સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય : મૃત્યુદંડ પર વિચારણા મામલે પાંચ જજોની બેંચ કરશે નિર્ણય

કોર્ટએ કહ્યું હતું કે, આવા તમામ કેસોમાં જ્યાં મૃત્યુદંડ એક વિકલ્પ હોય છે, સજા ઓછી કરવા માટેના સંજોગોને રેકોર્ડમાં રાખવા જરૂરી છે. જો કે, દોષિત ઠર્યા પછી જ મૃત્યુદંડમાં ફેરફાર (Modification of death penalty) કરવાના સંજોગોને ફરી દાખલ કરી શકાય છે.

નવી દિલ્હી:સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે સુપ્રીમ કોર્ટને ફાંસીની સજાની જોગવાઈ (Provision of capital punishment) સાથેના કેસોમાં ગુનાની ગંભીરતા ઘટાડવાના સંભવિત સંજોગો ક્યારે અને કેવી રીતે ધ્યાનમાં લઈ શકાય તે અંગે માર્ગદર્શિકા ઘડવા જણાવ્યું હતું. મુખ્ય ન્યાયાધીશ ઉદય ઉમેશ લલિતની અધ્યક્ષતાવાળી ખંડપીઠે કહ્યું કે, તે માને છે કે આ મામલાની સુનાવણી મોટી બેંચ દ્વારા કરવાની જરૂર છે, જેથી કરીને આ મામલામાં હદની સ્પષ્ટતા અને એકરૂપતા આવે કે મૃત્યુદંડના કેસોમાં આરોપીઓ દ્વારા કરવામાં આવેલા ગુનાની ગંભીરતાને ઘટાડવાના સંજોગોમાં સુનાવણી ક્યારે કરવાની જરૂર છે?

શું છે કેસનું શીર્ષક:જસ્ટિસ એસ રવિન્દ્ર ભટ્ટે (Justice S Ravindra Bhatt) ચુકાદો સંભળાવતા કહ્યું હતું કે, આ બાબતને આ સંદર્ભે આદેશ માટે ચીફ જસ્ટિસ સમક્ષ મૂકવો જોઈએ. કોર્ટે 17 ઓગસ્ટના રોજ કહ્યું હતું કે, મૃત્યુદંડ અપરિવર્તનિય છે અને તેથી રાહત સંબંધિત સંજોગો પર સુનાવણીની દરેક તક આરોપીઓને પૂરી પાડવામાં આવે જેથી કોર્ટ નિર્ણય લઈ શકે કે સંબંધિત કેસમાં મૃત્યુદંડની જરૂર નથી. સર્વોચ્ચ અદાલતે આ મામલામાં મોટુ સંજ્ઞાન લીધું હતું અને કહ્યું હતું કે, તે ગુનાઓ માટે સજા ઘટાડતા સંજોગોને માત્ર ટ્રાયલ સ્ટેજ પર જ ધ્યાનમાં લેવામાં આવે તે સુનિશ્ચિત કરવાની તાત્કાલિક જરૂર છે. સજા આ કેસનું શીર્ષક 'મૃત્યુની સજા આપતી વખતે ગુનાની ગંભીરતાને ઓછી કરી શકે તેવા સંજોગો પર માર્ગદર્શિકાની તૈયારી' છે.

શું છે અરજી: ચીફ જસ્ટિસ યુયુ લલિતે (Chief Justice of India UU Lalit) 17 ઓગસ્ટના રોજ આ મામલે પોતાનો નિર્ણય સુરક્ષિત રાખ્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે, મૃત્યુદંડ એવી સજા છે જેના પછી દોષિત મૃત્યુ પામે છે અને મૃત્યુ પછી ચુકાદો કોઈ પણ સંજોગોમાં ઉલટાવી શકાય નહીં. આ કારણોસર આરોપીને તેના ગુનાની ગંભીરતા સાબિત કરવાની દરેકને તક આપવી જરૂરી છે. જેથી કોર્ટને સમજાવી શકાય કે, કેસમાં મૃત્યુદંડની જરૂર નથી.સુપ્રીમ કોર્ટ, આ અરજીના નિર્ણય પર, તે સુનિશ્ચિત કરવા માંગે છે કે, મૃત્યુદંડની શક્યતા ધરાવતા કેસોમાં ટ્રાયલ દરમિયાન પરિસ્થિતિગત પુરાવા યોગ્ય રીતે સામેલ કરવામાં આવે. સુપ્રીમ કોર્ટને લાગ્યું કે, આ મામલામાં તાત્કાલિક પગલાં લેવાની જરૂર છે.