53 ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਟੈਸਟਿੰਗ 'ਚ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦੀ ਖਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਮ ਲੋਕ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਨਕਲੀ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਡਰ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਰੀਬ 25 ਫੀਸਦੀ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ। ਨਕਲੀ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਮੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਲੇਬਲਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਕੇ ਫਰਜ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
53 ਦਵਾਈਆਂ ਨਕਲੀ ਮਿਲੀਆਂ:ਕੇਂਦਰੀ ਡਰੱਗ ਸਟੈਂਡਰਡ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਬੁਖਾਰ ਦੀ ਦਵਾਈ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਸਮੇਤ 53 ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਲੈਬ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਏ ਹਨ। ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਸਬ-ਸਟੈਂਡਰਡ ਲੂਣ ਵੇਚੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਡਾਈਕਲੋਫੇਨੈਕ, ਐਂਟੀਫੰਗਲ ਡਰੱਗ ਫਲੂਕੋਨਾਜ਼ੋਲ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਸਪਲੀਮੈਂਟ, ਬੀਪੀ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਦਵਾਈ, ਐਸਿਡ ਰਿਫਲਕਸ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਮੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਲੇਬਲ ਹੇਠ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਸੀ.ਡੀ.ਐੱਸ.ਸੀ.ਓ ਨੇ ਸਬੰਧਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਮੰਗਿਆ, ਤਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੇਬਲ 'ਤੇ ਦਰਜ ਬੈਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਯਾਨੀ ਕਿ ਕੁਝ ਫਰਜ਼ੀ ਕੰਪਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਨਕਲੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਦਯੋਗ ਸੰਗਠਨ ਐਸੋਚੈਮ ਦੁਆਰਾ 2022 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਦਵਾਈਆਂ ਨਕਲੀ ਹਨ। ਬੂਮਿੰਗ ਬਿਜ਼ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਮਾਰਕੀਟ ਦਾ ਆਕਾਰ 14-17 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 4.25 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਕਲੀ ਹਨ।