ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / health

ਸਰੀਰ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਇਹ 8 ਲੱਛਣ ਦੱਸਣਗੇ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਤੇ ਕਿਸੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ, ਹੁਣ ਹੀ ਕਰ ਲਓ ਪਹਿਚਾਣ - ORAL CANCER

ਮੂੰਹ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਟਿਊਮਰ ਜੀਭ, ਮੂੰਹ, ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਜਾਂ ਮਸੂੜਿਆਂ ਦੀ ਸਤਹ 'ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ORAL CANCER
ORAL CANCER (Getty Images)

By ETV Bharat Health Team

Published : Dec 9, 2024, 3:56 PM IST

ਅੱਜ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਟਖਾ, ਪਾਨ ਮਸਾਲਾ ਆਦਿ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੌਜਵਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਸੌਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਗੁਟਖਾ ਆਪਣੇ ਜਬਾੜੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਾਫੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਮੂੰਹ 'ਚ ਛਾਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਕੈਂਸਰ 'ਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ, ਗਰਦਨ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੈਂਸਰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ

ਮੂੰਹ, ਬੁੱਲ੍ਹ, ਜੀਭ, ਮਸੂੜੇ, ਲਾਰ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰੰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਗਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਘਾਤਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਕਈ ਹੋਰ ਕੈਂਸਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਜਲਦੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਉਦੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਉੱਨਤ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਲਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੀਮਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।

ਵੈਬਐਮਡੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣ

ਮਸੂੜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਦਾ ਆਉਣਾ: ਮਸੂੜਿਆਂ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਪੀਰੀਅਡੋਂਟਲ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਵੀ ਕੁਝ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਇੱਕ ਆਮ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਸੂੜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੂਨ ਵਗਣ ਬਾਰੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਨੇੜਿਓਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।

ਮੂੰਹ ਦੇ ਫੋੜੇ: ਮੂੰਹ ਦੇ ਫੋੜੇ ਜੋ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਕੈਂਸਰ ਵਾਲੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਖਤਰੇ ਅਸਧਾਰਨ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਹੋਰ ਆਮ ਜਖਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਜ਼ਖਮ ਕੈਂਕਰ ਸੋਰਸ ਜਾਂ ਠੰਡੇ ਜ਼ਖਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਹ ਜ਼ਖਮ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੇਆਰਾਮ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜਖਮ: ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜਖਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਲ, ਚਿੱਟੇ ਜਾਂ ਬੇਰੰਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਜ਼ਖ਼ਮ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਜ਼ਖ਼ਮ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਖ਼ੂਨ ਵਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਜਬਾੜੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ: ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਕਾਰਨ ਜਬਾੜਾ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੋਲਣਾ, ਚਬਾਉਣਾ ਅਤੇ ਨਿਗਲਣਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਕੈਂਸਰ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜਬਾੜਾ ਵੱਡਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੋਰ ਬੇਅਰਾਮੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਜਬਾੜੇ ਦਾ ਦਰਦ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।

ਚਿੱਟੇ ਜਾਂ ਲਾਲ ਧੱਬੇ: ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਜਾਂ ਚਿੱਟੇ ਹਿੱਸੇ ਵੀ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੀ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਤੁਹਾਡੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਸੂੜਿਆਂ, ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ, ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੁੱਕੇ ਜਾਂ ਮੋਟੇ ਚਟਾਕ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਵਾਰ-ਵਾਰ ਗਲਾ ਦੁਖਣਾ: ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਇੱਕ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਠੰਡੇ ਅਤੇ ਫਲੂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਗਲਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਗਲੇ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਫਸ ਗਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।

ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ

  • ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਤੁਹਾਡੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਸੂੜੇ, ਜੀਭ, ਗੱਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਜਾਂ ਬੁੱਲ੍ਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
  • ਤੁਹਾਡੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਛਾਲੇ ਜੋ 3 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ।
  • ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਾਲ ਜਾਂ ਚਿੱਟੇ ਚਟਾਕ
  • ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਗੰਢ
  • ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਰਦ
  • ਨਿਗਲਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ
  • ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜਾਂ ਘਰਾਟੇ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼
  • ਗਰਦਨ ਜਾਂ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਗੰਢ
  • ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਭਾਰ ਦਾ ਘੱਟ ਹੋਣਾ

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ABOUT THE AUTHOR

...view details