ਤੇਲੰਗਾਨਾ: ਖੇਤੀ ਲਈ ਲਈ ਨੂੰ IBM ਵਰਗੀ ਵੱਡੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡਣਾ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗ਼ਲਤੀ ਫੈਸਲਾ ਲੱਗੇਗਾ। ਪਰ, ਅਸੀਂ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਕੁੜੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨੇ ਖੂਬ ਪੜ੍ਹ ਲਿਖ ਕੇ IBM ਵਿੱਚ ਵਧੀਆਂ ਤਨਖਾਹ ਉੱਤੇ ਨੌਕਰੀ ਲਈ। ਪਰ, ਅਜਿਹੇ ਕੀ ਹਾਲਾਤ ਬਣੇ ਕਿ ਉਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ (Telugu girl Roja Reddy) ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਦਾ ਮੰਡੀਕਰਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਹੋਈ, ਪਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਖੇਤੀ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਤੋਂ ਕਰੋੜਾਂ ਕਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਈ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਰੋਜ਼ਾ ਰੈੱਡੀ ਤੋਂ।
ਰੋਜ਼ਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸਵੇਰੇ 4 ਵਜੇ ਸਬਜ਼ੀ ਵੇਚਣ ਗਈ, ਤਦ ਮੈਨੂੰ ਮੰਡੀਕਰਨ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਖੇਤੀ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ। ਜੇ ਦਲਾਲ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰੇਟ 'ਤੇ ਫਸਲ ਮੰਗ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਵੇਚ ਸਕਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਰੋਈ। ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਪਈ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਕਹਾਣੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਇੱਕ ਔਸਤ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਜੇ ਉਸ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਹੁੰਦੀ, ਪਰ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ।
IBM ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਕੇ ਆਖਰ ਰੋਜ਼ਾ ਰੈੱਡੀ ਕਿਉ ਵੇਚ ਰਹੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ... ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਸੁਸ਼ੀਲਾ ਦਾ ਪਿੰਡ ਅਨੰਤਪੁਰਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਕਲਿਆਣਦੁਰਗਮ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਲਕਸ਼ਮਣਮੂਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਦੋਨਹੱਲੀ ਤੋਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਹਾਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਮੈਨੂੰ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਸ਼੍ਰੀਕਾਂਤ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਘਾਟੇ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੇ ਮੇਰੀ ਲਈ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅੱਧ ਵਿਚਾਲੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੜ੍ਹਦੀ ਹਾਂ। ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ (Motivational story of telugu girl) ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੈਨੂੰ IBM-ਬੰਗਲੌਰ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲੀ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੁੰਦਾ ਮੈਂ ਘਰ ਪੈਸੇ ਭੇਜਦੀ ਸੀ।
ਇਕ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਲਿਆਂਦਾ ਭੂਚਾਲ:ਮੈਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਦੌਰਾਨ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਿਆ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀ ਕਾਰਨ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾ ਸਕੀ। ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਖੇਤੀ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕਰਜ਼ਾ ਵਿਆਜ ਸਮੇਤ ਪਹਾੜ ਵਰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁਕਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਦੇਖ ਕੇ ਮੈਂ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਵੀ ਖੇਤੀ 'ਕਰਾਂਗੀ, ਤਾਂ ਘਰ 'ਚ ਤਾਂ ਮੰਨੋ ਕਿ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਆ ਗਿਆ। ਸਿਰਫ਼ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਥੱਪੜ ਮਾਰਿਆ।"
ਰੋਜ਼ਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਮੈਂ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ (Motivational story of Roja Reddy) ਵਿੱਚ ਦੁੱਖ ਕਿਉਂ ਝੱਲ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਮੈ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸੀ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਣ। ਉਸ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮੈਂ ਸੁਭਾਸ਼ ਪਾਲੇਕਰ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ । ਮੈਂ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਵੀ ਲਈ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਧਾਰਵਾੜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ। ਆਨਲਾਈਨ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਕੰਮ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚੌਵੀ ਘੰਟੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ: ਰੋਜ਼ਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੁੱਲ 4 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ 10 ਏਕੜ ਬੰਜਰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਖੇਤੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਉਗਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ। ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿੰਨ ਤਲਾਬ ਪੁੱਟੇ ਗਏ ਅਤੇ 3 ਬੋਰਵੈਲ ਪੁੱਟੇ ਗਏ। ਅਸੀਂ ਤੁਪਕਾ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਧੀ (Drip Irrigation Method) ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ। ਮੈਂ ਖੁਦ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਟਮਾਟਰ, ਬੈਂਗਣ, ਬੀਨਜ਼ ਅਤੇ ਗਾਜਰ ਵਰਗੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ 40 ਬੀਜ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਵਾਢੀ ਚੰਗੀ ਸੀ, ਪਰ ਵੇਚਣਾ ਕਿਵੇਂ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਹੋਈ, ਜਦੋਂ ਬ੍ਰੋਕਰਾਂ ਯਾਨੀ ਦਲਾਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਟਮਾਟਰ 2 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਮੰਗੇ ਗਏ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਫਸਲ ਵਿੱਚ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
IBM ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਕੇ ਆਖਰ ਰੋਜ਼ਾ ਰੈੱਡੀ ਕਿਉ ਵੇਚ ਰਹੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ... ਰੋਜ਼ਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, "ਫਿਰ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਵਾਲ ਉੱਠੇ। ਇਹ ਦਲਾਲ ਮੱਧ ਵਿਚ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀ ਫਸਲ ਦੀ ਵੇਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਤੁਰੰਤ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ 40 ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰ-ਘਰ ਗਈ। ਮੈਂ ਜੈਵਿਕ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜੋ ਮੈਂ ਉਗਾਈਆਂ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ। ਇਕ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸਾਡੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਮੰਗਲੌਰ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਹੁਣ ਜੈਵਿਕ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਸਵਾਦ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਆਰਡਰ ਕਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਰੋਜ਼ਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, "ਫਿਰ ਅਸੀਂ 'ਨਿਸਰਗਾ ਨੇਟਿਵ ਫਾਰਮ' (Nisarga Native Farms) ਨਾਂ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੰਗਲੌਰ, ਉਡੁਪੀ ਅਤੇ ਮਨੀਪਾਲ ਤੋਂ ਆਰਡਰ ਵਧੇ। ਅਸੀਂ ਹੋਰ 10 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਠੇਕੇ 'ਤੇ ਲਈ ਅਤੇ ਅਮਰੂਦ, ਕੇਲੇ ਅਤੇ ਅਨਾਰ ਵਰਗੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵੇਚ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮੈਂ 1.25 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।"
ਰੋਜ਼ਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, "ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਕਦੇ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਖੇਤੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਣ ਜਿੰਨੀ ਸੌਖੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਹੁਣ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਸਲਾਹ ਮੰਗ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਉਦੋਂ ਇੱਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਮੇਰੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਹੁਣ ਉਹੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਮੇਰੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੋਜ਼ਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, "ਮੇਰਾ ਟੀਚਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ।"
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਵੱਧ ਰਹੇ ਡਾਕਟਰੀ ਖਰਚਿਆਂ ਉੱਤੇ ਸਿਹਤ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਪਾਓ ਕਾਬੂ
