હેદરાબાદ : આજે દેશ આયુષ્માન ભારત પ્રધાનમંત્રી જન આરોગ્ય યોજનાની (AB-PMJAY) છઠ્ઠી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરી રહ્યો છે, આ ખૂબ જ ગૌરવ અને પ્રતિબિંબની ક્ષણ છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વ હેઠળ સપ્ટેમ્બર 2018 માં શરૂ કરવામાં આવેલ AB-PMJAY વિશ્વની સૌથી મોટી આરોગ્ય સંભાળ પહેલો પૈકી એક બની ગઈ છે. તે તમામ નાગરિકો, ખાસ કરીને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ લોકો માટે સમાન આરોગ્યસંભાળ ઉપલબ્ધ કરાવવાની આ સરકારની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે.
છેલ્લા છ વર્ષોમાં આ મહત્વાકાંક્ષી યોજના લાખો જીવનને સ્પર્શી ગઈ છે. જે આશા, ઉપચાર અને ઘણા કિસ્સાઓમાં જીવનરક્ષક સારવાર પ્રદાન કરે છે. AB-PMJAY ની યાત્રા એ વાતનો પુરાવો છે કે, જ્યારે કોઈ રાષ્ટ્ર તેના લોકોના સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારીને સુધારવાના સહિયારા ધ્યેય સાથે એક સાથે આવે ત્યારે શું પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
ટ્રાન્સફોર્મિંગ હેલ્થકેર એક્સેસ :
આયુષ્માન ભારતનું મુખ્ય મિશન સરળ પણ ગહન છે, કોઈ પણ ભારતીયને તેમની નાણાકીય સ્થિતિને કારણે આરોગ્ય સંભાળથી વંચિત ન રહે તે સુનિશ્ચિત કરવું. ગૌણ અને તૃતીય હોસ્પિટલની સંભાળને આવરી લેવા માટે કુટુંબ દીઠ રૂ. 5 લાખના વાર્ષિક કવરેજ સાથે AB-PMJAY એ આર્થિક રીતે વંચિત પરિવારોને દેશની કેટલીક શ્રેષ્ઠ હોસ્પિટલોમાં ગુણવત્તાયુક્ત તબીબી સંભાળ મફતમાં પ્રાપ્ત કરવા માટેના માધ્યમો પ્રદાન કર્યા છે.
70 વર્ષ અને તેથી વધુ વયના તમામ વરિષ્ઠ નાગરિકોને તેમની સામાજિક-આર્થિક સ્થિતિને ધ્યાનમાં લીધા વિના AB-PMJAY ના લાભોનો વિસ્તાર કરવાનો ભારત સરકારનો તાજેતરનો નિર્ણય એ આપણા દેશમાં બદલાતી વસ્તી વિષયક પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં લેવાનું એક સૂક્ષ્મ પગલું છે. અગાઉ, આપણા સામુદાયિક આરોગ્ય કાર્યકરોના પરિવારો- માન્યતા પ્રાપ્ત સામાજિક આરોગ્ય કાર્યકરો (આશા), આંગણવાડી કાર્યકરો અને આંગણવાડી સહાયકોને યોજનાના કવર હેઠળ લાવવામાં આવ્યા હતા.
આજની તારીખે 55 કરોડથી વધુ લોકો આ યોજના હેઠળ આરોગ્યસંભાળ સેવાઓ માટે પાત્ર છે અને રૂ. એક લાખ કરોડથી વધુની કિંમતની 7.5 કરોડથી વધુ સારવાર સફળતાપૂર્વક આપવામાં આવ્યા છે. આ એક નોંધપાત્ર સિદ્ધિ છે. એક સમયે આપત્તિજનક સ્વાસ્થ્ય ખર્ચને કારણે ગરીબીમાં ધકેલાઈ ગયેલા પરિવારો પાસે હવે એક નાણાકીય કવચ છે, જે તેમને આવી કટોકટીથી રક્ષણ આપે છે. આપત્તિજનક આરોગ્ય ખર્ચનો સામનો કરી રહેલા પરિવારો માટે આ યોજના જીવનરેખા બની છે. આ અર્થમાં, આયુષ્માન ભારતે ખરેખર તેનું વચન પૂરું કર્યું છે.
આ યોજનામાં વ્યાપક લાભ છે, જેમાં હાર્ટ બાયપાસ અને જોઈન્ટ રિપ્લેસમેન્ટ જેવી જટિલ શસ્ત્રક્રિયાઓથી લઈને કેન્સર અને કિડનીની બિમારી જેવા રોગોની સારવાર સુધીની 1900 થી વધુ તબીબી પ્રક્રિયાઓને આવરી લેવામાં આવી છે. આ એવી સારવારો છે જે અગાઉ ઘણા લોકો માટે પહોંચની બહાર લાગતી હતી, પરંતુ AB-PMJAY એ તેમને સુલભ, સસ્તી અને બધા માટે ઉપલબ્ધ બનાવી છે.
નેટવર્કનું વિસ્તરણ, સિસ્ટમને મજબૂત બનાવવી :
AB-PMJAY ની વિશેષતાઓ પૈકી એક તેની હેલ્થકેર પ્રદાતાઓનું મજબૂત નેટવર્ક બનાવવાની ક્ષમતા છે. આજે, સમગ્ર ભારતમાં 29,000 થી વધુ હોસ્પિટલ આ યોજના હેઠળ સૂચિબદ્ધ છે, જેમાં 13,000 થી વધુ ખાનગી હોસ્પિટલોનો સમાવેશ થાય છે. આ નેટવર્ક ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોમાં એકસરખું ફેલાયેલું છે, તે સુનિશ્ચિત કરે છે કે દેશના સૌથી દૂરના ભાગોમાં રહેતા લોકો પણ ગુણવત્તાયુક્ત આરોગ્યસંભાળ સેવાઓનો ઉપયોગ કરી શકે. યોજનાની વિશિષ્ટ પોર્ટેબિલિટી વિશેષતાએ સુનિશ્ચિત કર્યું છે કે લાભાર્થીઓ તેઓ જે રાજ્યના છે તે ઉપરાંત દેશભરની હોસ્પિટલમાં સારવાર મેળવી શકે છે.
આ વિશાળ નેટવર્ક મજબૂત IT ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા સમર્થિત છે, જે ક્લેઈમ પાસ પારદર્શિતા, કાર્યક્ષમતા અને ઝડપ સુનિશ્ચિત કરે છે. આધાર આધારિત બાયોમેટ્રિક વેરિફિકેશન અને પેપરલેસ ક્લેમ પ્રોસેસિંગના અમલીકરણથી છેતરપિંડી અને બિનકાર્યક્ષમતામાં ભારે ઘટાડો થયો છે, જે મોટાભાગે આવી મોટા પાયે જાહેર કલ્યાણ યોજનાઓમાં પડકારો છે.
આયુષ્માન ભારતની સફળતાએ હેલ્થકેર ઇકોસિસ્ટમના અન્ય ભાગોમાં પણ સુધારાઓને ઉત્તેજિત કર્યા છે. ગુણવત્તાયુક્ત આરોગ્યસંભાળ પર યોજનાના ભારને કારણે જાહેર અને ખાનગી બંને હોસ્પિટલોને તેમના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સેવાઓને અપગ્રેડ કરવા દબાણ કર્યું છે. વધુમાં, તેણે તંદુરસ્ત સ્પર્ધાનું વાતાવરણ ઊભું કર્યું છે, જે પ્રદાતાઓને દર્દીની સંભાળ વધારવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે.