ਝਾਰਖੰਡ/ਲਾਤੇਹਾਰ: ਝਾਰਖੰਡ ਰਾਜ ਦਾ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਖੇਤਰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਇਸ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਪਿਛਲੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਕ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਜਾਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜਾਤ ਅਤੇ ਸੰਪਰਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਤ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਜਾਤੀ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਜਾਤੀ ਪੈਮਾਨੇ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾਈ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਵੋਟਰ ਹਰ ਵੋਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਈਏ ਤਾਂ ਇੱਥੋਂ ਅਜਿਹੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਕੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਤ-ਬਰਾਦਰੀ ਦੇ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਉਮੀਦਵਾਰ 5000 ਵੋਟਾਂ ਵੀ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਤ-ਬਰਾਦਰੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਜਾਤ ਆਧਾਰਿਤ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਕਾਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਾਤ ਆਧਾਰਿਤ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਤੁਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਈਚਾਰਕ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੰਪਰ ਜਿੱਤ ਹੈ :-
ਚਤਰਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਕ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਜਾਤ-ਬਰਾਦਰੀ ਘੱਟ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੰਪਰ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਰਵਾੜੀ ਅਗਰਵਾਲ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਧੀਰੇਂਦਰ ਅਗਰਵਾਲ ਇਸ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੂਰੇ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰਵਾੜੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।