ಕರ್ನಾಟಕ

karnataka

ETV Bharat / opinion

ಚಂದ್ರಯಾನ 3: ಚಂದ್ರಾನ್ವೇಷಣೆಯ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ವೈಫಲ್ಯದಿಂದ ಕಲಿತ ಪಾಠಗಳ ಆಧಾರಿತ ವಿನ್ಯಾಸ

Chandrayaan 3: ಚಂದ್ರಯಾನ 3ರಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನೂ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್​ಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ಗೆ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಚಲನೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶ ಸಿಗಲಿದೆ. ಈ ಕುರಿತಂತೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಿಶ್ಲೇಷಕರಾದ ಗಿರೀಶ್ ಲಿಂಗಣ್ಣ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

Chandrayaan 3: Embracing failure-based design for lunar success
ಚಂದ್ರಯಾನ 3: ಚಂದ್ರಾನ್ವೇಷಣೆಯ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ವೈಫಲ್ಯದಿಂದ ಕಲಿತ ಪಾಠಗಳ ಆಧಾರಿತ ವಿನ್ಯಾಸ

By

Published : Aug 20, 2023, 1:20 PM IST

ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ತನ್ನ ಮೂರನೇ ಚಂದ್ರ ಅನ್ವೇಷಣಾ ಯೋಜನೆಯಾದ ಚಂದ್ರಯಾನ-3ಕ್ಕೆ 'ವೈಫಲ್ಯ ಆಧಾರಿತ ವಿನ್ಯಾಸ' ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಅದು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವ ಭರವಸೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಎಸ್.ಸೋಮನಾಥ್ ಆಗಸ್ಟ್ 15ರಂದು ವರ್ಚುವಲ್ ಭಾಷಣದ ಮೂಲಕ ಮಾತನಾಡಿ, ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡರ್​ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿನ್ಯಾಸ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಅಸಮರ್ಪಕತೆ ಉಂಟಾದರೂ ಅದನ್ನು ಎದುರಿಸಿ, ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವ ಭರವಸೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.

ಚಂದ್ರಯಾನ-3ರ ವೈಫಲ್ಯ ಆಧಾರಿತವಾದ ವಿನ್ಯಾಸ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಏನೇನು ವೈಫಲ್ಯ ಉಂಟಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಊಹಿಸಿ, ಅದರಿಂದ ಲ್ಯಾಂಡರ್​​ನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಟ್ಟು ಯಶಸ್ವಿ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ನಡೆಸಲು ಪೂರಕವಾಗುವಂತೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಎಲ್ಲವೂ ವಿಫಲವಾದರೂ, ಎಲ್ಲ ಸೆನ್ಸರ್‌ಗಳು ವಿಫಲವಾಗಿ, ಏನೂ ಕಾರ್ಯಾಚರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದಾದರೂ ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ನಡೆಸಲಿದೆ. "ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಿಸಿದರೆ, ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯಲಿದೆ" ಎಂದು ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸೋಮನಾಥ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಚಂದ್ರಯಾನ-3ರ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತ ಸೋಮನಾಥ್, ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಹಲವಾರು ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರೂ, ಅದು ಲಂಬವಾಗಿ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ನಡೆಸಲಿದೆ. ಇಸ್ರೋದ ಮುಂದಿರುವ ಸವಾಲೆಂದರೆ, ಸಮತಲವಾಗಿರುವ ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡರ್​​​ನ್ನು ಲಂಬವಾಗಿ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಇಳಿಸುವುದಾಗಿದೆ.

ಇಸ್ರೋ ಮುಂದಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಸವಾಲೆಂದರೆ, ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಮಾಡ್ಯುಲಿನ ಇಂಧನ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿ, ದೂರದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವನ್ನು ಕರಾರುವಕ್ಕಾಗಿಸಿ, ಎಲ್ಲ ಆಲ್ಗಾರಿದಂಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಿಸುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿದೆ. "ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ವೇಗ ಪ್ರತಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಮೂರು ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಇದ್ದರೆ ಅದರಿಂದಲೂ ಚಂದ್ರಯಾನ-3ಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟಾಗದಂತೆ ನಾವು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಇದರ ಲಂಬವಾಗಿ ಇಳಿಯುವ ವೇಗ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಚಂದ್ರಯಾನ-3 ಯಾವುದೇ ಕುಸಿತ ಎದುರಿಸುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಸೋಮನಾಥ್ ವಿವರಿಸಿದರು.

ಇವೆಲ್ಲವುಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಚಂದ್ರಯಾನ-2ರಲ್ಲಿ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ತಪ್ಪಿನ ಕಾರಣದಿಂದ ಸರಣಿ ತೊಂದರೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವು. ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಐದು ರಾಕೆಟ್‌ಗಳು ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಬಳಿ ಬಂದಾಗ ಅದರ ವೇಗವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿವೆ. ಆದರೆ, ಚಂದ್ರಯಾನ-2ರಲ್ಲಿ ಆ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳು ಲ್ಯಾಂಡರ್​​ನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುವ ಬದಲು, ಇನ್ನಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈನತ್ತ ಚಲಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದವು. ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಸಹ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅತಿಯಾಗಿ ವರ್ತಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಅದರ ಸ್ಥಾನ, ದಿಕ್ಕು ಮತ್ತು ವೇಗದಲ್ಲಿ ಅಸ್ಥಿರವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಕೊನೆಯದಾಗಿ, ಲ್ಯಾಂಡರ್‌ನ ಕಾಲುಗಳು ಅಷ್ಟೊಂದು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿರದ ಕಾರಣ, ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಒತ್ತಡದೊಡನೆ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಇಳಿದಾಗ ಅವು ಮುರಿದು ಹೋದವು.

ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಗಿರೀಶ್ ಲಿಂಗಣ್ಣ

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ:ಚಂದ್ರಯಾನ-3: ಲ್ಯಾಂಡರ್‌ನ ವೇಗ ತಗ್ಗಿಸುವ ಅಂತಿಮ ಹಂತದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಯಶಸ್ವಿ; ಆಗಸ್ಟ್‌ 23ಕ್ಕೆ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್!

ಈ ಬಾರಿ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನೂ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಚಂದ್ರಯಾನ-2ರಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶ 500 ಮೀಟರ್ × 500 ಮೀಟರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಈ ಬಾರಿ 2.5 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ × 4 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ಬದಲಾವಣೆ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ಗೆ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಚಲನೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಬಾರಿ ಐದನೆಯ ರೆಟ್ರೋ ರಾಕೆಟ್‌ ಅನ್ನು ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ. ಅದರೊಡನೆ, ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಮಾಡ್ಯುಲ್ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಎರಡಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಇಂಧನ ಪೂರೈಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೇಗ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದರೊಡನೆ, ಈ‌ ಬಾರಿ ಲ್ಯಾಂಡರಿನ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ದೊಡ್ಡದಾದ ಚಿನೂಕ್ ಎಂಬ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ:ಚಂದ್ರಯಾನ 3ರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಚಂದ್ರನಂಗಳ ಯಾನ: ಸವಾಲು ಎದುರಿಸಿ ಸುರಕ್ಷಿತದಿಂದ ಇಳಿಸುವ ಯತ್ನ..

ಚಂದ್ರಯಾನ-2ರ ಆರ್ಬಿಟರ್ ಭೂಮಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದು, ಇವು ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯಲು ಇನ್ನಷ್ಟು ಸೂಕ್ತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿವೆ. ಇದು ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈಯ 28 ಸೆಂಟಿಮೀಟರ್ ಅಪಾಯವನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಲ್ಯಾಂಡರ್ 28 ಸೆಂಟಿಮೀಟರ್ ಬದಲು, 30 ಸೆಂಟಿಮೀಟರ್‌ಗಿಂತಲೂ ದೊಡ್ಡದಾದ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರವೇ ತಪ್ಪಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಈ ಬಾರಿಯ ನೂತನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮೊದಲಿನ, ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ನಡೆಯುವುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಚಂದ್ರಯಾನ-3ರಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಎದುರಾದರೂ ಅದನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. ಚಂದ್ರಯಾನ-3 ಎಲ್ಲವೂ ಸರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸುವ ಬದಲು, ಸರಿಯಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರುವ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಸಂದರ್ಭಾನುಸಾರ ಕೈಗೊಂಡು ಕಾರ್ಯಾಚರಿಸಬಲ್ಲದು.

-ಗಿರೀಶ್ ಲಿಂಗಣ್ಣ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಿಶ್ಲೇಷಕ

ABOUT THE AUTHOR

...view details