ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਜੋ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਰੰਗ ਚਿੱਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਚਿੱਟੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਨੀਲਾ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ 'ਬਾਲ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਚਿੱਟੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨੀਲਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਨਿਯਮਤ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਲਈ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਡੇਟਾ (ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਆਇਰਿਸ ਸਕੈਨ) ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਲੂ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਲਈ ਬੱਚੇ ਦੀ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਇਓਮੀਟ੍ਰਿਕ ਡੇਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੀਲਾ ਆਧਾਰ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਬੱਚੇ ਦਾ UID (ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ ਨੰਬਰ) ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ UID ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਜਾਂ ਸਰਪ੍ਰਸਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਫੋਟੋ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੀਲਾ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਪੰਜ ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਨੀਲਾ ਆਧਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਯੋਗ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦੋਹਾਂ 'ਚ ਕੀ ਅੰਤਰ ਹੈ?
ਨੀਲਾ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਜਾਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਦੀ ਉਮਰ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਨੀਲਾ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਅਵੈਧ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬੱਚੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਬਣਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਵੈਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਨਵਾਂ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
UIDAI ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਈਡੀ ਕਾਰਡ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਲੂ ਆਧਾਰ ਬਣਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਨੇ ਅਜੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਾਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਡਿਸਚਾਰਜ ਸਲਿੱਪ ਰਾਹੀਂ ਬਣਵਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।