ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ 'ਚ ਜੰਗਬੰਦੀ ਸਮਝੌਤੇ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਲੇਬਨਾਨੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸਮੂਹ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾਹ ਦਰਮਿਆਨ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਮਝੌਤਾ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਏਗਾ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦਾ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ। ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੰਗਬੰਦੀ ਉਸ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ। ਪਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੰਗਬੰਦੀ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗੀ? ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਸਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹਿੱਤ ਹਨ?
ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਰਾਜੀਵ ਡੋਗਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ ਹੈ ਕਿ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾਹ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਇੱਕ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਇੱਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕਦਮ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗਬੰਦੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੁਆਰਾ ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭਾਰਤ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਖ਼ਬਰ ਮੰਨੀ ਜਾਵੇਗੀ"।
ਡੋਗਰਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਹਮਾਸ, ਲੇਬਨਾਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਈਰਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਟਕਰਾਅ ਨੇ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਬੰਧ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੀਰਾ ਉਦਯੋਗ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸਨ, ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਹਾਈਫਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ।
ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਤੋਂ, ਇਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੰਧ ਕਮਾਲ ਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ, ਆਪਣੀ ਫੌਜੀ ਸੇਵਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਤੀਬਰ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਤਰੋਤਾਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ 7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਜੰਗਬੰਦੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇੱਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਕਾਸ ਵਜੋਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ, ਨਾ ਸਿਰਫ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਹਿੱਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਜੋ ਕਿ ਟਕਰਾਅ ਵਧਣ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਵੇਗਾ। ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।