ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਆਖਿਰ ਪੀਲੀਭੀਤ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀਆਂ ਦਾ ਅੱਡਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ, ਜਾਣੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੌਣ ਬਣਿਆ ਪਨਾਹਗਾਹ? - KHALISTANI TERRORISTS SHELTER

ਪੀਲੀਭੀਤ ਨਾਲ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਰਹੇ 2 ਸਾਬਕਾ ਡੀਜੀਪੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੋ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ...

KHALISTANI TERRORISTS SHELTER
ਖਾਲਿਸਤਾਨੀਆਂ ਦਾ ਪੀਲੀਭੀਤ ਕਨੈਕਸ਼ਨ (ETV BHARAT)

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Dec 24, 2024, 7:45 AM IST

ਲਖਨਊ: 80 ਅਤੇ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਅਸਰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਤਰਾਈ ਖੇਤਰ 'ਚ ਅਜੇ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਪੀਲੀਭੀਤ ਦੇ ਪੂਰਨਪੁਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਨਹਿਰ ਦੇ ਕੰਢੇ ਯੂਪੀ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ 3 ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਅੱਤਵਾਦੀ ਪੀਲੀਭੀਤ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਪੀਲੀਭੀਤ ਨੂੰ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਲੁਕਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਸੀ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਕੱਟੜਵਾਦ ਨੂੰ ਵਧੇ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਅਸਰ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸੂਬੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਉਹ ਸਿੱਖ ਵੱਧ ਅਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਇਲਾਕਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਕਾਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਅਲਰਟ 'ਤੇ ਹਨ। ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰ ਏ.ਕੇ.-47 ਦੀ ਬਰਾਮਦਗੀ ਕਾਰਨ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੋ ਸਾਬਕਾ ਡੀਜੀਪੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਪੀਲੀਭੀਤ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਸਨ।

ਪੀਲੀਭੀਤ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਕਈ ਕਾਰਵਾਈਆਂ

ਸਾਬਕਾ ਡੀਜੀਪੀ ਬ੍ਰਿਜਲਾਲ 1986 ਤੋਂ 1988 ਦਰਮਿਆਨ ਕਰੀਬ ਢਾਈ ਸਾਲ ਪੀਲੀਭੀਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਲਹਿਰ ਨੇ ਕਾਫੀ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸਤੰਬਰ 1987 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਜਲਾਲ ਨੇ ਖੁਦ ਪੰਜਾਬ ਜਾ ਕੇ ਪੀਲੀਭੀਤ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸੰਤਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਪੁਲਿਸ ਕਾਂਸਟੇਬਲਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀਲੀਭੀਤ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਕਈ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।

ਵੱਡੇ ਫਾਰਮ ਹਾਊਸ ਹਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਟਿਕਾਣੇ

ਦਰਅਸਲ 1950 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਈ ਵੱਡੇ ਕਿਸਾਨ ਸਸਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਲੈ ਕੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੀਲੀਭੀਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਰਾਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਵਸ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੰਗਲ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਫਾਰਮ ਹਾਊਸ ਬਣਾਏ ਸਨ। ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਛੁਪਣਗਾਹ ਬਣ ਗਏ। ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਬ੍ਰਿਜਲਾਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਪੀ ਦਾ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਪਨਾਹਗਾਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਸਾਬਕਾ ਡੀਜੀਪੀ ਸੁਲੱਖਣ ਸਿੰਘ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ 1991 ਤੋਂ 1992 ਤੱਕ ਪੀਲੀਭੀਤ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਪੁਲਿਸ ਕਪਤਾਨ ਤਾਇਨਾਤ ਰਹੇ। ਸੁਲੱਖਣ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੌਰ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪੀਲੀਭੀਤ ਸਮੇਤ ਤਰਾਈ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਵੀ ਸਨ। ਜਬਰਨ ਵਸੂਲੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੰਟਰੈਕਟ ਕਿਲਿੰਗ ਤੱਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਵਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਸੀ ਰੰਜਿਸ਼ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਪਨਾਹ ਦੇ ਕੇ ਵਰਤਿਆ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੱਤਵਾਦੀ ਇੱਥੇ ਆਪਣੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੰਗਠਨ ਲਈ ਫੰਡ ਵੀ ਇਕੱਠੇ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਜੰਗਲ 'ਚ ਬਣਿਆ ਘਰ ਲੁਕਣ ਲਈ ਵੱਡੀ ਮਦਦਗਾਰ ਸੀ

ਸੁਲੱਖਣ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੀਲੀਭੀਤ ਦੇ 12 'ਚੋਂ 10 ਥਾਣੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ। ਕਈ ਝੜਪਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਢੇਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਵੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ। ਜੰਗਲੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਫਾਰਮ ਹਾਊਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਛੁਪਣਗਾਹ ਸਨ। ਸੁਲੱਖਣ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪੀਲੀਭੀਤ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵੀ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ।

ਆਈਈਡੀ ਬਲਾਸਟ ਕਰਕੇ 7 ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਮਾਰੇ ਗਏ

ਥਾਣਾ ਹਜ਼ਾਰਾ ਵਿਖੇ ਵਾਪਰੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਸੁਲੱਖਣ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਜਾਲ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਆਈਈਡੀ ਬਲਾਸਟ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਪਹਿਲੀ ਘਟਨਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 7 ​​ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਨ। ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਆਧੁਨਿਕ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਆ ਗਏ। ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਖਤਰਬੰਦ ਗੱਡੀਆਂ ਵੀ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਜੋ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਏ.ਕੇ.-47 ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਸੂਚਨਾ 'ਤੇ ਵੀ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ।

ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਚੱਲਿਆ ਮੁਕਾਬਲਾ

ਸਾਬਕਾ ਡੀਜੀਪੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 1984 ਦੇ ਦੰਗਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਰ ਵਧ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਚੌਰਾਸੀ ਦੇ ਦੰਗੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਸੀ। ਪਹਿਲੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਾਰੇ ਸੁਲੱਖਣ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁਕਾਬਲਾ 31 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਜਿਸ 'ਚ 3 ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਪੂਰੇ ਤਰਾਈ ਖੇਤਰ 'ਚ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸੀ। ਸਾਬਕਾ ਡੀਜੀਪੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਥੇ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਲੁਕਣ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ ਬਣਾਉਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਾਡੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details