ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ SpaDeX ਸੈਟਾਲਾਈਟਾਂ ਦੀ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਉਪਲਬਧੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਐਕਸ ਅਕਾਊਂਟ ਰਾਹੀਂ ਪੋਸਟ ਕਰਕੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਸਪੇਸੈਕਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਡੌਕਿੰਗ
ਇਸਰੋ ਨੇ ਅੱਜ ਯਾਨੀ 16 ਜਨਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 10:04 ਵਜੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਪੇਸਐਕਸ ਡੌਕਿੰਗ ਬਾਰੇ ਅਪਡੇਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਇਸਰੋ ਨੇ ਸਪੇਸੈਕਸ ਡੌਕਿੰਗ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਖਾਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਉਪਲਬਧੀ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ
ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਯੋਗ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਇਸ ਦਿਨ ਹੋਈ ਸੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ISRO ਨੇ 30 ਦਸੰਬਰ 2024 ਨੂੰ ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਯੋਗ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸਰੋ ਨੂੰ 7 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਡੌਕਿੰਗ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ ਪਰ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਇਸਰੋ ਨੂੰ ਡੌਕਿੰਗ ਦੀ ਤਰੀਕ ਵਧਾਉਣੀ ਪਈ ਸੀ।
ਡੌਕਿੰਗ ਕੀ ਹੈ?
ਸਪੇਸਐਕਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਚੇਜ਼ਰ ਅਤੇ ਟਾਰਗੇਟ ਨਾਮਕ ਦੋ ਸੈਟਾਲਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚੇਜ਼ਰ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਟਾਰਗੇਟ ਨੂੰ ਲੱਭ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਡੌਕਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੌਕਿੰਗ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਸੈਟਲਾਈਟ ਤੱਕ ਬਾਲਣ ਜਾਂ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤੂ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਵਧਾਈ
ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ ਹੀ ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਇਹ ਉਪਲਬਧੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਡੌਕਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਤੋਂ ਪੇਲੋਡ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਕਰਨਾ। ਹੁਣ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਅਨਡੌਕਿੰਗ ਅਤੇ ਪਾਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਸਰੋ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਨਾਰਾਇਣਨ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦੀ ਡੌਕਿੰਗ ਦੀ ਸਫਲਤਾ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਸਪੇਸਐਕਸ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੇ ਸਫਲ ਡੌਕਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਲਿਖੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਫਲ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਉਪਲਬਧੀ ਹੈ।
Spadex ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਸਪੇਸਐਕਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ 30 ਦਸੰਬਰ 2024 ਨੂੰ ਪੀਐਸਐਲਵੀ ਸੀ60 ਰਾਕੇਟ ਨੇ 24 ਪੇਲੋਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਛੋਟੇ ਸੈਟਾਲਾਈਟਾਂ SDX01 (ਚੇਜ਼ਰ) ਅਤੇ SDX02 (ਟੈਗਰੇਟ) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਸੀ। ਰਾਕੇਟ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 15 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ 220 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਛੋਟੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ 475 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਗੋਲ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਸਰਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪੇਸੈਕਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੇਜ਼ਰ ਅਤੇ ਟਾਰਗੇਟ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੇਜ਼ਰ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਪੁਲਾੜ 'ਚ ਟਾਰਗੇਟ ਨੂੰ ਲੱਭ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਯਾਨੀ ਜੁੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੇਜ਼ਰ ਪੇਲੋਡਸ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਨਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਦੋਵੇਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਸਪੇਸੈਕਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵੀ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-