हैदराबाद Leveraging AI : भारतातील GCC चा उदय - GCC साठी एक महत्वपूर्ण टप्पा म्हणून भारताचा प्रवास 1990 च्या दशकात सुरू झाला. प्रामुख्याने किफायतशीर IT सेवांच्या गरजेतून याची सुरुवात झाली. अनेक दशकांमध्ये, भारताने आपले कुशल कर्मचारी, मजबूत IT पायाभूत सुविधा आणि अनुकूल व्यावसायिक वातावरणाचा फायदा घेऊन GCC साठी एक प्रमुख स्थान म्हणून स्वतःला सिद्ध केलं आहे.
भारतात 2024 पर्यंत अंदाजे 1,800 केंद्रे सुमारे 1.3 दशलक्ष लोकांना रोजगार देत आहेत. भारत जागतिक क्षमता केंद्रांसाठी (GCCs) जागतिक केंद्र म्हणून उदयास आला आहे. ही वेगानं होणारी वाढ बेंगळुरूसारख्या प्रमुख शहरांमध्ये केंद्रित झाली आहे. ज्यात यापैकी 42% केंद्रे तंत्रज्ञानावर तसंच संशोधन विकासावर भर देणारी आहेत. हैदराबाद 16% सह त्याच्या IT आणि बायोटेक्नॉलॉजी क्षेत्रांसाठी ओळखलं जातं.
इतर महत्त्वपूर्ण शहरांमध्ये दिल्ली एनसीआर, मुंबई, पुणे आणि चेन्नई यांचा समावेश आहे. भारतामध्ये GCC ची स्थापना करण्याचे फायदे असंख्य आहेत. ज्यात खर्चाची कार्यक्षमता, एक उत्तम आणि मोठं मनुष्यबळ, प्रगत पायाभूत सुविधा, भक्कम सरकारी पाठबळ आणि तंत्रज्ञानाच्या प्रगतीला चालना देणाऱ्या इनोव्हेशन हबनं यामध्ये एक असाधारण उंची गाठली आहे. त्याचवेळी मजबूत पायाभूत सुविधांचा अभाव, नियमांच्यामधील गुंतागुंत तसंच डेटा सुरक्षा यासारख्या आव्हानांना तोंड देण्याची गरज आहे. GCC ची स्थापना करण्याच्या यशस्वी धोरणांमध्ये अहमदाबाद आणि कोईम्बतूर सारख्या टियर-2 शहरांमध्ये विविध सुविधा निर्माण करणं सुरू आहे. SEZ आणि GIFT City मध्ये सरकारी सवलतींचा लाभ घेणंही महत्वाचं आहे. स्थानिक संस्थांसोबत धोरणात्मक भागीदारी निर्माण करणं, कौशल्य विकास कार्यक्रमांमध्ये गुंतवणूक करणं आणि जनरेटिव्ह AI तसंच IoT सारख्या प्रगत तंत्रज्ञानाचा अवलंब करणं यांचाही यात समावेश आहे. कार्यक्षमता आणि नाविन्य वाढवण्यासाठी याची नितांत आवश्यकता आहे. हे सगळे घटक एकत्रितपणे भारताला GCCs साठी प्रमुख हब म्हणून जगात स्थान निर्माण करुन देतात. आता तर प्रगत तंत्रज्ञानाच्या, विशेषतः जनरेटिव्ह एआयच्या एकत्रीकरणामुळे या उत्क्रांतीला वेग आला आहे. जनरेटिव्ह AI ग्राहकांना योग्य सल्ल्यासह अनुभवसंपन्न बनवत आहे. यातून सर्वच गोष्टींचं संचालन व्यवस्थित करून, नाविन्यपूर्णतेला चालना दिली जात आहे. यातून नवीन प्रतिभा निर्मिती होऊन भारतीय GCC चं परिवर्तन करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे.
MachineCon GCC समिट 2024 मधील प्रमुख सहभागींचे संदेश
बालाजी नरसिंहन, संचालन प्रमुख यांनी TransUnio यांचा संदेश - बालाजी नरसिंहंन या समिटच्या निमित्तानं म्हणतात भविष्याच्या दिशेने ग्लोबल कॅपेबिलिटी सेंटर्स (GCCs) नावीन्य आणि चपळतेची महत्त्वपूर्ण भूमिका अधोरेखित करतात. यामुळे GCC ला केवळ ऑपरेशनल हब म्हणून नव्हे, तर जागतिक स्तरावर व्यवसाय वाढ आणि परिवर्तन घडवून आणणारी धोरणात्मक संरचना म्हणता येईल.
अविनाश समृत, कंट्री हेड - भारत आणि अध्यक्ष - क्लीन हार्बर्स यांचा संदेश
अविनाश समृत आपल्या संदेशात म्हणतात, व्यवस्थापन आणि सेवा वितरणामध्ये उत्कृष्टता आणण्यासाठी धोरणात्मक जागतिक क्षमतांचा लाभ घेण्याची गरज आहे. GCC जागतिक धोरणाचा अविभाज्य भाग आहेत, सतत सुधारणा आणि स्पर्धात्मक फायदा घेऊन ते चालत असतात.
MachineCon GCC Summit 2024 मधील या क्षेत्रातील महत्वाच्या व्यक्तींचे हे संदेश GCCs च्या भूमिकेबद्दल एक दृष्टीकोन पुढे ठेवतात. जागतिक व्यावसायिक परिदृष्यात गुंतागुंतीवर मात करण्यासाठी सतत नाविन्य, चपळता आणि धोरणात्मक एकात्मतेच्या गरजेवर भर देतात.
नवीन टॅलेंटला चालना देणे हा GCC चा आणखी एक महत्त्वाचा भाग आहे. KPMG च्या मते, GCCs हे तंत्रज्ञानातील प्रगती आणि व्यवसायिकता तसंच जागतिक व्यवसाय वाढीसाठी महत्त्वपूर्ण आहेत. ती बॅक-ऑफिसमधील कामांपासून नवकल्पना आणि कार्यक्षमतेत उत्कृष्टतेचं केंद्र बनण्यापर्यंत विकसित झाली आहेत. NASSCOM नेही या गोष्टीला दुजोरा दिला आहे.
जनरेटिव्ह AI भारतीय GCCs कसे बदलत आहे...
ग्राहकांचा अनुभव वाढवणे AI-चालित चॅटबॉट्स आणि आभासी सहाय्यकांनी ग्राहकांच्या परस्परसंवादात क्रांती आणली आहे. ही साधने ग्राहकांच्या प्रश्नांना त्वरित, अचूक प्रतिसाद देतात. ग्राहकांचे समाधान लक्षणीयरीत्या सुधारतात. ग्राहक डेटाचे विश्लेषण करून, जनरेटिव्ह एआय परस्परसंवाद करू शकते, अनुकूल शिफारसी आणि उपाय करू शकते, ज्यामुळे एकूण ग्राहकाची गरज भागते.