ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / opinion

ਮਨੁੱਖੀ ਮੂਰਖਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦਾ ਭਵਿੱਖ, ਫਾਇਦੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ!

Artifical Intelligence, Future of AI: ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ AI ਯਾਨੀ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਤੋਂ ਕਈ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਡੀਪ ਫੇਕ ਦਾ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੀਨੀਅਰ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਐਨਾਲਿਸਟ ਗੌਰੀ ਸ਼ੰਕਰ ਮਾਮਿਦੀ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।

future of artificial intelligence
future of artificial intelligence

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Feb 21, 2024, 7:17 AM IST

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ:ਵਧ ਰਹੀ ਤਕਨੀਕੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਵਿੱਚ, ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਇੱਕ ਅਟਕਲਾਂ ਵਾਲੀ ਗਲਪ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਗਲੋਬਲ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਗਲਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ AI ਦੀ ਅਸੀਮ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ AI ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਜੋਖਮ ਅਤੇ ਇਨਾਮ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਫੋਰਮ (WEF) ਵਰਗੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਖੜੇ ਤਕਨੀਕੀ ਰੂਪ ਤੋਂ ਉੱਨਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

AI ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ: AI ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਡੀਪ ਫੇਕ, ਆਧੁਨਿਕ ਡਿਜੀਟਲ ਜਾਅਲਸਾਜ਼ੀ ਦਾ ਆਗਮਨ ਹੈ, ਜੋ ਅਸਲੀਅਤ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਵਿਚਕਾਰ ਰੇਖਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੁੰਦਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡਿਜੀਟਲ ਸੰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਕ੍ਰਿਪਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਲੋਬਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਇਕਸਾਰਤਾ ਲਈ ਬੇਮਿਸਾਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਅਤੇ ਹਾਈਪਰ-ਗਲੋਬਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ:ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਫੋਰਮ (WEF) ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਾਈਪਰ-ਗਲੋਬਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ AI ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੀ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਏਆਈ ਸਰਵਉੱਚਤਾ ਉੱਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਨਵੇਂ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਕਰਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਹਿਯੋਗੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰੀਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤਕਨੀਕੀ ਨਵੀਨਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨੈਤਿਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ AI, ਇੱਕ ਦੋ-ਧਾਰੀ ਤਲਵਾਰ: AI ਦੀਆਂ ਮਿਲਟਰੀ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੀ ਹੋਈ ਅਸਲੀਅਤ (AR) ਅਤੇ ਵਰਚੁਅਲ ਰਿਐਲਿਟੀ (VR) ਯੁੱਧ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਮਾਧਿਆਮ, ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਤਕਨੀਕਾਂ ਰਣਨੀਤਕ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੈਤਿਕ ਸਵਾਲ ਅਤੇ AI ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦੌੜ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧ ਹੋਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੈ।

WEF ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ AI ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਣ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਰਹਿਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧੀਆ ਲਾਈਨ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਾਈ-ਫੂ ਲੀ ਦੀ ' ਏਆਈ ਸੁਪਰਪਾਵਰ: ਚੀਨ, ਸਿਲਿਕਾੱਨ ਵੈਲੀ ਅਤੇ ਦਾ ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਆੱਡਰ' AI ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਇਹ AI ਦਬਦਬਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦੌੜ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧਾਂ ਵਿੱਚ ਲੀ ਦੀ ਸੂਝ AI ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਆਰਥਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਹੱਲ: ਇਹਨਾਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ AI ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ AI ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਕਲਪਕ ਈਂਧਨ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਉਮੀਦ ਦੀ ਕਿਰਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਾਲ ਡੇਟਾਸੈਟਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਕੇ, AI ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਕੁਸ਼ਲ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਡਿਜੀਟਲ ਬੈਂਕਿੰਗ ਦਾ ਭਵਿੱਖ AI ਦੁਆਰਾ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਏਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੋਈ ਕੁਸ਼ਲਤਾ, ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਗਾਹਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਲਈ AI-ਸੰਚਾਲਿਤ ਵਿੱਤੀ ਅਪਰਾਧਾਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ।

ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਲਈ ਮੈਗਾ ਖ਼ਤਰੇ ਅਤੇ ਮੌਕੇ: ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ AI ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਚੁਣੌਤੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਿਜੀਟਲ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਸੂਚਨਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦਾ ਜੋਖਮ ਉੱਚਾ ਹੈ, ਜੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਸਾਖਰਤਾ ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਸੋਚ ਦੇ ਹੁਨਰ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ AI ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਧਨਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਸਿੱਟਾ ਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਐਕਟ: ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਖੜੇ ਹਾਂ, ਅੱਗੇ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ AI ਦੇ ਅਜੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ, ਨੈਤਿਕ AI ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿਸ਼ਵ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਭਵਿੱਖ ਵੱਲ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜਿੱਥੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸਾਡੇ ਮੂਲ ਮੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਏਆਈ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਮੂਰਖਤਾ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਵਾਦ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਮੂਹਿਕ ਕਾਰਵਾਈ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਨਾਲ, ਮਨੁੱਖਤਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮਾਰਗ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਸਾਂਝੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨਵੀਨਤਾ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details