ETV Bharat Punjab

ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / technology

ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਕਾਰ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਕਿਉ ਕੀਤਾ ਸੀ ਲਾਂਚ? ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਬਜ਼ਾਰ 'ਚੋ ਹੋ ਗਈ ਗਾਇਬ, ਇੱਥੇ ਜਾਣੋ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ - TATA NANO

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਕਾਰ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

TATA NANO
TATA NANO (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Oct 10, 2024, 5:04 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ 'ਤੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ ਹੈ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਉਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਦਾ ਰੂਪ ਸੀ।

ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਕਦੋ ਕੀਤਾ ਸੀ ਐਲਾਨ: ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਸਿੰਗੂਰ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਜਲਦੀ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਕਾਰ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 2008 'ਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਆਯੋਜਿਤ ਆਟੋ ਐਕਸਪੋ 'ਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2009 'ਚ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ 'ਲਖਤਕੀਆ' ਕਾਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਸੁਰਖੀਆਂ ਬਟੋਰੀਆਂ ਸਨ। ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਸਿਰਫ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। 2008 ਦੇ ਆਟੋ ਐਕਸਪੋ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ "ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਸਤੀ ਕਾਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਸਕੇਗਾ।"

ਜਦੋਂ ਮਾਰਚ 2009 'ਚ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਟੋ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਨੈਨੋ ਕਾਰ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋਣ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।

ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੀਮਤ: ਲਾਂਚ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੀਮਤ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਪੰਤਨਗਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਜਾਣੀ ਸੀ। ਲਾਂਚ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬੁਕਿੰਗ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ 2,00,000 ਯੂਨਿਟ ਬੁੱਕ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੁਕਿੰਗ ਤੋਂ 2,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਸੀ।

ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦਾ ਨਾਮ ਗਿਨੀਜ਼ ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਦਰਜ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਗਿਨੀਜ਼ ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਨੈਨੋ ਨੇ ਇਹ ਕਾਰਨਾਮਾ 10 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਦੱਖਣੀ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਕੰਨਿਆਕੁਮਾਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੇ 10,218 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਸਮਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।

2007 ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸਿੰਗੂਰ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖੋਹ ਕੇ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਗਿਆ, ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਨੇ ਸਿੰਗੂਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। 3 ਅਕਤੂਬਰ 2008 ਨੂੰ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਸਾਨੰਦ, ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।

  1. 2008: ਪਹਿਲੀ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ।
  2. 2009: ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਕਾਰ ਵਜੋਂ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ।
  3. 2010: ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਦਾ ਸਾਨੰਦ ਪਲਾਂਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।
  4. ਨਵੰਬਰ 2010: ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਲਈ ਐਕਸਚੇਂਜ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
  5. ਮਾਰਚ 2011: ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
  6. ਅਕਤੂਬਰ 2013: ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਵਰਜ਼ਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਨੈਨੋ CNG eMax ਵੇਰੀਐਂਟ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 2.45 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ।
  7. ਜਨਵਰੀ 2014: ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਪਾਵਰ ਸਟੀਅਰਿੰਗ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪਾਵਰ ਸਟੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਨੈਨੋ ਟਵਿਸਟ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ ਮੌਜੂਦਾ ਟਾਪ-ਐਂਡ ਮਾਡਲ ਤੋਂ 14,000 ਰੁਪਏ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।
  8. ਮਈ 2015: ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਸ ਨੇ 1.99 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 2.89 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੀ ਰੇਂਜ ਦੇ ਨਾਲ ਨੈਨੋ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪੀੜ੍ਹੀ Tata Nano GenX ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ।
  9. ਮਾਰਚ 2017: ਸਿਰਫ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਮਾਰਚ 2017 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 174 ਯੂਨਿਟਾਂ ਹੀ ਵਿਕੀਆਂ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ। ਅਪ੍ਰੈਲ 2016 ਤੋਂ ਮਾਰਚ 2017 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਸਿਰਫ 7,591 ਨੈਨੋ ਵੇਚੀਆਂ, ਜੋ ਕਿ 63 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਸਨ।
  10. ਮਈ 2018: ਟਾਟਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਤਕਾਲੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਨੇ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸਫਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਾਤਾਰ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 1,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।

ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਦੇ ਇੰਜਣ: ਜਦੋਂ ਟਾਟਾ ਨੈਨੋ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ 'ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਾਰ' ਜਾਂ 'ਲਖਤਕੀਆ ਕਾਰ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਾਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਨੂੰ ਕਾਰ ਅਨੁਭਵ/ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰ 'ਚ 624cc ਦਾ ਪੈਟਰੋਲ ਇੰਜਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ 33 bhp ਦੀ ਪਾਵਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਈਂਧਨ ਕੁਸ਼ਲ ਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ARAI ਮਾਈਲੇਜ 23.1 kmpl ਸੀ। ਕਾਰ ਦਾ ਇੰਜਣ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਰੀਅਰ ਵ੍ਹੀਲ ਡਰਾਈਵ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ABOUT THE AUTHOR

...view details