ਮਹਾਕੁੰਭ 2025 ਦਾ ਮੇਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਇਕੱਠ ਹੈ। ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ 40 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ 13 ਜਨਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਮਹਾਕੁੰਭ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਲੱਗਭਗ 1.5 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤ੍ਰਿਵੇਣੀ ਸੰਗਮ ਵਿੱਚ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਈ ਸੀ। ਜਦਕਿ 14 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਲੱਗਭਗ 3.5 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਮੌਨੀ ਅਮਾਵਸਿਆ 'ਤੇ ਤੀਜੇ ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਲਈ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਮੇਲਾ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਾਰਨ
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ 2025 ਦਾ ਮਹਾਕੁੰਭ ਮੇਲਾ, ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਇਕੱਠ ਹੈ, ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਲਾਗਾਂ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ ਫੈਲਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਿਊਮਨ ਮੈਟਾਪਨਿਊਮੋਵਾਇਰਸ ਜਾਂ ਐਚਐਮਪੀਵੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਇਸ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਚੀਨ ਲਈ ਨਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਹਨ। ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦੇ ਲੱਛਣ
- ਬੁਖਾਰ
- ਖੰਘ
- ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼
- ਨੱਕ ਵਗਣਾ ਜਾਂ ਬੰਦ ਹੋਣਾ
- ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ
- ਸਿਰ ਦਰਦ
- ਠੰਢ ਲੱਗਣਾ
- ਥਕਾਵਟ
- ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
- ਉਲਟੀਆਂ ਜਾਂ ਮਤਲੀ
ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਫਲੂ ਕੀ ਹੈ?
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਫਲੂ ਇੱਕ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦੇ ਲੱਛਣ ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਛਿੱਕਾਂ ਆਉਣਾ, ਮਤਲੀ ਅਤੇ ਦਸਤ।
ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ (ਫਲੂ) ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ
ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ (ਫਲੂ) ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੱਲ ਫਲੂ ਦਾ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤੁਸੀਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਉਪਾਅ ਵੀ ਅਪਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ:-
- ਆਪਣੇ ਨੱਕ, ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਖੰਘਦੇ ਜਾਂ ਛਿੱਕਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਜਾਂ ਟਿਸ਼ੂ ਨਾਲ ਢੱਕੋ।
- ਵਰਤੇ ਹੋਏ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿਓ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਇਸਨੂੰ ਛੂਹ ਨਾ ਸਕੇ।
- ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ ਅਤੇ ਸੈਨੇਟਾਈਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ
- ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਭਰਪੂਰ ਆਰਾਮ ਕਰੋ।
- ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਖਾਓ।
- ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।
ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦਾ ਖਤਰਾ
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਅਜਿਹੇ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿੰਡਰੋਮਦੇ ਲੱਛਣ
ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਸਿੰਡਰੋਮ (ARDS) ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਲੱਛਣ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ARDS ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਦਿਨ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਇਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਟਿਲਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ, ਲਾਗ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦੇ ਲੱਛਣ
- ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ
- ਤੇਜ਼ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਜਾਂ ਖੋਖਲੇ ਸਾਹ ਲੈਣਾ
- ਖੰਘ, ਬਲਗਮ ਆਉਣਾ, ਤੇਜ਼ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ
- ਨੀਲੇ ਨਹੁੰ ਜਾਂ ਨੀਲੀ ਚਮੜੀ ਜਾਂ ਬੁੱਲ੍ਹ
- ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ, ਉਲਝਣ
- ਬੁਖਾਰ, ਘੱਟ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ
- ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੜਕਦੀ ਆਵਾਜ਼
- ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਡੂੰਘਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੋਵੇ।
ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸੁਝਾਅ
- ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਧੂੰਏਂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
- ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਜਾਂ ਸੀਮਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਧੋਣ ਦੀ ਆਦਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।
- ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਖਾਓ, ਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਲਓ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਵਧਾਓ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਮੇਲਾ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ
ਟ੍ਰੈਵਲ ਮੈਡੀਸਨ ਐਂਡ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਸ ਡਿਸੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਮਹਾਕੁੰਭ ਮੇਲਾ 2025, ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਧਾਰਮਿਕ ਇਕੱਠਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਿਹੜੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਫੈਲ ਸਕਦੀਆਂ ਨੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ?
ਮਈ 2024 ਵਿੱਚ 'ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਟ੍ਰੈਵਲ ਮੈਡੀਸਨ' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ, ਸੀਮਤ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਠੋਸ ਅਤੇ ਤਰਲ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਕਾਰਨ ਤੀਬਰ ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ, ਬੁਖਾਰ, ਚਮੜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਰ, ਦਸਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ, ਗੈਸਟਰੋ-ਐਂਟਰਾਈਟਿਸ, ਚਿਕਨਪੌਕਸ, ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਆਦਿ ਵਧੇਰੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਅਧਿਐਨ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠਾਂ ਦੌਰਾਨ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਦਰਅਸਲ, ਇੱਥੇ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਫ਼ੀ ਆਮ ਹਨ। ਇਹ ਭੀੜ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਛੋਟੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਮਹਾਕੁੰਭ ਜਾਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਸਲਾਹ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ੋਖਮ ਦਾ ਖਤਰਾ
ਫਰਵਰੀ 2015 ਵਿੱਚ ਸਾਇੰਸ ਡਾਇਰੈਕਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਧੀ ਹੋਈ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਘਣਤਾ, ਮਾੜੀ ਸਫਾਈ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਕੀਟਾਣੂਆਂ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਵੱਈਏ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਅਤੇ ਭੀੜ ਦੀ ਉੱਚ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਬੋਝ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮਾਪਣਾ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।
ਇਹ 2015 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ, ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀ, ਹਾਦਸੇ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ, ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਮੇਤ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਫਰਸ਼ 'ਤੇ ਲਟਕਣਾ ਜਾਂ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਨਹਾਉਣਾ ਚਮੜੀ, ਸਾਹ, ਗੈਸਟਰੋਇੰਟੇਸਟਾਈਨਲ ਅਤੇ ਜਣਨ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਨਹਾਉਣਾ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣਾ ਵੀ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
