਬਣਾ ਰਹੇ ਰਾਵਣ ਦੇ ਪੁਤਲੇ, ਪੜ੍ਹੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕਾਰੀਗਰ...

ਪੁਤਲੇ ਦੇ ਅਕਾਰ ਤੋਂ ਤੈਅ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕੀਮਤ :ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਆਸਾਮ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦੀ ਬਾਂਸ ਦੀ ਲੱਕੜ, ਸੂਤੀ, ਰੰਗਦਾਰ ਕਾਗਜ਼ ਅਤੇ ਤੂੜੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੁਤਲੇ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਪੁਤਲਿਆਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਨੰਗਲ ਤੱਕ। ਚਿੰਤਤ ਹੈ, ਸ਼੍ਰੀ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਸਭਾ ਨੂੰ 1.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਪੁਤਲੇ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕਾਰੀਗਰ :ਕਾਰੀਗਰ ਮੁਹੰਮਦ ਜ਼ਹੀਰ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਜਦੋਂ ਵੀ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਤੱਕ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਸਜਾਵਟ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details