ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਆਪਣਾ ਸੱਤਵਾਂ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੰਸਦ ਦਾ ਮਾਨਸੂਨ ਸੈਸ਼ਨ 22 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਾਲ ਦਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੀਤਾਰਮਨ ਲਗਾਤਾਰ ਸੱਤ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਛੇ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਦੇਸਾਈ, ਜੋ 1959 ਤੋਂ 1964 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਸਨ, ਨੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਰਿਕਾਰਡ ਛੇ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਪੂਰੇ ਬਜਟ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੰਤਰਿਮ ਬਜਟ ਸੀ। ਕੁਝ ਪਿਛਲੇ ਪੂਰੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟਾਂ ਵਾਂਗ, ਬਜਟ 2024 ਵੀ ਕਾਗਜ਼ ਰਹਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੰਤਰਿਮ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ 1 ਫਰਵਰੀ 2024 ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬਜਟ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਦੇ ਕਈ ਦੌਰ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੀਟਿੰਗਾਂ 20 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਖੇਤਰ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਹੁਨਰ, ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ, ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਉਦਯੋਗ, ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ, ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ।
ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੇ ਪੂੰਜੀਗਤ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਰਗੇ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਉਦਯੋਗ ਸੰਗਠਨ, ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਡਸਟਰੀ (ਸੀ.ਆਈ.ਆਈ.) ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀ ਖਰਚ ਵਧਾਏ। ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੇ ਪੂੰਜੀ ਖਰਚ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਨੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੈਕਟਰ ਲਈ ਬਜਟ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਨਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ।
ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਮਾਨਸੂਨ ਸੈਸ਼ਨ 'ਚ 12 ਅਗਸਤ ਤੱਕ 19 ਬੈਠਕਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਛੇ ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਕਟ ਅਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਬਜਟ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮੁੱਖ ਹਨ। 23 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਬਜਟ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਤ ਬਿੱਲ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਹੋਰ ਬਿੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਐਕਟ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਕਾਨੂੰਨ 2024, ਬਾਇਲਰ ਬਿੱਲ, ਕੌਫੀ (ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ) ਬਿੱਲ ਅਤੇ ਰਬੜ (ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ) ਬਿੱਲ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਮਾਨਸੂਨ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਕਾਨੂੰਨ 2024 ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਕਟ 1934 ਦੀ ਥਾਂ ਲਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਏਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਹੋਵੇਗੀ। 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਤਰਿਮ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਤੱਕ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ।
ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ 'ਯੂਨੀਅਨ ਬਜਟ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ' 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਸੰਸਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਬਜਟ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹ ਸਕਣ। ਐਪ ਦੋਭਾਸ਼ੀ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ) ਹੈ ਅਤੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਅਤੇ ਆਈਓਐਸ ਦੋਵਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਐਪ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਵੈੱਬ ਪੋਰਟਲ (www.indiabudget.gov.in) ਤੋਂ ਵੀ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
